του Ηλία Φραγκούλη

Ας ξεκαθαρίσουμε με την απάντηση στο βασικό ερώτημα: ναι, είναι σαφώς καλύτερο από το πρώτο «Κάλεσμα» (2013). Το καταλαβαίνεις από την εισαγωγική σεκάνς – flashback, όπου η υπνωτισμένη Λορέιν Γουόρεν κινείται στον τόπο ενός εγκλήματος λες και ξαναζεί το ξεκλήρισμα μιας ολόκληρης οικογένειας από το point of view του δολοφόνου. Ο Τζέιμς Γουάν έχει ωριμάσει μαεστρικά στο να προκαλεί ατμόσφαιρα τρόμου, στο να σε τινάζει με ύπουλα ή μη «μπου» και να σε βασανίζει για δύο ώρες (και βάλε) στο κάθισμα. Και ο τρόπος που εμφανίζεται ο τίτλος τούτου του sequel μαρτυρά ένα κάποιο… «καβάλημα», ένα υπεροπτικό θράσος που σου ζητά να κάνεις συγκρίσεις με τα κλασικά του είδους, κλείνοντας το μάτι διαρκώς προς τον «Εξορκιστή» (1973). Εννοείται ότι δεν φτάνει μέχρι εκεί. Αλλά, διάβολε, θα μπορούσε!

Περνάμε στο Λονδίνο του 1977, με θατσερικές εικόνες και το… «London Calling» από τους Clash! Μάνα που μεγαλώνει μόνη τα τέσσερα παιδιά της αντιμετωπίζει με αδιαφορία τις φοβίες μίας από τις δύο κόρες της, που τυγχάνει να υπνοβατεί κιόλας τις νύχτες. Η μικρή Τζάνετ θα κάνει την «επαφή» με το φάντασμα ενός ηλικιωμένου άνδρα που διεκδικεί ως δικό του το σπιτικό τους, θα γίνει το «μεγάφωνό» του, η φωνή που χρειάζεται για να επικοινωνήσει με τον έξω κόσμο. Όταν οι μεταφυσικές δραστηριότητες εντός της οικίας των Χότζον αποκτήσουν καθημερινή συχνότητα και γίνουν αντιληπτές από ολόκληρη την οικογένεια αλλά και τους γείτονες, η αστυνομία και κατόπιν ο Τύπος θα δώσουν στα συμβάντα έντονη δημοσιότητα, η οποία θα διασχίσει τον Ατλαντικό και, μέσω της ανησυχίας της Εκκλησίας, θα στρατολογήσει το γνωστό μας ζευγάρι ηρώων – διωκτών των δυνάμεων του Κακού.

Έχουν προηγηθεί οραματικού τύπου απειλές, που κάνουν τη Λορέιν να ανησυχεί για τον Εντ και… εμάς ακόμη περισσότερο, καθώς μια διάθεση ύπαρξης παράλληλης πλοκής πλανάται στην ατμόσφαιρα. Λες και ο Γουάν αναπαράγει ξανά τα ανοικονόμητα προβλήματα του σεναρίου της πρώτης ταινίας, που αρκούσαν σε ιδέες για να καλύψουν και τρία φιλμ ακόμη! Το κομμάτι μιας σατανικής μορφής με το παρουσιαστικό καλόγριας προκαλεί την εντύπωση μιας υποπλοκής που δεν συνδέεται άμεσα με τα λονδρέζικα δρώμενα και σε βάζει σε εύλογες απορίες.

Καθώς οι ιδέες παραπέμπουν περισσότερο προς το «Πνεύμα του Κακού» (1982), τελικά, το «Κάλεσμα 2» φανερώνει την αδυναμία του Γουάν να δουλέψει με ένα πιο συμμαζεμένο και συμπαγές στους στόχους του σενάριο (τούτο εδώ, μάλιστα, υπογράφεται από τέσσερις ανθρώπους…). Η μαγκιά των tracking shots του έχει περάσει ξεκάθαρα σε άλλο level και το στιλιζάρισμα στον τρόμο είναι κάτι που μπορεί, πια, να πατεντάρει με το όνομά του, κανονικότατα. Αλλά ξεχνάει συνεχώς την ανάγκη της προσήλωσης σε ένα πιο ξεκάθαρο και πειστικό στις απαντήσεις του σενάριο. Κατά κάποιον τρόπο, το φιλμ πλημμυρίζει από ευρήματα τόσο ανεξήγητα όσο και η μόνιμη κατάσταση… πλημμύρας στο υπόγειο της οικίας των Χότζον!

Οι σεναριακές τρύπες του φιλμ δεν καλύπτονται ποτέ και είναι κρίμα, τη στιγμή που συνειδητοποιείς την εξέλιξη του σκηνοθέτη (ή μπορεί και να ακούς τα ουρλιαχτά των θεατών γύρω σου στον κινηματογράφο…). Το ερευνητικό κομμάτι απουσιάζει από την ιστορία (γιατί δεν μαθαίνουμε ποτέ κάτι παραπάνω για τον γηραιό κύριο Μπιλ Γουίλκινς ή και την ταυτότητα της σκιαχτικής καλόγριας;), ώστε να καλυφθεί η περιέργεια του θεατή, ο οποίος υποτίθεται ότι καταναλώνει αληθινά περιστατικά, όπως δηλώνεται εξαρχής. Το κρεσέντο είναι εντυπωσιακό, όμως μια ταινία που διεκδικεί τη θέση της ανάμεσα στα all-time classics του είδους φροντίζει (και πρέπει) να κλείνει τους λογαριασμούς της με τρόπο «ρεαλιστικά» αποδεκτό και αληθοφανή, κάτι που εδώ δεν υφίσταται. Οι τρομακτικές φιγούρες αποτελούσαν πάντοτε στοιχείο δελεαστικό για το σινεμά τού Γουάν (από την κούκλα του «Saw» μέχρι τον δαίμονα του «Insidious»), όμως η χρήση τους απαιτεί ένα κάποιο μέτρο. Και όσο περισσότερο αέρα παίρνει ως σκηνοθέτης, τόσο ξεχνιέται στο να δίνει πειστικές απαντήσεις, γι’ αυτό και τραβάει τη μεταφυσική ακρότητα από τα μαλλιά με την πρώτη ευκαιρία (ειλικρινά, ο «συγγενής» τού… Τζακ Σκέλινγκτον θα μπορούσε και να λείπει από το φιλμ).

Παρά τις ενστάσεις (και είμαι πολύ απαιτητικός εδώ, διότι αγαπώ το genre), το «Κάλεσμα 2» είναι μια από τις πιο ευτυχείς περιπτώσεις ταινίας τρόμου για τη φετινή σεζόν, με το production design της Τζούλι Μπέργκοφ να κάνει παπάδες και το πρωταγωνιστικό ζεύγος να παρέχει μια χρήσιμη δόση δραματικότητας στην αφήγηση, δίπλα σε ατασθαλίες επανάληψης (που βαραίνει αδικαιολόγητα τη διάρκεια του φιλμ) και περιττούς δεύτερους ρόλους. Επειδή θα το πάει ξανά για sequel ο Γουάν, προφανέστατα, να ευχηθώ για προληπτική ρίψη αγιασμού την επόμενη φορά. «The power of Christ compels you!», ρε παιδί μου…