του Ηλία Φραγκούλη

Μεγαλωμένος σε μια δεκαετία όπου το είδος των ταινιών καταστροφής μεσουράνησε, ομολογώ ότι σαν παιδί τ’ αγάπησα αυτά τα χολιγουντιανά (μελο)δράματα ανθρώπινων ιστοριών και χαρακτήρων που αντιμετώπιζαν εξωφρενικές καταστάσεις, δίνοντας άνισο αγώνα επιβίωσης απέναντι σε… οτιδήποτε μπορεί να φανταστεί ο νους! Φυσικά φαινόμενα, πλάσματα της Φύσης που αποφάσιζαν (εντελώς ανεξήγητα) να «εκδικηθούν» το είδος μας, ατυχήματα με ολέθριες συνέπειες για μεγάλους πληθυσμούς ή ένα group ηρώων από διαφορετική ταξική προέλευση (για μεγαλύτερη ποικιλία στην ταύτιση), με θεαματικά εφέ καταστροφών και κάμποσο θανατικό, αυτά τα φιλμ πάντοτε πρόσφεραν τη λύτρωση και τον ερχομό μιας επόμενης, καλύτερης μέρας στο φινάλε. Στα ‘70s, ο παραγωγός (όπως ο μέγας Έργουιν Άλεν) ήταν εκείνος που όριζε το είδος, μέχρι να εμφανίσει σημάδια κορεσμού στο box-office και να εξαφανιστεί σταδιακά. Στα ‘90s, όπου το genre επανήλθε θριαμβευτικά, ο σκηνοθέτης Ρόλαντ Έμεριχ ήταν εκείνος που άφησε τη σφραγίδα του με τεράστιες εισπρακτικές επιτυχίες (ξεκινώντας με την «Ημέρα Ανεξαρτησίας»), εκμεταλλευόμενος στο έπακρο την εξέλιξη των ψηφιακών οπτικών εφέ και φτάνοντας σε σημείο κυριολεκτικής «υπερφόρτωσης» με το «2012», το 2009. Το CGI, παραδόξως, φτήνυνε το production value, οι μεγάλοι stars άρχισαν ν’ απομακρύνονται από το casting ανάλογων έργων και το κοινό γελοιοποίησε τη φήμη του είδους, το οποίο έχει κάποιες αναλαμπές ενίοτε («San Andreas»). Ο Έμεριχ επιχείρησε να αναβιώσει το σουξέ του «ID4» με το οικτρό sequel «Ημέρα Ανεξαρτησίας: Νέα Απειλή», το 2016. Μπορεί να έφαγε τα μούτρα του, όμως, ο… δολοφόνος συνηθίζει να επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος!

Το «Moonfall» (αρχικά) παρουσιάζεται σαν ένα παραδοσιακό disaster movie, με όλα τα χαρακτηριστικά στοιχεία της φόρμουλας του είδους. Για εντελώς ανεξήγητα αίτια (που «καίνε» και τη NASA…), η Σελήνη βγαίνει εκτός της συνηθισμένης πορείας – τροχιάς της και σε κάτι σαν τρεις εβδομάδες πρόκειται να συγκρουστεί με τη Γη, προκαλώντας (μέχρι να επέλθει το ολέθρια μοιραίο) και διάφορα «φυσικά» φαινόμενα καταστροφών. Όπως συνηθίζεται, οι βασικοί πρωταγωνιστές είναι (κυρίως) χωρισμένα ζευγάρια που έχουν και παιδιά, τα οποία επιχειρούν να σώσουν κακήν-κακώς, μαζί με τον υπόλοιπο πληθυσμό του πλανήτη, σε highlight σεκάνς ακραίων κινδύνων που κλέβουν την παράσταση από τις στιγμές όπου το δράμα… έχει τραβηχτεί από το μαλλί! Η πρώτη βασική διαφορά τούτης της ταινίας σε σύγκριση με άλλες ανάλογες, εντοπίζεται στην πρωτοτυπία της επίδρασης του πλησιάσματος της Σελήνης προς τον πλανήτη μας, με την βαρυτική δυναμική ενέργεια να οργιάζει ανεξέλεγκτα, χαρίζοντάς μας σκηνές ανθολογίας και ουκ ολίγα επιφωνήματα (που θα ξεφύγουν, όσο προετοιμασμένος και να είναι κανείς). Άλλωστε, βρισκόμαστε σε φιλμ του Έμεριχ. Αυτά ήρθαμε να δούμε, αυτά μας παραδίδει ο μάστορας του genre.

Θα μπορούσε το «Moonfall» να είναι ένα από εκείνα τα «δεύτερα» σκουπιδάκια της CGI ατραξιόν για «γαλαρία» σε multiplex, όμως, υπάρχει ακόμη μία ουσιαστική διαφορά που το κάνει να ξεχωρίζει θεματικά και να βγαίνει έως και εκτός του είδους των ταινιών καταστροφής! Η εισαγωγική σεκάνς στο διάστημα, καμιά δεκαετία νωρίτερα από τη δράση του φιλμ, μας συστήνει (και μας υποψιάζει για) μια μυστηριώδη ενέργεια που επιτίθεται σε ερευνητική αποστολή της NASA και, κατόπιν, χάνεται στο άπειρο του σύμπαντος. Μπορεί να προήλθε από τη «Σκοτεινή Πλευρά του Φεγγαριού» (μην περιμένετε ν’ ακούσετε Pink Floyd στην ηχητική μπάντα του έργου, πάντως…); Μπορεί να σχετίζεται με τον τωρινό «εκτροχιασμό» της Σελήνης; Είναι μία μορφή εξωγήινης απειλής; Όσο λιγότερα γνωρίζει ο θεατής σχετικά με αυτές τις πιθανές απαντήσεις, τόσο πιο ψυχαγωγικά θ’ αντιμετωπίσει το «Moonfall», το οποίο συναντά ένα τρελό twist στο δεύτερο μισό του, μετατοπίζοντας την τροχιά της ιστορίας προς το είδος του σινεμά επιστημονικής φαντασίας, (υπεν)θυμίζοντάς μας πως ο Έμεριχ κάποτε (το 1994) είχε σκηνοθετήσει και το «Stargate»! Και σταματάω εδώ.

Βλέποντας την ταινία πριν διαβάσω οποιαδήποτε κριτική (του εξωτερικού) ή και πιθανά spoilers διαφόρων κρετίνων του διαδικτύου (αν όχι και των «ασαφών» trailers της εταιρείας παραγωγής, που θα συμβούλευα να αποφύγετε!), ομολογώ ότι ξαφνιάστηκα με τα (εξωφρενικά) σεναριακά μυστικά του «Moonfall» και κατανάλωσα το έργο με «ένοχη» απόλαυση. Υπάρχουν αρκετές αδυναμίες και ο πήχης που έχει θέσει (από μόνος του) ο Έμεριχ για το είδος (των disaster movies, έστω) βρίσκεται πραγματικά ψηλά. Όχι αξιομνημόνευτο, λοιπόν, αλλά σίγουρα με λεπτομέρειες στις οποίες θα επανερχόμαστε στο μέλλον σαν σημείο αναφοράς!