του Νίκου Παλάτου

Τρίτη σερί ταινία για τον σκηνοθέτη Πίτερ Μπεργκ, στην οποία ασχολείται με μια αληθινή ιστορία, αμερικάνικου (λιγότερο ή περισσότερο) πατριωτισμού, δημιουργώντας έτσι εύλογες απορίες για το κατά πόσον έχει αναλάβει κάποιου είδους εργολαβία. Έκανε την αρχή με το «Ο Μόνος Επιζών» (2013) και τον πόλεμο εναντίον των Ταλιμπάν στα εδάφη του Αφγανιστάν, συνέχισε με το «Deepwater Horizon» (2016) και την έκρηξη σε πλατφόρμα πετρελαίου στον Κόλπο του Μεξικού, συνεχίζοντας την άτυπη τούτη σκυταλοδρομία του… based on a true story ηρωισμού, πιάνοντας μια πρόσφατη τρομοκρατική ενέργεια, σε ένα από τα ιστορικότερα αθλητικά γεγονότα του πλανήτη, τον Μαραθώνιο της Βοστώνης.

Ξεκινά εισάγοντας έναν-έναν τους χαρακτήρες του πολυπληθούς και αναγνωρίσιμου καστ (για να αντιλαμβάνεται εύκολα ο θεατής ανά πάσα στιγμή ποιος είναι τι), μέσω καθημερινών, άσχετων με τη βασική υπόθεση μικροεπεισοδίων, τα οποία λειτουργούν – υποτίθεται – ως κατάθεση διαπιστευτηρίων για το ποιόν τού καθενός τους. Μιας και οι εμπλεκόμενοι είναι πολλοί όμως, αυτή η διαδικασία τραβάει σε μάκρος, κάτι που έχει ως συνέπεια (μέχρι λίγο πριν από το μέσον της ταινίας, οπότε και σημειώνεται η βομβιστική επίθεση) το φιλμ να παρουσιάζει φανερά προβλήματα ρυθμού. Μπλέκει τους αληθινούς πρωταγωνιστές των γεγονότων με ένα φανταστικό πρόσωπο, στο οποίο όμως δίνει τον απόλυτα κεντρικό ρόλο της ιστορίας, θέλοντας ίσως με αυτόν τον τρόπο να εξάρει τη συμμετοχή του τοπικού πληθυσμού στο κυνήγι των δραστών, με τη μορφή του Βοστωνέζου χαμηλόβαθμου αστυνομικού Τόμι. Ο Μαρκ Γουόλμπεργκ, μόνιμος πρωταγωνιστής στις ηρωικές περιπέτειες του Μπεργκ, ξεσκονίζει την ντόπια προφορά του, προσθέτοντας και μια ιδέα ιρλανδικού accent (το οποίο ώρες-ώρες δείχνει να ξεχνά!), κάνοντας ό,τι ακριβώς έκανε ως ταπεινός εργάτης στις πλατφόρμες της ΒΡ στην άλλη περσινή του εμφάνιση υπό την καθοδήγηση του ίδιου σκηνοθέτη, μόνο που αυτή τη φορά ντύνεται με τη σκούρα μπλε στολή του αστυνόμου. Εκεί έσωζε όσους περισσότερους μπορούσε από την κόλαση της φωτιάς, εδώ είναι αυτός που σχεδόν καθοδηγεί τις ομοσπονδιακές έρευνες, αφού κατά έναν μαγικό τρόπο… βρίσκεται παντού! Ζει τη στιγμή της έκρηξης, μιας και έχει πιάσει πόστο στη γραμμή τερματισμού του Μαραθωνίου, παρηγορεί τους συγγενείς των θυμάτων στο νοσοκομείο, συλλέγει τις πρώτες πληροφορίες των αυτοπτών μαρτύρων από τον τόπο της επίθεσης, καταδιώκει τους υπόπτους, ενώ είναι ο πρώτος που καλείται από τον επικεφαλής των ερευνών για να δώσει τα φώτα του σε ό,τι έχει να κάνει με τον χάρτη της Βοστώνης, ώστε να συντονιστούν καλύτερα οι αστυνομικές έρευνες, αφού μάλλον μόνον αυτός γνωρίζει τόσο καλά την πόλη.

Με τα φώτα στραμμένα εξολοκλήρου σχεδόν στον Τόμι, φυσικό επακόλουθο είναι όλοι οι υπόλοιποι χαρακτήρες να περνάνε και… να μην ακουμπάνε (με εξαίρεση ίσως τον μικρότερο εκ των δύο δραστών, των αδελφών Τσαρνάεφ, τον οποίο υποδύεται ο Άλεξ Γουλφ), χωρίς αυτό να χρεώνεται στο καστ, που τηρουμένων των αναλογιών δίνει καλές ερμηνείες. Καταφέρνει πάντως ο Μπεργκ, στο αμιγώς αστυνομικού θρίλερ κομμάτι του φιλμ του, να χτίσει σασπένς, παρά την εκ των προτέρων γνώση της κατάληξης της ιστορίας, μέσω καλογυρισμένων βραδινών αυτοκινητικών καταδιώξεων και βίαιων πιστολιδιών. Αποφεύγει τις πολλές πατριωτικές κορώνες, τύπου «εμείς οι καλοί ενάντια στους κακούς», αδυνατώντας όμως να εμβαθύνει σε οτιδήποτε έχει να κάνει με τα κίνητρα των δραστών ή το παρελθόν τους, παρουσιάζοντας μια σχεδόν γραφική ανάγνωση των σκοπών τους. Τον ενδιαφέρει η περίπου ντοκιμενταρίστικη καταγραφή των συμβάντων, με έμφαση στις ενέργειες εύρεσης των υπόπτων, το κάνει όμως με έναν πατενταρισμένο, άχρωμο τρόπο, στα πρότυπα της εγωκεντρικής χολιγουντιανής εκδοχής των «πραγματικών γεγονότων», αντί με τη διήγηση μιας τραγικής ιστορίας η οποία βρίθει αληθινού συναισθήματος και έγνοιας για τα θύματα που άφησαν πίσω τους οι βόμβες.

Αυτό το τελευταίο προσπαθεί να το επιτύχει πριν τους τίτλους τέλους, με την παράθεση αρχειακού υλικού, με συνεντεύξεις των επιζώντων, των τραυματιών, των αστυνομικών αρχών και λοιπών πρωταγωνιστών εκείνων των ημερών. Το κάνει εντελώς εκβιαστικά από τη μία, χειραγωγώντας τον θεατή στην εύκολη συγκίνηση, ενώ από την άλλη ακυρώνει σχεδόν όσα έχουν προηγηθεί, αφού αυτοί οι οποίοι ομιλούν και έζησαν τα όσα έγιναν από πρώτο χέρι (και θα έπρεπε να έχουμε γνωρίσει αληθινά τις δύο ώρες που προηγήθηκαν, ώστε να συμπάσχουμε μαζί τους), ουδέποτε υπήρξαν οι αληθινοί χαρακτήρες της «Μέρας των Ηρώων», αφού αυτό που ενδιέφερε (για μια άλλη φορά) τον Μπεργκ ήταν η αναγνώριση, η υπεροχή και ο ηρωισμός τού ενός έναντι των «ασήμαντων» πολλών. Μάλλον ασέβεια είναι αυτό προς τα θύματα των βομβών, παρά απόδοση τιμών.