του Ηλία Φραγκούλη

Η Νότια Κορέα πήρε το Όσκαρ… καλύτερης ταινίας! Τα «Παράσιτα» του Μπονγκ Τζουν-Χο τιμήθηκαν με τέσσερα βραβεία (καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, πρωτότυπου σεναρίου και διεθνούς φιλμ) κι έγραψαν ιστορία για τον θεσμό. Από δίπλα, το «1917» έφυγε με ολίγα τεχνικά και ο Σαμ Μέντες δεν δικαιώθηκε για το δίχως σενάριο φιλμ… gimmick που υπέγραψε, κατεβάζοντας μουτράκλα παρόμοια με εκείνη του Ρίντλεϊ Σκοτ όταν έχασε τη σκηνοθεσία του «Μονομάχου», το 2001. Ακόμη χειρότερα, ο «Ιρλανδός» του Μάρτιν Σκορσέζε έχασε και στις δέκα (!) κατηγορίες στις οποίες είχε προταθεί, αφήνοντας πίσω του μονάχα τη φήμη ενός αστείου που περισσότερο έμοιαζε με ζορισμένο… binge watching στο Netflix παρά με κινηματογραφική παραγωγή.

Το 2020 θα θυμίζει περισσότερο χρονιά… διαπόμπευσης του Χόλιγουντ, με τους Στιβ Μάρτιν και Κρις Ροκ σε πλήρη αμηχανία απέναντι στην ίδια τη βιομηχανία που τους έθρεψε και την Ακαδημία που τους επέλεγε ως οικοδεσπότες στο παρελθόν, για να μην φτάσω στο πλέον embarrassing moment της εμφάνισης του Τζέιμς Κόρντεν και της Ρέμπελ Γουίλσον (φωτό επάνω) από το επικό φιάσκο του «Cats», οι οποίοι θα ήθελαν να πιστεύουν πως αυτοσαρκάζονται, ενώ στην πραγματικότητα έπρεπε ν’ ανοίξει η γη και να τους καταπιεί! Άσχετο: η Τζανέλ Μονέι γιατί ντύθηκε… «Μεσοκαλόκαιρο» (φωτό κάτω) στο εισαγωγικό νούμερο; Είναι fan; Συνολικά, ήταν μία απονομή σκληρή, με μηνύματα αλλαγής πλεύσης, με θέαμα βαρετό και άστοχο, με ελάχιστο glam και star power, όσο και ξεφουσκωμένες φιλοδοξίες «δημιουργών». Είναι ώρα για restart. Εντελώς. Και τα μέλη της Ακαδημίας ήταν πιο έτοιμα από ποτέ εφέτος.

Ας πάμε τώρα να δούμε και πώς τα πήγα στις τελικές προβλέψεις που δημοσιεύτηκαν χθες από το FREE CINEMA, μερικές ώρες πριν από την απονομή. Ιδού το πριν και το μετά. Απλά και τίμια. Πήρα ρίσκα που δεν βγήκαν, ξεγελάστηκα από μερικά υποτιθέμενα φαβορί, αλλά κάμποσα βραβεία μού έδωσαν και μεγάλες χαρές.

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΤΑΙΝΙΑ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: «Παράσιτα» του Μπονγκ Τζουν-Χο. Προτάθηκε για έξι Όσκαρ (καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, πρωτότυπου σεναρίου, διεθνούς ταινίας, μοντάζ και σκηνικών). Η ταινία από τη Νότια Κορέα που ξεκίνησε να μαζεύει βραβεία από τις περσινές Κάννες (Χρυσός Φοίνικας), που έκανε εμπορική καριέρα και στους αμερικανικούς κινηματογράφους (34.372.282 δολάρια σε εισπράξεις μέχρι στιγμής), που κέρδισε και τους κριτικούς (την προτίμησε η Ένωση του Λος Άντζελες). Σάρωσε και σε πολλά Σωματεία επαγγελματιών της Αμερικής (όπως μπορεί να δει κανείς παραπάνω). Συνολικά, τα «Παράσιτα» έχουν τη φήμη της ταινίας της χρονιάς για το 2019, μαζί με ένα εκκωφαντικό «δεν ξανάγινε» σε σχέση με το τι μπορεί να πετύχει στην αποψινή απονομή των Όσκαρ. Έχει το δυνατό ατού του καλύτερου ensemble από το πολυπληθές Σωματείο των Ηθοποιών (1.324 μέλη έχει ο κλάδος εντός της Ακαδημίας). Υποστηρίζω τούτη τη νίκη διότι θεωρώ πως το έργο αυτό βρήκε καθολική αναγνώριση από την κινηματογραφική βιομηχανία της Αμερικής και αντιπροσωπεύει το καινούργιο, το εμπνευσμένο, το πιο original. Αυτό που ζηλεύει το Χόλιγουντ σήμερα. Μπορεί να καιροφυλακτεί το «1917», όμως γιατί να μην γίνει ξανά του… «Moonlight»; Έχουν τ’ αρχίδια; Ή μπορεί να μας… σώσει από τον Σαμ Μέντες το «λάθος» του συστήματος ψηφοφορίας της καλύτερης ταινίας; Εντελώς προσωπικά, από τα εννέα φιλμ που προτάθηκαν, εγώ θα την έριχνα στο «Joker». Αλλά θεωρώ πως τα «Παράσιτα» αξίζουν να προκαλέσουν ένα τόσο σοβαρό «spoiler» φέτος.

