του Νίκου Παλάτου

Είναι αβανταδόρικες οι ταινίες που αναφέρονται στα παρασκήνια του ίδιου του κινηματογράφου. Έχει γούστο να παρακολουθείς τον τρόπο με τον οποίο το χάος, που σε πολλές περιπτώσεις επικρατεί στα γυρίσματα ενός φιλμ, καταλήγει στο επιθυμητό από τους συντελεστές αποτέλεσμα, με πιο πρόσφατο σχετικό παράδειγμα το «Χαίρε, Καίσαρ!» (2016). Η διαφορά είναι πως ενώ οι αδελφοί Κοέν επικέντρωναν περισσότερο στη showbiz του σινεμά, εδώ είναι περισσότερο οι άνθρωποί του που ενδιαφέρουν τη σκηνοθέτιδα Λόνε Σέρφιγκ.

Το Υπουργείο Πληροφοριών της Βρετανίας, αντιλαμβανόμενο τη δύναμη του κινηματογράφου, αφού σύμφωνα με τους υπολογισμούς του πάνω από 30 εκατομμύρια άνθρωποι επισκέπτονται σε εβδομαδιαία βάση τις αίθουσες, αποφασίζει να ρίξει ακριβώς εκεί το βάρος σε ό,τι έχει να κάνει με την ανύψωση του ηθικού των πολιτών της ευρισκόμενης εδώ και μερικούς μήνες σε πόλεμο χώρας. Αυτό που ψάχνει είναι μια καλή ιστορία που θα μιλήσει κατευθείαν στις καρδιές των απλών ανθρώπων και ειδικότερα σε αυτές των γυναικών, οι άνδρες των οποίων πολεμούν ή πρέπει να πολεμήσουν στο μέτωπο. Όταν πέφτει στην αντίληψή του η ηρωική προσπάθεια δύο δίδυμων νεαρών κοριτσιών, τα οποία αψηφώντας τους κινδύνους συμμετείχαν με τη βάρκα τους στην περίφημη εκκένωση της Δουνκέρκης, καταλαβαίνει πως έχει χτυπήσει φλέβα χρυσού. Η άπειρη από τον χώρο του σινεμά Κάτριν, η οποία έχει προσληφθεί για να προσδώσει μια αυθεντική γυναικεία νότα στα σενάρια των πολεμικών φιλμ προπαγάνδας, στέλνεται για να πάρει συνέντευξη από τις δύο ηρωίδες, αλλά ο θησαυρός αποδεικνύεται άνθρακας, καθώς οι δυο τους ουδέποτε έφτασαν μέχρι τις απέναντι γαλλικές ακτές. Οι ταινίες, όμως, δεν είναι απαραίτητο να λένε την αλήθεια. Αρκεί να επιτυγχάνουν τον σκοπό τους, όπως όλοι συμφωνούν, οπότε το σχέδιο παίρνει μπρος.

Στις καλές της στιγμές η ταινία δεν λαθεύει σχεδόν πουθενά. Παρουσιάζει την όλη υπόθεση των φιλμ προπαγάνδας ως ζήτημα ζωής και θανάτου, πείθοντας απόλυτα σε αυτόν τον τομέα. Όπως συμβαίνει κατά κανόνα στις παραγωγές του BBC, η φροντίδα και η ζεστασιά που αποπνέεται φωνάζει από χιλιόμετρα. Το ίδιο προσεγμένες είναι και οι ερμηνείες όλου του καστ, με την Τζέμα Άρτερτον να δίνει υπόσταση σε έναν ρόλο που ίσως δεν είναι όσο καλύτερα γραμμένος θα μπορούσε (πόσω μάλλον όταν μιλάμε για τον πρωταγωνιστικό), τα καταφέρνει όμως κάτι παραπάνω από ικανοποιητικά. Κερδίζει, δε, extra πόντους διασκέδασης χάρη στον απίθανο Μπιλ Νάι, ο οποίος υποδυόμενος έναν γηραιό, πομπώδη και ματαιόδοξο Άγγλο ηθοποιό χαρίζει μερικές θανατηφόρα κυνικές ατάκες, ενώ όλες οι σκηνές που έχουν να κάνουν με τα γυρίσματα της υποτιθέμενης ταινίας ή με την άντληση έμπνευσης για το σενάριό της, μυρίζουν γλυκόπικρη νοσταλγία.

Στις όχι και τόσο καλές της στιγμές, πάντως, οι αστοχίες είναι φανερές. Αναλώνεται από τη μέση και μετά στο αχρείαστο και τόσο προβλεπόμενο ρομάντζο της Κάτριν με τον κατά κάποιον τρόπο προϊστάμενό της και βασικό σεναριογράφο του φιλμ στο οποίο δουλεύει. Με το χαλί να είναι στρωμένο από πολύ νωρίς για αυτή την εξέλιξη, μιας και η σχέση τής γυναίκας με τον ημιαποτυχημένο ζωγράφο σύζυγό της οδεύει φανερά προς τον γκρεμό, δεν υπάρχει κάτι που θα εμποδίσει την προδιαγραφόμενη αισθηματική πορεία τους. Σε αυτό το κομμάτι η Σέρφιγκ δεν λαμβάνει υπόψη της τα λόγια του φανταστικού της σεναριογράφου Τομ, ο οποίος αναφέρει πως το σινεμά χρειάζεται σκοπό και δομή, καθώς και τα δύο αυτά χαρακτηριστικά απουσιάζουν από μεγάλο μέρος του δεύτερου μισού, παρεκκλίνοντας του αρχικού του σκοπού μέσα στο φιλμ, δηλαδή της επισήμανσης της συμβολής των γυναικών στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Καθώς η Σέρφιγκ κερδίζει τις περισσότερες μικρές μάχες της ταινίας της, δείχνει στο φινάλε να πετυχαίνει μια πύρρειο νίκη. Η προσέγγιση της αναπόφευκτης αλλαγής ρόλου των δύο φύλων κατά τη διάρκεια του πολέμου είναι σίγουρα ενδιαφέρουσα, η πλήρης «υποταγή» των εμπλεκομένων στα φιλμ προπαγάνδας στις εκάστοτε κυβερνητικές εντολές είναι εντυπωσιακή, πλην όμως απολύτως αιτιολογημένη, ενώ οι σκηνές των βομβαρδισμών του Λονδίνου εξόχως συγκινητικές. Τα κομμάτια τού puzzle στήνονται σωστά στη θέση τους, το τελικό αποτέλεσμα, όμως, δεν είναι όσο πειστικό θα μπορούσε, καθώς προδίδεται ένεκα σεναριακών ρομαντικών ευκολιών.