του Ηλία Φραγκούλη

Ξεκινά μ’ ένα μεγάλο party. Το (ένα και τεράστιο) «I Feel Love». Κι ένα μεγάλο «Fuck you!». Είναι Παρασκευή. Ο Μίκι θα παρατήσει το DJ-λίκι, η Κλόι θα τον φιλήσει με πάθος και θα φύγουν μακριά. Θα τους βρει το ξημέρωμα σε μια παραλία, λιώμα και γυμνούς. Θ’ ακολουθήσει το Αστυνομικό Τμήμα. Είναι η αρχή μιας ερωτικής ιστορίας που (ενδεχομένως) θα ήθελαν να διηγηθούν στα παιδιά τους κάποτε. Ή ν’ αποκρύψουν. Αν υπάρξει ποτέ αυτό το μέλλον και η σχέση τους έχει διάρκεια. Γιατί πάντοτε υπάρχει κι εκείνη η… Δευτέρα.

Η νέα ταινία του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου ομιλεί την αγγλική, αλλά είναι το πιο «δικό μας» πράγμα που έχει να προτείνει το ελληνικό σινεμά για το 2021. Η χρονολογία ίσως και να μην έχει σημασία. Άλλωστε, είναι νωπές οι αναμνήσεις μιας περασμένης χρονιάς που… δεν ζήσαμε, ουσιαστικά. Κι όλα αυτά που βλέπουμε να συμβαίνουν στο «Monday», επίσης δεν θυμίζουν τόσο το σήμερα. Σε ποιο «χθες» θα έπρεπε να τα τοποθετήσω; Ούτε κι αυτό είναι σαφές. Τούτο το φιλμ μοιάζει με μια «χρονομηχανή» σε κατάσταση παραζάλης, από το αλκοόλ, την καύλα και τον ήλιο τον ελληνικό, που σε χτυπάει κατακέφαλα. Δεν ξέρει που να σταθεί, που να πατήσει pause, που να βρει το timing με την πραγματικότητα. Πολύ γαμημένο αυτό το timing, if you ask me…

Σε πρώτο επίπεδο, το «Monday» αφηγείται το ρομάντζο δυο ξένων (με κάθε έννοια της λέξης) στην Αθήνα. Δεν έχει απαραίτητα σημασία ότι δεν είναι «σαν εμάς», ότι δεν είναι Έλληνες. Όλα τα υπόλοιπα πράγματα που βιώνουν, σε τίποτε δεν διαφέρουν. Έχουν μείνει καιρό σε τούτο τον τόπο, έχουν αισθανθεί πιο ζωντανοί εδώ, κι αυτό (πρέπει να) έχει σημασία. Η γνωριμία τους μετατρέπεται σε σαρκική σχέση. Κάνουν σεξ παντού. Όπου βρεθούν. Στη στιγμή. Χωρίς αιδώ. Ο Παπαδημητρόπουλος, χωρίς να φιλμάρει αυτές τις σκηνές ηδονοβλεπτικά ή ερεθιστικά, διαπερνά στα πλάνα του και στη διάθεση ολόκληρης της ταινίας έναν ηδονισμό πέρα από χρόνο και… φιλμική διάσταση. Ούτε που θυμάμαι από πότε ξανάδαμε κάτι τέτοιο στο ελληνικό σινεμά; Να τολμήσω να πω… από τη «Μανία» (1985) του Γιώργου Πανουσόπουλου; Αυτή η ευφορία της «ανευθυνότητας», η ένταση της ελευθεριότητας και των πρώτων οργασμών, φέρνει στο νου τη νιότη (των περισσότερων από εμάς). Ο Μίκι και η Κλόι, όμως, δεν είναι παιδιά.

Περιμένεις την καρτέλα που θα γράφει «Saturday», «Sunday» ή και «Monday», αλλά ο Παπαδημητρόπουλος σου κάνει «ζαβολιά». Κάθε επόμενη μεγάλη σεκάνς μέρας έχει «κολλήσει» σε κάποια επόμενη Παρασκευή, σε ένα επόμενο μεγάλο party, σε ένα επόμενο «restart» της σχέσης που έχει στεριώσει σε μια καταστασιακή λούπα, όπου το ρεαλιστικό (υπεν)θυμίζει ύπουλα στο ζευγάρι πως δεν είναι καθόλου παιδιά, πια. Μπορεί η έκσταση να ζει ξανά ή να επαναλαμβάνεται, μπορεί η καύλα να φυτιλιάζει τα πάντα, μπορεί οι τάσεις για φυγή να δίνουν την πρόσκαιρη ελπίδα για τη συνέχεια, το μέλλον (τους). Αλλά θα έρθει η Δευτέρα. Που δεν είναι ποτέ ορατή στο φιλμ! Σαν απειλή που καιροφυλαχτεί και στήνει άγριο σασπένς. Τι να τους επιφυλάσσει, άραγε; Τι μαλακία μπορούν να κάνουν για να την «αποφύγουν»; Ποια παιδιάστικη αταξία ή ποια ώριμη παρανομία θα τους κάνει να ξεχάσουν το ξημέρωμα της επερχόμενης Δευτέρας;