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Ναι! Και δεν ήταν από μαθηματικό «λάθος». Το καταλάβαινες από το χειροκρότημα και τον ενθουσιασμό, πως η Ακαδημία εφέτος είχε συντονιστεί υπέρ του «εναλλακτικού» από τη Νότια Κορέα. Ήταν ένα έργο που ζήλεψαν, για το περιεχόμενό του, την ουσία του, τη σκηνοθεσία του, τις ερμηνείες του. Ήταν το έργο στο οποίο θα επιστρέφουν για έμπνευση, με την ανάμνηση πως έπραξαν το σωστό.

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: Σαμ Μέντες για το «1917». Έχει μαζί του τα Σωματεία των Παραγωγών (583 μέλη στην Ακαδημία) και των Σκηνοθετών (526 μέλη στην Ακαδημία). Έχει κάνει ένα έργο που οι περισσότεροι αποκαλούν τεχνικό επίτευγμα, αν και η λογική τού «μονοπλάνου» για ολόκληρο το φιλμ αποτελεί ένα gimmick που κάνει την αφήγηση να «σκοντάφτει» σε πολλά σημεία. Θεωρώ πως τούτη η ταινία δεν θα ήταν δυνατόν να υπάρξει δίχως την ουσιαστική συνύπαρξη του διευθυντή φωτογραφίας και της ομάδας δημιουργίας των σκηνικών. Ίσως πιο πάνω και από τον σκηνοθέτη! Ο οποίος εμφανίζεταιι… πιο «μάγκας» στο τέλος.

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Όχι, αλλά… δεν με χάλασε καθόλου! Ήταν το μέγα σοκ της βραδιάς η νίκη του Μπονγκ Τζουν-Χο για τα «Παράσιτα» εδώ. Το παρατηρούσες και στο πρόσωπο του Μέντες. Που ευτυχώς έχασε. Για ένα έργο το οποίο θα μνημονεύουμε σαν ένα απλό vanity project, ένα πυροτέχνημα σκάρτης αφήγησης.

ΠΡΩΤΟΣ ΑΝΔΡΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: Χοακίν Φίνιξ για το «Joker». Δεν χρειάζεται να φλυαρούμε για τα τέσσερα Όσκαρ καλύτερων ερμηνειών, τα φαβορί είναι σαφή από καιρό. Κι έχουν βαρεθεί να δίνουν ευχαριστήριες ομιλίες. Αυτός εδώ ο τύπος κατάφερε να γεννήσει ένα σύμβολο επαναστατικό, μία μορφή ανατριχιαστική, που σε κάνει να τρομάζεις για τη βία και την αναρχία που προτείνει, αλλά μπορείς κιόλας να ταυτιστείς απόλυτα μαζί του. Γιατί αυτό είναι το δίκαιο.

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Ναι. Φυσικά. Και ένας ευχαριστήριος λόγος «τραυματισμένος» στη συνείδηση, με επίλογο αδελφικό και πένθιμο.

ΠΡΩΤΟΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΣ ΡΟΛΟΣ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: Ρενέ Ζελβέγκερ για το «Τζούντι». Η τυπική περίπτωση της καλής… μίμησης σε βιογραφικό ρόλο. Συγκίνησε σε δυο-τρεις σκηνές η Τζούντι Γκάρλαντ της Ζελβέγκερ, αν και το έργο είναι μετριότατο. Θα φύγει, λοιπόν, και μ’ ένα Όσκαρ που δεν θα σημαίνει και πολλά πράγματα στο μέλλον η κυρία, που αντί να ευχαριστήσει συνεργάτες απόψε, καλύτερα θα ήταν να τραγουδήσει ένα απόσπασμα από το «Over the Rainbow». Εκεί το οφείλει.

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Ναι. Δυστυχώς. Όση ώρα κρατούσε το στόμα της ανοιχτό η Ζελβέγκερ, άλλο τόσο αισθανόσουν ότι κάποιος θ’ ανέβει για να της αρπάξει το αγαλματάκι από τα χέρια.

ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΑΝΔΡΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: Μπραντ Πιτ για το «Κάποτε στο Χόλιγουντ». Ο μοναδικός αληθινός ρόλος / χαρακτήρας αυτής της ταινίας. Τίμια πράγματα. Και μία ωραία αναγνώριση ωρίμανσης.

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Ναι. Με σεβασμό. Από ένα παιδί που μεγάλωσε με / (σ)το Χόλιγουντ κι έφτασε στο σημείο να «πατσίζει» μαζί του, αντρίκια.

ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΣ ΡΟΛΟΣ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: Λόρα Ντερν για την «Ιστορία Γάμου». Το τίμησε το τακούνι της και… κοίτα να δεις που βγήκε πάνω από ολόκληρο το καστ αυτής της ταινίας – βόμβας ερμηνειών. Και μία μικρή παρατήρηση: η Σκάρλετ Τζοχάνσον θα αδικηθεί με την ήττα του πρώτου γυναικείου ρόλου, αλλά σε τούτη την κατηγορία δεν θα έπρεπε καν να είναι υποψήφια.

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Ναι. Με γονική καθοδήγηση μεθοδική.

ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ & ΔΙΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΟ ΣΕΝΑΡΙΟ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: Μπονγκ Τζουν-Χο & Τζιν Γουόν Χαν (φωτό) για τα «Παράσιτα» στο πρωτότυπο και Τάικα Γουαϊτίτι για το «Τζότζο» στο διασκευασμένο. Είναι και τα βραβεία του Σωματείου των Σεναριογράφων. Μάλλον «κλειδωμένοι». Οι πρώτοι με τα χίλια, προφανώς. Ο τρίτος γιατί η κατηγορία του εφέτος ήταν κάπως σκάρτη και τους βγήκε με χιούμορ πάνω σ’ ένα θέμα «taboo».

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Ναι, μέσα και στα δύο. Οι Κορεάτες νόμιζαν πως εκεί τελειώνει το «ταξίδι» τους και δεν έβλεπαν την ώρα να τα πιούν και να γιορτάσουν, ενώ ο Νεοζηλανδός έτρεμε σαν το ψάρι!

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΔΙΕΘΝΗΣ ΤΑΙΝΙΑ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: «Παράσιτα» του Μπονγκ Τζουν-Χο, από τη Νότια Κορέα. Το ξενόγλωσσο Όσκαρ που λέγαμε μέχρι πέρσι. Προφανέστατη νίκη, εδώ κοντεύει να πάρει και το μεγαλύτερο της χρονιάς!

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Ναι. Ευκολάκι.

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΤΑΙΝΙΑ ΚΙΝΟΥΜΕΝΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: «Klaus» των Σέρτζιο Πάμπλος & Κάρλος Μαρτίνεζ Λόπεζ. Σε μία χρονιά στην οποία το «Ψυχρά κι Ανάποδα ΙΙ» μπορεί να μην είναι καν υποψήφιο σε τούτη τη κατηγορία, τα πάντα είναι πιθανά. Ποντάρω στον θριαμβευτή των Annie Awards, λοιπόν.

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Όχι, προτιμήθηκε το ασφαλές του «Toy Story 4» του Τζος Κούλεϊ. Από μία αρκετά ενδιαφέρουσα πεντάδα φέτος. Κρίμα.

ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: «Honeyland» των Ταμάρα Κοτέφσκα & Λιούμπομιρ Στεφάνοφ. Η Βόρεια Μακεδονία και το διπλό (!) της χτύπημα, με παρουσία και στην κατηγορία καλύτερης διεθνούς ταινίας. Κάτι πρέπει να σημαίνει όλο αυτό.

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Όχι. Το πήρε το «American Factory», με τις ευλογίες του Netflix και του ζεύγους Ομπάμα. Γιατί έκαναν έτσι για το «Honeyland» (που έφυγε με εντελώς άδεια χέρια), δηλαδή;

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: Ρότζερ Ντίκινς για το «1917». Ο βετεράνος της χασούρας σε τούτη την κατηγορία, που χαμογέλασε για πρώτη φορά το 2018 με το «Blade Runner 2049», σαρώνει σε κάθε προγνωστικό και αποτελεί την πλέον σίγουρη νίκη για το φιλμ του Σαμ Μέντες. Σχεδόν συν-σκηνοθέτης, if you ask me…

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Ναι. Δεν υπήρχε περίπτωση. Ο Ντίκινς κατέληξε να αντικαθιστά τον Μέντες!

ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΜΟΝΤΑΖ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: Τζινμό Γιανγκ για τα «Παράσιτα». Όπως έγραψα και στην εισαγωγή, εδώ είναι όλα τα λεφτά εφέτος. Αν το πάρει ο Κορεάτης (που έχει και το Σωματείο με το μέρος του), ενισχύεται σοβαρά η νίκη και στην καλύτερη ταινία της χρονιάς. Εάν πάει προς «Κόντρα σε Όλα» μεριά, πάμε για πιο… ανώδυνα βραβεία.

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Όχι. Προτιμήθηκε η «κοψιά» τού (άνωθεν) αποκαλούμενου ανώδυνου, μαζί με τους ρυθμούς της πίστας των αγώνων αυτοκινήτου, από τους Άντριου Μπάκλαντ & Μάικλ ΜακΚάσκερ.

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΣΚΗΝΟΓΡΑΦΙΑ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: Χα-Τζουν Λι και Γουον-Γου Τσο για τα «Παράσιτα». Επίσης κατηγορία τομή για το Όσκαρ καλύτερης ταινίας φέτος. Προσέξτε τι γίνεται εδώ. Χωρίς τα σπίτια (έως και τους εξωτερικούς χώρους…) που έστησαν αυτοί οι Κορεάτες, δεν θα υπήρχε ταινία! Τα κτήρια των δύο οικογενειών έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο, μαζί με τους ήρωες που τα κατοικούν. Το Σωματείο των επαγγελματιών συμφωνεί (στην κατηγορία του σύγχρονου). Από την άλλη, αν δεν είχε σχεδιαστεί και ετοιμαστεί εξολοκλήρου το έδαφος του πολεμικού τοπίου για το «1917», πώς θα γύριζε ταινία ο Μέντες; Αλλά το Σωματείο στην κατηγορία εποχής ψήφισε… Ταραντίνο και 1969! Γι’ αυτό και βλέπω να γίνεται… της Κορέας.

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Όχι. Και μεγάλο ξάφνιασμα, καθώς αντί της σκηνογραφίας ουσίας (και δεξιάς χείρας του σκηνοθέτη…), ψηφίστηκε η φαντεζί (αν και υπερ-επιτυχημένη) ανασύσταση του «Κάποτε στο… Χόλιγουντ», με κερδισμένες τις Μπάρμπαρα Λινγκ & Νάνσι Χέιγκ (φωτό).

ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: Τζάκλιν Ντουράν για τις «Μικρές Κυρίες». Στο ρούχο εποχής, η γυναίκα είναι εκπληκτική. Έχει πάρει μονάχα ένα Όσκαρ για την «Άννα Καρένινα», το 2013. Το Σωματείο δεν την είχε υποψήφια για φέτος και έδωσε το εποχής στο «Τζότζο», που θα μπορούσε να της κάνει χαλάστρα.

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Ναι. Μέσα!

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΜΟΥΣΙΚΗ & ΤΡΑΓΟΥΔΙ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: Χίλντουρ Γκουδεναντότιρ (φωτό) στη μουσική για το «Joker» και το «(I’m Gonna) Love Me Again» (των Έλτον Τζον & Μπέρνι Τόπιν) από το «Rocketman» για το τραγούδι. Το απόλυτο μπροστά και η τόλμη της σύνθεσης απέναντι στο πλέον κλασικό δίδυμο της pop εδώ και τόσες δεκαετίες.

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Ναι. Μέσα με… διπλό.

ΟΠΤΙΚΑ ΕΦΕ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: «Ο Βασιλιάς των Λιονταριών». Το κλασικό animated που έγινε «live action» με τη χρήση του CGI. Αν και ζω για το ενδεχόμενο τρολαρίσματος, να το πάρει ο «Ιρλανδός» για το αίσχος της ψηφιακής αντι-γήρανσης.

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Ουπς! Όχι. Το γράπωσε το «1917». Σαν να τους χρεώσανε… απατεωνιά φόρα παρτίδα!

ΜΑΚΙΓΙΑΖ & ΜΑΛΛΙΑ

ΕΓΡΑΦΑ ΧΘΕΣ: Στην ομάδα της «Βόμβας». Ο Κάζου Χίρο στο μακιγιάζ, ειδικά, είχε σκίσει και το 2018 με τη μεταμόρφωση του Γκάρι Όλντμαν σε Τσόρτσιλ («Η Πιο Σκοτεινή Ώρα»). Δικαίως.

Η ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Ναι. Τίμια πράγματα.

Όσο για τα δύο ηχητικά, όπως είχα προβλέψει, μοιράστηκαν μεταξύ «1917» (μιξάζ ήχου) και «Κόντρα σε Όλα» (μοντάζ ήχου). Και εθιμοτυπικά, πια, για εκείνους που δεν… χώρεσαν στις φετινές λίστες υποψηφιοτήτων για τα Όσκαρ, ας παραλάβουν το Φραγκουλόσκαρ τους από εδώ!