της Κατερίνας Ανδρεάκου

Το Φεστιβάλ Λονδίνου ξεκίνησε εντυπωσιακά με την παγκόσμια πρεμιέρα του γουέστερν «The Harder They Fall», μιας παραγωγής του Netflix με αμιγώς έγχρωμο καστ. Πρόκειται για το σκηνοθετικό ντεμπούτο του λονδρέζου δημιουργού και μουσικού Τζέιμς Σάμιουελ, με πρωταγωνιστές τους Ίντρις Έλμπα, Τζόναθαν Μέιτζορς, ΛαΚίθ Στάνφιλντ, Ρετζίνα Κινγκ και Ντελρόι Λίντο. Η ταινία εμπνεύστηκε από αληθινές ιστορίες μαύρων καουμπόηδων του Φαρ Ουέστ και η καταιγιστική της δράση και η έξυπνη χρήση του μοντέρνου soundtrack άφησαν τις καλύτερες εντυπώσεις σε κοινό και κριτικούς οι οποίοι την παρακολούθησαν.

Εκτός από παγκόσμιες και πανευρωπαϊκές πρεμιέρες, το Φεστιβάλ Λονδίνου φημίζεται και ως η καλύτερη «περίληψη» των πρότερων φεστιβαλικών διοργανώσεων της εκάστοτε χρονιάς. Έτσι, αρκετές από τις ταινίες που συζητήθηκαν ή και βραβεύθηκαν αλλού, κάνουν την εμφάνισή τους κι εδώ. Από την πρώτη εβδομάδα του προγράμματος, η υπογράφουσα ξεχώρισε, για πολύ καλούς ή και πολύ… κακούς λόγους, τις παρακάτω.

«Spencer»: Ο Πάμπλο Λαραΐν επέλεξε να γυρίσει ακόμη μία βιογραφία νεκρής διάσημης συζύγου, πέντε χρόνια μετά το πολύ ενδιαφέρον «Jackie», αυτή τη φορά με… θύμα την πριγκίπισσα Νταϊάνα (ναι, είναι και πάλι «μαζί μας»!). Κι ενώ στην ταινία για την Κένεντι – Ωνάση έκανε λίγο-πολύ το δημιουργικό του όραμα κατανοητό και αξιοπρεπές, το φετινό του… «μνημόσυνο» είναι μία τόσο κακογραμμένη, σουρεαλιστική αγιογραφία της νεκρής πριγκίπισσας, που σε σημεία μοιάζει με τρολιά, χρησιμοποιώντας μέχρι και ένα άλλο διάσημο «φάντασμα» (άντε, ας μην το δώσω το spoiler εδώ), με τέτοια σοβαρότητα (#sarcasm) που θα ζήλευε ακόμη και ο Έλληνας συνάδελφός του που νόμιζε πως έχει τα «guest star» φαντάσματα στο τσεπάκι του! Η δε Κρίστεν Στιούαρτ, η οποία ακούγεται κιόλας ως ένα από τα φαβορί για την επερχόμενη σεζόν βραβείων, είναι απλά… η Κρίστεν Στιούαρτ με ξανθό μαλλί, χωρίς επουδενί να θυμίζει την αληθινή Νταϊάνα. Μείνετε στην ωραία αφίσα (άνωθεν δείγμα).

«Bergman Island»: Η Μία Χάνσεν-Λόβε αποκτά πρόσβαση στο Φόρε, το νησί όπου έζησε, εμπνεύστηκε και γύρισε πολλές από τις ταινίες του ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, και αποφασίζει να σκηνοθετήσει ένα φιλμ σε δύο μέρη. Στο πρώτο, μια μίξη μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ, ο Τιμ Ροθ και η Βίκι Κριπς υποδύονται ένα ζευγάρι κινηματογραφικών δημιουργών που επισκέπτονται το νησί για λίγο καιρό, ώστε ν’ αναπτύξουν και να ολοκληρώσουν τα εκάστοτε σενάριά τους, ενώ συναντούν τους (αληθινούς) παράγοντες του Ινστιτούτου Μπέργκμαν και άλλων οργανισμών συνδεδεμένων με τον θρυλικό σκηνοθέτη, και συνομιλούν μαζί τους για την ζωή και το έργο του. Ακολουθεί μία τόσο αναλυτική ξενάγηση του Φόρε, που ακόμα και όσοι από εμάς σχεδιάζαμε ένα ταξίδι – «προσκύνημα» σ’ αυτό, βλέποντας την ταινία, είμαστε πια πλήρως καλυμμένοι! Το δεύτερο μέρος αποτελείται από την απεικόνιση του μισοτελειωμένου σεναρίου του χαρακτήρα της Κριπς, με την Μία Γουασικόφσκα στον ρόλο της κεντρικής ηρωίδας. Αν και όχι η πιο δυνατή δουλειά της Χάνσεν-Λόβε, θα προκαλέσει το ενδιαφέρον των φανατικών του Μπέργκμαν, κάτι που μάλλον χαρακτηρίζει και όλους τους συντελεστές της.