Κάπου εκεί έρχεται το «ζόρι» του έργου. Η ιδέα της κατακλείδας που περιγράφεται ιδανικά με τη λέξη «ασφυξία». Και δε φταίει μονάχα το αναπόφευκτο της σύγκρουσης με την αληθινή ζωή. Συγκρούονται και οι χαρακτήρες, που πέρα από τις χαρές του σεξ έχουν να μοιραστούν και υποχρεώσεις ενηλίκων, ευνουχιστικές για την αρμονία τους, συμβιβασμούς ήττας, τσακωμούς δίχως ανακωχές, άλυτα ζητήματα, μέχρι και την ατολμία του να μην λες τα πάντα στον άνθρωπο που αγαπάς, χωρίς να καταλαβαίνεις ποιον πληγώνεις περισσότερο. Ο Μίκι είναι και γονιός, χωρισμένος, που δεν βλέπει σχεδόν ποτέ το ανήλικο παιδί του, κατόπιν δικαστικής απόφασης η οποία του έχει στερήσει σχεδόν κάθε επαφή. Η Κλόι είναι μια γυναίκα που το βιολογικό της ρολόι είναι έτοιμο να εκραγεί σαν ατομική βόμβα, που έρχεται από μια ψυχοφθόρα σχέση κι έχει επενδύσει πολλά στον νέο της σύντροφο. Εκείνος, όμως, γίνεται ένα επιπλέον βάρος που η Κλόι δεν έχει την αντοχή να παλαντζάρει, αισθανόμενη διαρκώς ότι κάνει ένα τεράστιο λάθος, με κάθε της απόφαση, με κάθε πισωγύρισμα. Γιατί υπάρχει αγάπη. Που ασφυκτιά…

Και πίσω από την εξέλιξη της πλοκής του «Monday», το φόντο μιας Αθήνας που έχουμε ζήσει ή μας είχε λείψει ή καταντήσαμε να νοσταλγούμε. Μιας πόλης που σπάνια κινηματογραφήθηκε έτσι, βιωμένη. Μιας πόλης όπου συνυπάρχει η ασχήμια, η γκρίνια, τα αρνητικά, μα πάνω απ’ όλα (και) τα βήματά μας σ’ αυτήν. Με πλάνα αληθινά, όχι φτιασιδωμένα. Αστικά, καθημερινά, γνώριμα. Που τα κοιτάς στη μεγάλη οθόνη και μετατρέπουν την εμπειρία της ταινίας σε κάτι το στεγνά και τίμια συγκινητικό. Που σε κάνουν να ταυτίζεσαι. Που σε κάνουν να μοιρολατρείς. Που σε κάνουν να ζηλεύεις για πράγματα που δεν έζησες, ενώ ήταν εκεί, μπροστά σου. Που σε κάνουν να θες να… βγεις από τα ρούχα σου και να κάνεις κι εσύ αυτή τη βόλτα στην Πανεπιστημίου πάνω σε μια μηχανή, έτσι ακριβώς, κατά προτίμηση χωρίς μία… κινηματογραφική καταδίωξη περιπολικών!

Αυτό που έμοιαζε μ’ ένα τυπικό love story σε πλαίσιο «Greek kefi» φάσης, στο «Monday» καταλήγει σε μία ολοκληρωμένη (σεναριακά) πορεία εξέλιξης μιας σχέσης, στο rollercoaster που είναι ο έρωτας και μπορεί ανά πάσα στιγμή να εκτροχιαστεί σε μια απότομη στροφή, από τη γνωριμία μέχρι τη συνειδητοποίηση του που βρίσκεσαι. Και τι επιλογές θα πάρεις για το μετά. Φρενάρεις μια για πάντα; Ή τρως τα μούτρα σου και περιμένεις να δεις τι θα έρθει μετά την ανάρρωση;

Το τελευταίο πλάνο του «Monday» παρουσιάζει τα πρόσωπα των δύο ηρώων λες και είναι γρονθοκοπημένα (από τον ερχομό της Δευτέρας;)! Ο Σεμπάστιαν Σταν και η Ντενίζ Γκαφ δείχνουν σαν να τα πέρασαν όλα αυτά, σαν να ταίριαξαν πραγματικά, σαν να πλακώθηκαν ρεαλιστικά, σαν να συνέβη στ’ αλήθεια αυτή η ιστορία. «Βλέπεις» τις πληγές τους, δεν φαντάζεσαι πως μπορούν να επουλωθούν, σε παραξενεύουν αντικρίζοντας το φακό. Και (σου) χαμογελούν. Τα πάντα μπορούν. Ακούς, Δευτέρα;