του Ηλία Φραγκούλη

Όπως συνηθίζω να λέω επί σειρά δεκαετιών (στο repeat), το να κάνεις προβλέψεις για τα Όσκαρ είναι βαθύτατα… εγωκεντρικό και υποκειμενικό! Είναι μια εσωτερική πάλη του δικού σου γούστου και της δικής σου προσμονής, να κερδίσουν αυτά που προτιμάς, απέναντι στην υποχρέωση του να ακούσεις τις «εντολές» του ξένου Τύπου, των ανθρώπων που βιώνουν σχεδόν εκ των έσω τη βιομηχανία του Χόλιγουντ, αλλά και ν’ ακολουθήσεις τα άπειρα βραβεία που έχουν προηγηθεί και «φανερώνουν» (υποτίθεται) ρεύματα ή τάσεις που αφορούν τον τρόπο σκέψης των χιλιάδων ψηφοφόρων της Ακαδημίας.

Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να προσθέσω ότι τα μέλη της Ακαδημίας δεν έχουν το αλάνθαστο. Δεν αποτελούν ένα είδος «ανώτερης δύναμης» που ξεπερνά τη γνώμη του… οποιουδήποτε (αν θες). Ναι, είναι καλλιτέχνες, μα πρωτίστως είναι… άνθρωποι. Με παιδεία, με διαφορετική κουλτούρα, με προσωπικό γούστο, με συγκρουόμενες αντιλήψεις περί αισθητικής, με… φίλους και γνωστούς. Βλέπουν τις ίδιες ταινίες με εμάς, επιλέγουν κάτι που τους αρέσει ή θεωρούν ότι είναι πιο σπουδαίο από κάτι άλλο ως δουλειά, το ψηφίζουν και, ετησίως, όλες αυτές οι χιλιάδες των ανθρώπων (9.797 εφέτος, αριθμός που αποτελεί ρεκόρ) καταλήγουν – εκ του πλειοψηφικού αποτελέσματος – να βραβεύουν συναδέλφους τους ή έτερα μέλη της Ακαδημίας σε ένα κάρο κατηγορίες. Θεωρώντας ότι ψήφισαν τον (έναν και) καλύτερο.

Το 2023 ήταν μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα χρονιά για τον θεσμό των Όσκαρ, καθώς υπήρχαν ταινίες ποιοτικά αξιόλογες (to say the least), πολλές από τις οποίες εκπροσώπησαν και τίμησαν κι από μία διαφορετική «agenda» (ορθά) πολιτικής ταύτισης που έθετε «κανόνες» στην ψηφοφορία των μελών της Ακαδημίας εδώ και χρόνια. Φυλή και χρώμα, φύλο και ταυτότητα φύλου, γυναικεία ενδυνάμωση, όλη αυτή η «woke» φάση / μόδα της εποχής, δίπλα σε περιπτώσεις κριτικής επάνω στην ιστορική μνήμη, όσο και μεγαθήρια του αμερικανικού (αν όχι και παγκόσμιου) box-office. Αυτά τα τελευταία πέρσι είχαν και μυαλό! Από μόνο του, το Barbenheimer έφερε στα ταμεία (ολόκληρου του πλανήτη) 2.403.413.816 δολάρια (μέχρι στιγμής)! Μόνο στις ΗΠΑ, η «Barbie» και το «Οπενχάιμερ» έφεραν στα ταμεία 965.441.816 δολάρια! Το 2022 η ταινία που έσωσε το αμερικανικό box-office (με τόσο πρόσφατη τη συμφορά που έπεσε στο Χόλιγουντ με την πανδημία) ήταν… το sequel του «Top Gun». Αντιλαμβάνεστε τη διαφορά;

Σήμερα, μπορεί όλοι να αναμένουν μία συντριπτική επικράτηση του «Οπενχάιμερ» του Κρίστοφερ Νόλαν στα βραβεία (δεκατρείς υποψηφιότητες, με τις περισσότερες προβλέψεις να του «δίνουν» οκτώ αγαλματάκια), όμως, σε πολλές κατηγορίες παρατηρείται ένα… συγκρουσιακό φαινόμενο μη ξεκάθαρου runner-up που θα μπορούσε να προκαλέσει spoiler! Φανταστείτε να απουσίαζε το «Οπενχάιμερ» από την αποψινή βραδιά. Θα εντοπίζατε με ευκολία ποιο θα ήταν το επόμενο φαβορί; Το πλέον παράδοξο, δε, είναι η σκέψη να… αφαιρούσατε τον έναν τίτλο μετά τον άλλο. Και πάλι, θα βρισκόσασταν σε σύγχυση! Διότι η φετινή δεκάδα της καλύτερης ταινίας έχει τουλάχιστον έξι με επτά τίτλους που θα μπορούσαν να φύγουν με το μεγάλο βραβείο της βραδιάς… (και) σε οποιαδήποτε άλλη χρονιά! Θα καταφέρουν κάποιοι από αυτούς να κάνουν τη μεγάλη ανατροπή φέτος; Ίσως όχι. Εάν με ρωτάτε προσωπικά, πάντως, θα έλεγα πως αν η «Ζώνη Ενδιαφέροντος» του Τζόναθαν Γκλέιζερ (φωτό) κερδίσει απόψε κάτι παραπάνω από το «κλειδωμένο» Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας… προσδεθείτε! Μέχρι τέλους!