«Ατυχές Πήδημα ή Παλαβό Πορνό»: Κάτοχος της Χρυσής Άρκτου στο φετινό Φεστιβάλ Βερολίνου και ήδη διανεμημένο στην Ελλάδα (ο Φραγκούλης έφριξε…), τούτο το απερίγραπτο (κυριολεκτικά) δημιούργημα του Ρουμάνου Ράντου Ζούντε σίγουρα προκάλεσε αίσθηση και συζητήσεις (και) στο Λονδίνο, με τον ίδιο το σκηνοθέτη παρόντα στην πρεμιέρα του. Το εκκεντρικό, προσωπικό του στυλ και στη ζωή σε κάνει να κατανοείς γρήγορα ότι πρόκειται για τον δημιουργό αυτής της ταινίας / σάτιρας / τρολιάς / φάρσας, στην οποία το αληθινό σεξ της πρώτης σεκάνς δεν είναι τίποτα μπροστά στη σημερινή κατάσταση (βλέπε και κατάντια, σύμφωνα με την άποψή του) της χώρας του. Ο πουριτανισμός, η επανεμφάνιση του φασισμού, η υποκρισία, ο ξεδιάντροπος και κακόγουστος νεοπλουτισμός, η κοινωνική ανισότητα, η αλλοίωση της κουλτούρας και ο γενικευμένος θυμός που χειροτέρεψε με την πανδημία του COVID-19, οφείλουν να μας ενοχλούν περισσότερο από την πράξη του σεξ, προσπαθεί να τονίσει ο Ζούντε, ωστόσο μέσα από μια ταινία που είναι τόσο αλλοπρόσαλλη και αφηγηματικά αναρχική, τελικά μάλλον χάνει μέρει τα δίκια του. Ο Ζούντε μπορεί να έχει κάθε δικαίωμα να εκφράζει αγανάκτηση κι απογοήτευση μέσα από τούτο το φιλμικό «αστείο» (όπως το περιγράφει και ο ίδιος στο τρίτο μέρος της ταινίας), όμως το format της είναι τόσο «γειά σου» που για μεγάλη μερίδα του κοινού η ουσία του έργου χάθηκε σ’ έναν… «περίπατο» τόσο μακρύ όσο εκείνον της πρωταγωνίστριας στο πρώτο μέρος του φιλμ.

«Last Night in Soho»: Ο Έντγκαρ Ράιτ ανοίγει μία ονειρική πύλη στα λονδρέζικα Swingin’ ‘60s, η οποία οδηγεί σ’ έναν εφιάλτη δίχως τέλος για την γλυκιά και ντροπαλή νεαρή Ελοΐζ, που «πληρώνει» την λατρεία της (ταυτίζομαι απροκάλυπτα) για την χρυσή εκείνη δεκαετία, με το στοίχειωμά της από τη Σάντι, μια κοπέλα που έζησε στα ίδια μέρη εκείνη την περίοδο. Ο Ράιτ σκηνοθετεί εδώ το πρώτο του θρίλερ με μαεστρία, πανέξυπνο σενάριο, εξαιρετικές μουσικές επιλογές (όπως πάντα, άλλωστε) και δυναμικές ερμηνείες από τις ανερχόμενες stars Τόμασιν ΜακΚένζι και Άνια Τέιλορ-Τζόι, αλλά και από τρεις βετεράνους (πλέον) που έλαμπαν από νειάτα στα sixties, την Ρίτα Τάσινγκχαμ, τον Τέρενς Σταμπ και την Νταϊάνα Ριγκ, στην τελευταία της κινηματογραφική εμφάνιση. Σε αυτήν αφιερωμένη εξαρχής η ταινία. Τι κύκνειο άσμα, τι ρόλος, και τι αποχαιρετιστήριο πλάνο για την λατρεμένη ηθοποιό!

