του Ηλία Φραγκούλη

Όπως συνηθίζω να λέω επί σειρά δεκαετιών (στο repeat), το να κάνεις προβλέψεις για τα Όσκαρ είναι βαθύτατα… εγωκεντρικό και υποκειμενικό! Είναι μια εσωτερική πάλη του δικού σου γούστου και της δικής σου προσμονής, να κερδίσουν αυτά που προτιμάς, απέναντι στην υποχρέωση του να ακούσεις τις «εντολές» του ξένου Τύπου, των ανθρώπων που βιώνουν σχεδόν εκ των έσω τη βιομηχανία του Χόλιγουντ, αλλά και ν’ ακολουθήσεις τα άπειρα βραβεία που έχουν προηγηθεί και «φανερώνουν» (υποτίθεται) ρεύματα ή τάσεις που αφορούν τον τρόπο σκέψης των χιλιάδων ψηφοφόρων της Ακαδημίας.

Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να προσθέσω ότι τα μέλη της Ακαδημίας δεν έχουν το αλάνθαστο. Δεν αποτελούν ένα είδος «ανώτερης δύναμης» που ξεπερνά τη γνώμη του… οποιουδήποτε, αν θες. Ναι, είναι καλλιτέχνες, μα πρωτίστως είναι… άνθρωποι. Με παιδεία, με διαφορετική κουλτούρα, με προσωπικό γούστο, με συγκρουόμενες αντιλήψεις περί αισθητικής, με φίλους και γνωστούς. Βλέπουν τις ίδιες ταινίες με εμάς, επιλέγουν κάτι που τους αρέσει ή θεωρούν ότι είναι πιο σπουδαίο από κάτι άλλο ως δουλειά, το ψηφίζουν και ετησίως όλες αυτές οι χιλιάδες των ανθρώπων (7.902 εφέτος) καταλήγουν – εκ του πλειοψηφικού αποτελέσματος – να βραβεύουν συναδέλφους τους ή έτερα μέλη της Ακαδημίας σε ένα κάρο κατηγορίες. Θεωρώντας ότι ψήφισαν τον (έναν και) καλύτερο. Εκτός από την κατηγορία της καλύτερης ταινίας…

Εδώ εντοπίζεται το μεγαλύτερο «πρόβλημα» φέτος. Κανένας κλάδος επαγγελματιών του Χόλιγουντ δεν έχει συμφωνήσει κάπου εντός των τελευταίων μηνών, της λεγόμενης οσκαρικής περιόδου». Ούτε καν υφίσταται μια συνέπεια στους «όρους» του politically correct που μας έχει ταλανίσει τα νεύρα τα τελευταία χρόνια. Diversity, #MeToo, αντι-τραμπισμός, όλα αυτά τα στοιχεία που οι stars (μην ξεχνάμε ποιο επάγγελμα έχει τη μερίδα του λέοντος ανάμεσα στους ψηφοφόρους) θέλουν να τονίζουν πως σέβονται για να εμφανίζονται όσο πιο σοβαροί και υπεύθυνοι γίνεται απέναντι στα media, δείχνουν να έχουν τσουβαλιαστεί και να διαδέχονται το ένα το άλλο στο πλαίσιο του… «ό,τι θυμόμαστε χαιρόμαστε». Τελευταίος τροχός της αμάξης έχει γίνει το ζήτημα της ισότητας των φύλων και της θηλυκής «κόντρας» που διεκδίκησε πολλά με «όχημα» τα διάφορα σκάνδαλα κακοποίησης ή σεξουαλικής εκμετάλλευσης εντός του industry, το φυλετικό έχει «βολευτεί» κάπου με την υπερίσχυση των μαύρων στην pop κουλτούρα (βλέπε «Black Panther»), άρα το πιο πρόσφατο ζήτημα μέσω του οποίου το Χόλιγουντ θα μπορούσε να «πουλήσει μούρη» κάνοντας statement, πια, είναι ο πόλεμος του Ντόναλντ Τραμπ ενάντια στο Μεξικό, με την απειλή του υψώματος ενός κραυγαλέου τείχους στα σύνορα με τις ΗΠΑ. Εάν τα μέλη της Ακαδημίας θέλουν να το «παίξουν» πολιτικά εφέτος, έχουν το κατάλληλο έργο για να δώσουν το μήνυμά τους. Το «Ρόμα» του Αλφόνσο Κουαρόν. Εάν θέλουν να χτυπήσουν το ρατσιστικό ένστικτο που εχθρεύεται τη μαύρη φυλή… ας πρόσεχαν! «Το Πράσινο Βιβλίο», «Η Παρείσφρηση» και (σοβαρά τώρα;) το «Black Panther» (και καταϊδρωμένο, χωρίς να έχει καταφέρει να εισχωρήσει στην κατηγορία της καλύτερης ταινίας, το «Αν η Οδός Μπιλ Μπορούσε να Μιλήσει») μάλλον διασπούν τη δύναμη του λόγου των αντίστοιχων μελών της Ακαδημίας, χωρίς να αποκλείουμε μια πιθανή νίκη του πρώτου φιλμ στην σημαντικότερη κατηγορία. Βέβαια, είναι σκηνοθετημένο από λευκό (που προέρχεται από την κωμωδία…) ο οποίος δεν χώρεσε στην αντίστοιχη κατηγορία και αρκετοί το κατηγορούν ως παλιομοδίτικο και mainstream, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τα προοδευτικά και προχωρημένα Όσκαρ καλύτερης ταινίας που ψηφίστηκαν εσχάτως. Έστω και… «κατά λάθος», αν βασιστούμε στο σύστημα του περίφημου preferential ballot, σύστημα ψηφοφορίας που μπορεί να εξακολουθεί να αποτελεί σπαζοκεφαλιά για αρκετά από τα μέλη της Ακαδημίας, τα οποία… άλλη ταινία νομίζουν ότι ψήφισαν για καλύτερη και άλλη βλέπουν να παίρνει το βραβείο στο τέλος της τελετής απονομής! Εσείς μπορείτε να βγάλετε άκρη από αυτό;

