του Ηλία Φραγκούλη

Το 2007, όταν προέτρεπα το κοινό (μέσω εβδομαδιαίου free press, αλλά και της τηλεοπτικής μου εκπομπής για τον κινηματογράφο) να παρακολουθήσει τη δουλειά ενός νέου σκηνοθέτη στη μικρή (αν και καλά εξοπλισμένη) αίθουσα ενός αθηναϊκού bar (η διανομή ήταν «αλλού»…), η πλειοψηφία των ΜΜΕ ήξερε πως η Κινέττα είναι απλά και μόνο ο τόπος κατοικίας της Ζωζώς Σαπουντζάκη, οι περισσότεροι συνάδελφοί μου δεν είχαν δει καν ολόκληρο το φιλμ και το facebook ήταν ακόμη μια άγνωστη λέξη για τις μάζες του mainstream και των μη «εξελιγμένων» (sic) χρηστών του διαδικτύου.

(Από) χθες το βράδυ, με τη λαοθάλασσα των social και τα εθισμένα (στο clickbait μιας κενής είδησης που μπορεί να γίνει γρήγορα viral για μερικές χιλιάδες νουμεράκια) sites να καραδοκούν για το αν ο Γιώργος Λάνθιμος θα βραβευτεί στη Βενετία για το «The Favourite», στενοί φίλοι με ρωτούσαν στο inbox του facebook εάν θα έγραφα κάτι για όλα αυτά, εάν θα έβγαζα «πρώτος» το θέμα, εάν πίστευα ότι θα νικήσει. Απάντησα πως οι φεστιβαλικές επιτροπές είναι οι πιο ουρανοκατέβατοι κριτές, ότι στη συγκεκριμένη διοργάνωση έχουμε τύχει μάρτυρες τερατωδών βραβεύσεων, ότι δεν έχω δει και την ταινία, δεν ήμουν εκεί. Μονάχα με βάση τον απόηχο του διεθνούς Τύπου (ίσως οι καλύτερες κριτικές που είδε στην καριέρα του ο Λάνθιμος), περίμενα πως θα συμπεριληφθεί το «The Favourite» στα βραβεία. Χρυσό Λιοντάρι; Μέγα Βραβείο της Επιτροπής; Σκηνοθεσίας; Σε τέτοια επίπεδα «παίζει» πλέον ο Γιώργος. Κατάκτηση λέγεται αυτό. Συνέπεια πορείας. Προσωπικής. Και ταλέντου.

Μέγα Βραβείο της Επιτροπής και καλύτερης γυναικείας ερμηνείας (στην Ολίβια Κόλμαν), τελικά. Fair enough (μάλλον). Χαμός στα social. «Μπράβο, Γιώργο», αγάπη και ανάταση… που ποτέ δεν αντιστοιχεί με τα εισιτήρια τα οποία κόβουν οι ταινίες του στην πατρίδα (μας). Κι από κάτω, στα «ψιλά γράμματα» των σχολίων, «ναι, ΟΚ, εμένα δεν μου είχε αρέσει ποτέ, αλλά άμα του δίνουν βραβεία έξω, κάτι πρέπει να σημαίνει αυτό» ή «εγώ ολόκληρη ταινία του δεν είδα ποτέ» και κάτι πιο ακραία του τύπου «δηλαδή, τώρα έγινε όσο μεγάλος ήταν και ο Αγγελόπουλος;». Όλη η σχιζοφρένεια ενός λαού σε instant παρέλαση δέους ή φθονερής αδιαφορίας, που ευτυχώς χθες δεν χτύπησε κόκκινο σε εξέγερση πατριδολατρείας (είχαμε τους «Μακεδονομάχους» γι’ αυτό), όπως τότε με τον «Αστακό» στις Κάννες…

Κακά τα ψέματα. Για τους περισσότερους από εσάς εκεί έξω, ο Γιώργος Λάνθιμος θα παραμείνει για πάντα το εξοστρακισμένο «αρρωστάκι» που ενίοτε παίρνει κάποια διεθνή διάκριση και σηκώνει το ανάστημα του μέσου Ελληνάρα, ο οποίος κάποτε έβαλε στο σπιτικό του το DVD του «Κυνόδοντα» από το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ και το πέταξε στα σκουπίδια προτού τελειώσει, διότι του έθιξε την Αγία Οικογένεια. Που δίνει μια ικανοποίηση στους social «influencers» του σήμερα, να μοιράζονται ακόμη περισσότερη θετική ενέργεια, με κουλτουριάρικο και «εναλλακτικό» άλλοθι. Για εμένα και τους ανθρώπους που ταυτίζονται με την καλλιτεχνική ταυτότητα και τα φιλμ του, η χθεσινή βραδιά ήταν ακόμη μια στιγμή πραγματικής και τίμιας συγκίνησης, επειδή αναγνωρίζεται και προχωράει αυτός ο άνθρωπος. Που χθες είχε και τον Ευθύμη (Φιλίππου) από δίπλα στην απονομή. Όχι σαν συνεργάτη στο σενάριο, αλλά σαν φίλο (εξίσου σημαντικό).

Δεν έχω να προσθέσω κάτι περισσότερο. Το χαίρομαι όταν ακόμη και μέσω αυτών των (σαχλών, αν ρωτάς κι εμένα) φεστιβαλικών βραβείων, (ίσως) δίνεται μια μεγαλύτερη ευκολία ή και πολυτέλεια στο πλαίσιο της παραγωγής, να είναι τα πράγματα πιο ευνοϊκά για τον Γιώργο την επόμενη φορά. Και αγωνιώ να δω το «The Favourite».