Τελευταία παρατήρηση. Φέτος θα δούμε πόσο ειρωνικά… ασήμαντες και δήθεν ήταν όλες αυτές οι «ατζέντες» που (όντως) καθόριζαν ψήφους τα τελευταία χρόνια. Διότι, εάν πρέπει (ντε και καλά) να τιμήσουμε το γυναικείο φύλο, τότε η «Ανατομία μιας Πτώσης» και η «Barbie» θα έπρεπε να σαρώσουν. Εάν το… χρώμα του δέρματος έπαιζε τον πρώτο ρόλο, τότε το «American Fiction» και οι «Δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού» θα έκαναν το ίδιο. Εάν το εβραϊκό lobby έπρεπε να μας θυμίσει ξανά την ιστορική σημασία του Ολοκαυτώματος, τότε η «Ζώνη Ενδιαφέροντος» θα ήταν ο τελικός θριαμβευτής. Τώρα, σε περίπτωση «σκούπας» του «Οπενχάιμερ» (φωτό), τιμάται ένας… ξιπασμένα εγωκεντρικός και μεγαλομανής σκηνοθέτης που, μέχρι σήμερα, είχε μόλις δύο οσκαρικές υποψηφιότητες στην κατηγορία του, μάλλον (ή κυρίως) επειδή το Χόλιγουντ τον αντιμετώπιζε ως… ξιπασμένα εγωκεντρικό και μεγαλομανή; Για μια βιογραφία με θέμα τον «πατέρα της ατομικής βόμβας»; Και αυτό «καβαλάει» όλα τα άνωθεν; Κατά βάθος, γελάω!

Για εντελώς τυπικούς λόγους, ας κάνω και μία ανακεφαλαίωση των σημαντικότερων οσκαρικών κατηγοριών και στο πως ψήφισαν γι’ αυτές τα αντίστοιχα επαγγελματικά Σωματεία της Αμερικής εφέτος (απουσιάζουν οι Σεναριογράφοι, οι οποίοι ανακοινώνουν τα βραβεία τους… στις 14 Απριλίου!):

Σωματείο Σκηνοθετών: «Οπενχάιμερ»
Σωματείο Παραγωγών: «Οπενχάιμερ»
Σωματείο Ηθοποιών: «Οπενχάιμερ»
Σωματείο Μοντέρ: «Οπενχάιμερ» (δράμα) και «Τα Παιδιά του Χειμώνα» (κωμωδία)
Σωματείο Διευθυντών Φωτογραφίας: «Οπενχάιμερ»

Στην επόμενη σελίδα ακολουθούν οι τελικές προβλέψεις μου για τα Όσκαρ του 2024. Σε κάποιες κατηγορίες θα ήθελα να… ουρλιάξω από τον διχασμό (μέσα μου)! Επίσης, κάπου με παραξενεύει και η «ετυμηγορία»: αν όλες αυτές οι media-κές (κυρίως) προβλέψεις ισχύ(σ)ουν, διότι όλες οι προηγούμενες βραβεύσεις της χρονιάς ίσως «προεξοφλούν» τους νικητές της αποψινής βραδιάς, τότε… γιατί αξίζει να περιμένουμε τι θα πει η Ακαδημία στο φινάλε; Εάν (για παράδειγμα) τα SAG «κλείδωσαν» τις τέσσερις κατηγορίες ερμηνειών, γιατί να υπάρχουν και τα Όσκαρ; Με τόσες καλές ταινίες, μπορούν τα φετινά βραβεία να είναι τόσο… προβλέψιμα; Αύριο θα επανέλθω, μετρώντας… θύματα και πληγές (καλό πράγμα είναι και η αυτοκριτική). Βασικό χαρακτηριστικό της λίστας που ακολουθεί: ένας είναι ο νικητής, όχι το τάδε μπορεί να το πάρει, αλλά είναι από δίπλα και το άλλο και άμα προκύψει το παράλλο μπορεί και να τα πάρει το τέταρτο και σας τα έλεγα, εγώ τα είχα «προβλέψει»…