Ας κάνουμε εδώ μια χρήσιμη ανακεφαλαίωση των βραβείων των σημαντικότερων Σωματείων επαγγελματιών, τα οποία δεν συναντήθηκαν πουθενά σε σχέση με το κορυφαίο φιλμ του 2018:

Σωματείο Παραγωγών: «Το Πράσινο Βιβλίο»
Σωματείο Ηθοποιών: «Black Panther»
Σωματείο Μοντέρ: «Η Ευνοούμενη» & «Bohemian Rhapsody»
Σωματείο Σκηνοθετών: «Ρόμα»
Σωματείο Σεναριογράφων: «Eighth Grade» & «Θα Μπορούσες Ποτέ να με Συγχωρέσεις;»

Αν υποθέσουμε ότι σε κάποιες κατηγορίες τα πράγματα έχουν «κλειδώσει», είναι προφανή ή ελαφρώς διχασμένα, υπάρχει ένα βραβείο που ενδέχεται να καθορίσει το Όσκαρ καλύτερης ταινίας φέτος: αυτό του πρωτότυπου σεναρίου. Ή και πάλι… όχι! Πέρσι βασίστηκα σε αυτό το πιθανό σενάριο και, την τελευταία στιγμή, έχασα την πρόβλεψη με το «Τρέξε!», μάλλον επειδή η «Μορφή του Νερού» (θα) ήταν πιο προσφιλής σε περισσότερους ψηφοφόρους (αν όχι σε υψηλότερη θέση προτίμησης). Θα πάρω το ρίσκο να ακολουθήσω την ίδια λογική κι εφέτος, αλλά με ένα… διπλό σενάριο! Αφήνοντας το «Ρόμα» έξω από το «παιχνίδι» της καλύτερης ταινίας (σοκ και δέος, ξέρω). Μπορεί η ταινία του Κουαρόν να υποστηρίζεται από την πολιτική επικαιρότητα, όμως πρόκειται για μια παραγωγή του Netflix. Ενός «εχθρού» του κινηματογραφικού συστήματος, που πρόσφατα κατάφερε να γίνει μέλος της MPAA και, άσχετα από το ότι δίνει πληθώρα από δουλειές στους επαγγελματίες του Χόλιγουντ σήμερα, ταυτόχρονα δυναμιτίζει επιθετικά τα θεμέλια της ίδιας της βιομηχανίας που έτρεφε τα μέλη της Ακαδημίας μέχρι χθες. Σημειολογικά, μια νίκη του «Ρόμα» θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και τρανταχτή ήττα του σινεμά απέναντι στο home entertainment. Εάν το σινεμά αποτελεί την πραγματική ηθική αξία τούτου του χώρου (και των ψηφοφόρων του), δεν γίνεται να συμβεί κάτι τέτοιο (αν μη τι άλλο, διάβολε, ουδείς γνωρίζει στην Αμερική πόσοι άνθρωποι έχουν δει αυτό το έργο, είτε σε αίθουσα είτε στο σπίτι τους!). Εκτός κι αν οδεύουμε προς ένα «εκφυλιστικό» μέλλον που θα ανατρέψει τα πάντα… ανεπιστρεπτί; Αν δεν γίνει μια τέτοια τομή με το «Ρόμα», λοιπόν, τι μένει; Η παγίδα του preferential ballot. Και η «πολιτική ορθότητα» απέναντι στο καλλιτεχνικά διαφορετικό, το «παράξενο», την «άλλη» πρόταση. Πάει κάπου το μυαλό σας;

Στην επόμενη σελίδα ακολουθούν οι τελικές προβλέψεις μου για τα αποψινά βραβεία. Σε κάποιες κατηγορίες ρισκάρω με θράσος. Αύριο θα επανέλθω, μετρώντας… θύματα και πληγές (καλό πράγμα είναι και η αυτοκριτική). Βασικό χαρακτηριστικό της λίστας που ακολουθεί: ένας είναι ο νικητής, όχι το τάδε μπορεί να το πάρει, αλλά είναι από δίπλα και το άλλο και άμα προκύψει το παράλλο μπορεί και να τα πάρει το τέταρτο και σας τα έλεγα, εγώ τα είχα «προβλέψει»… Απλά, ειδικά για φέτος, ας μου επιτραπεί κι εμένα μια ανατρεπτική είσοδος με ένα… διπλό σενάριο!