του Νίκου Παλάτου

Από την δημιουργία του κιόλας, σχεδόν έναν αιώνα πριν, στο Χόλιγουντ άρεσε να γυρίζει ταινίες για το… Χόλιγουντ, λες κι επιθυμούσε να ενισχύσει εν τη γενέσει της την «παραμυθένια» στουντιακή μυθολογία. Από το «What Price Hollywood?» (1932) μέχρι το «Mank» (2020), αμέτρητες ταινίες καταπιάστηκαν με τα παρασκήνια των κινηματογραφικών παραγωγών (αληθινών η μη), με τούτο το φιλμ του σκηνοθέτη και σεναριογράφου Τζορτζ Γκάλο ν’ αποτελεί την πλέον πρόσφατη προσθήκη στη σχετική λίστα. Το «Πώς να Σκοτώσεις τον Πρωταγωνιστή σου» επιχειρεί να σατιρίσει τον κόσμο του σινεμά με έναν περίπου ανάλογο τρόπο που έκανε για εκείνον του θεάτρου το «Αυτοί οι Τρελοί Τρελοί Παραγωγοί» (1967), θυμίζοντας σε αρκετά του σημεία το «Πιάστε τον Κοντό» (1995). Σε σχέση με το πρώτο, του λείπουν σχεδόν… τα πάντα, ενώ σε σχέση με το δεύτερο απουσιάζουν (μεταξύ αρκετών άλλων) οι άκρως χαρακτηριστικοί και κοφτεροί διάλογοι του Έλμορ Λέοναρντ.

Το στόρι θέλει τον Μαξ Μπάρμπερ, ιδιοκτήτη γραφείου παραγωγής grindhouse ταινιών, να βιώνει ακόμα μία οικονομική καταστροφή, καθώς το τελευταίο του πόνημα με τον εύγλωττο τίτλο «Killer Nuns» πήγε (όπως μάλλον αναμενόταν) άπατο. Αντλώντας έμπνευση από το ατύχημα που ο μεγαλύτερος κασκαντέρ της κινηματογραφικής πιάτσας είχε εν ώρα εργασίας και υπό την ασφυκτική πίεση του επενδυτή του, ο οποίος έχει την κακή συνήθεια να ζητά με μάλλον αδόκιμους τρόπους τα λεφτά του πίσω, βάζει μπροστά τη νέα του ταινία. Το θέμα, βέβαια, είναι πως απ’ αυτήν ουδεμία καλλιτεχνική ή οικονομική απαίτηση έχει, αφού αυτό που σχεδιάζει είναι να καθαρίσει… «κατά λάθος» τον κάποτε superstar πρωταγωνιστή της, που εν τω μεταξύ έχει φροντίσει να βγάλει από τη ναφθαλίνη του οίκου ευγηρίας όπου έχει καταλήξει να ζει, εισπράττοντας εν συνεχεία το τρελό χρήμα της ασφαλιστικής του αποζημίωσης. Όμορφες, παστρικές δουλειές, πλην όμως οι business που στα χαρτιά μοιάζουν απλές και σίγουρες, σπανίως εξελίσσονται έτσι. Πόσω μάλλον όταν, εν προκειμένω, έχεις το μικρόβιο του σινεμά μέσα σου.

Το ξεκίνημα του φιλμ αφήνει υποσχέσεις για κάτι το ιδιαιτέρως πνευματώδες, το οποίο συν τοις άλλοις δείχνει να μπορεί να σταθεί ικανό ώστε να κάνει τους καλούς γνώστες περί της classic Hollywood εποχής να πετάξουν τη σκούφια τους από τη χαρά τους, μιας και οι αναφορές σε ταινίες και πρόσωπα της περιόδου εκείνης είναι κάτι παραπάνω από αρκετές. Το set διαλόγου, ειδικά ανάμεσα στον μπαγαπόντη παραγωγό του Ρόμπερτ Ντε Νίρο και τον σκληρό άνθρωπο του υποκόσμου (και λάτρη του κινηματογράφου, όπως φαίνεται) του Μόργκαν Φρίμαν, είναι σχεδόν απολαυστικό, σε σημείο να ομολογώ πως στο άκουσμα του ονόματος Τόμι Ούντο… σχεδόν ούρλιαξα! Η δε τοποθέτηση της ιστορίας στα χρόνια της δεκαετίας του ’70, δημιουργεί ένα αρκούντως πειστικό κλίμα σε ό,τι αφορά το homage στα exploitation films, είδος στο οποίο η Miracle Productions του αιθεροβάμονος Μαξ Μπάρμπερ και του προσγειωμένου ανιψιού του, Γουόλτερ, ειδικεύεται.

Από τη στιγμή που η κομπίνα την οποία ο καλός παραγωγός σκαρφίζεται αρχίζει να μπαίνει στις ράγες, το φιλμ του Γκάλο αρχίζει να χωλαίνει, καταφεύγοντας σε gags που παραπέμπουν σε μπαλαφάρα του όχι ακριβώς πιο εμπνευσμένου είδους. Μιας και η ταινία την οποία γυρίζει ο Μαξ, προσβλέποντας στον θάνατο του άλλοτε τρανού Ντιουκ Μοντάνα, είναι γουέστερν, ετοιμαστείτε για αρκετές χαριτωμενιές στις οποίες πρωταγωνιστεί το άλογο του κεντρικού ήρωα και για σερί από δολοφονικές απόπειρες που δεν έχουν και πολλά να ζηλέψουν από το… «Road Runner Show». Ακόμα χειρότερα, το σενάριο ακολουθεί με μαθηματική ακρίβεια την πορεία που εξαρχής έχεις φανταστεί πως θα πάρει, κάνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τις «εκπλήξεις» του να μην πιάνουν τόπο. Γεγονός είναι πως οι πλείστες αναφορές της «ταινίας μέσα στην ταινία» στο all-time classic γουέστερν «Η Αιχμάλωτος της Ερήμου» (1956), θα φέρουν αρκετά χαμόγελα σε όσους γνωρίζουν καλά το έργο του Τζον Φορντ (μέσα στα πολλά που λέγονται και γίνονται, προσέξτε το σύντομο πλάνο της καταδίωξης του αλόγου από το αυτοκίνητο!). Γεγονός, όμως είναι πως μεγάλη μερίδα του κοινού θα δυσκολευτεί να επικοινωνήσει με τα inside jokes του φιλμ, κάτι που εκ των πραγμάτων αφαιρεί αρκετά από την (όποια) δύναμή του. Αυτοί οι τελευταίοι θ’ απομείνουν έτσι με την πολλά υποσχόμενη εισαγωγή, καθώς και τα βαρβάτα ονόματα της πρωταγωνιστικής τριπλέτας, αν και η έκφραση «περασμένα μεγαλεία» ταιριάζει γάντι στους βετεράνους ηθοποιούς της ταινίας. Η αλήθεια είναι πως εκ των τριών, ο Τόμι Λι Τζόουνς καταθέτει μια μεγαλύτερη δόση συστολής, μαζί και συγκίνησης για τα παλιά ωραία χρόνια, τον δε Ρόμπερτ Ντε Νίρο τον έχουμε δει τα τελευταία χρόνια σε ουκ ολίγα κινηματογραφικά… εγκλήματα, κάτι που ούτε κατά διάνοια δεν αποτελεί η παρουσία του σε τούτο το φιλμ. Δεν γίνεται, όμως, να μη συμπληρώσεις κι ένα «διηγώντας τα να κλαις» στην προαναφερθείσα ρήση, όπως τους βλέπεις να κακογερνούν επί της οθόνης.