«The French Dispatch»: Το πιο πολυαναμενόμενο φιλμ της χρονιάς για την υπογράφουσα, και ήδη με αρκετά καθυστερημένη έξοδο λόγω πανδημίας, ήρθε επιτέλους (και) στο Λονδίνο κι έκλεψε καρδιές. Η δέκατη και ίσως η πιο πολυεπίπεδη σεναριακά, αφηγηματικά αλλά και σκηνοθετικά ταινία του Γουές Άντερσον, ενώνει πολλαπλές ιστορίες μέσα από άρθρα του ομώνυμου μυθοπλαστικού περιοδικού και διαθέτει ένα πολυπληθές και πλέον αξιοζήλευτο καστ το οποίο «σπρώχνεται» μέσα στον λιγοστό χρόνο που έχει ο κάθε ηθοποιός για να δώσει ο ένας καλύτερη ερμηνεία από τον άλλον (με τον Μπενίσιο Ντελ Τόρο, την Φράνσις ΜακΝτόρμαντ, τον Τιμοτέ Σαλαμέ και τον Τζέφρι Ράιτ να κερδίζουν στα σημεία). Η καλλιτεχνική διεύθυνση και η συνολική αισθητική είναι κυριολεκτικά έργο Τέχνης, ενώ οι αναπάντεχες και φευγαλέες συναισθηματικές εξάρσεις, αλλά και κάποια σχεδόν υποδόρια κοινωνικά σχόλια, προσδίδουν σε αυτόν τον κινηματογραφικό θρίαμβο του Άντερσον αναμφισβήτητο πλούτο, πέραν του υπέροχου χιούμορ και του πάντα εκούσιου στυλιζαρίσματος, το οποίο αποτελεί σήμα-κατατεθέν του.

Από τις λοιπές ταινίες, ξεχωρίσαμε το θεματικά απροσδόκητο ντοκιμαντέρ της Άντρεα Άρνολντ «Cow», όπου η καταξιωμένη Βρετανίδα δημιουργός καταγράφει την δύσκολη (έως και τραγική) ζωή μιας… αγελάδας σε εργατική φάρμα στην Αγγλία. Κι ενώ η περίληψη ίσως ακούγεται αστεία ή και απλοϊκή, η εξιστόρηση της ζωής της Λούμα (της αγελάδας), με σχεδόν μηδενικό διάλογο και έξυπνο μοντάζ, θυμίζει οικογενειακό δράμα, γεμάτο απώλειες, βία και μοναξιά! Ο αντίκτυπος της θέασης αυτού του ντοκιμαντέρ συζητιέται ακόμα στα πηγαδάκια του Φεστιβάλ, αρκετές μέρες μετά την πρώτη του προβολή.

Τέλος, το animation των 20^th Century Studios, «Ron’s Gone Wrong», μπορεί να είναι mainstream και ν’ ακούγεται αρκετά παιδικό, ωστόσο είναι από τις πλέον αστείες αλλά και γλυκιές ταινίες της χρονιάς, θυμίζοντας σε ωριμότητα και επίπεδο χαρισματικότητας τις παραγωγές της Pixar – ενώ πρόκειται για το κινηματογραφικό ντεμπούτο της βρετανικής Locksmith Animation. Με τις φωνές του Ζακ Γκαλιφιανάκις, της Ολίβια Κόλμαν και του Νικ Χελμ, η απροσδόκητη φιλία ενός εσωστρεφούς πιτσιρικά με το ελαττωματικό robot του στα χρόνια των ανελέητων social media και της διαρκούς ανάγκης για διασημότητα και Likes (δυστυχώς και ανάμεσα σε μικρότερα παιδιά, πλέον), είναι ταυτόχρονα ξεκαρδιστικά αστεία αλλά και αναπάντεχα τρυφερή. Μία αναμφισβήτητη πρόταση για οικογενειακή κινηματογραφική έξοδο.

Το 65^ο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Λονδίνου θα ολοκληρωθεί την ερχόμενη Κυριακή, 17 Οκτωβρίου.