της Βαρβάρας Κοντονή

Πάντα έβρισκα εξαιρετικά οξύμωρο το γεγονός πως ενώ υπάρχουν γενιές στην Ελλάδα που έχουν μεγαλώσει με «Sailor Moon», «Dragon Ball» και «One Piece» (δοξασμένες εποχές Alter, όπου παιζόταν ως «Κάπτεν Ντρέικ»!), ελάχιστες (αν όχι καμία…) από τις δημοφιλείς ιαπωνικές ταινίες animation (call me anime) είχαν φτάσει στη χώρα μας και, αντ’ αυτών, συνεχίζουμε να φέρνουμε ό,τι σκουπιδαριό κυκλοφορεί εκεί έξω σε τριτοκλασάτο κινούμενο σχέδιο, για να έχουν να βλέπουν τα παιδιά, μωρέ! Η πρόσφατη επιτυχία των «One Piece Film: Red» (πρωτίστως) και «Dragon Ball Super: Super Hero» (λιγότερο) στους ελληνικούς κινηματογράφους αποκαλύπτει, αν μη τι άλλο, πως οι συγκεκριμένες ταινίες έχουν το κοινό τους, αρκεί αυτές να μπορούν να βρίσκουν που και που τον δρόμο τους προς την μεγάλη οθόνη. Στην περίπτωση τούτου του φιλμ του Μαμόρου Χοσόντα, για παράδειγμα, ας πούμε πως θα ήταν «έγκλημα» να μην τη δει κάποιος σε όλο το μεγαλείο μεγέθους που της πρέπει, σε μια σκοτεινή αίθουσα.

Η Σούζου είναι ένα ντροπαλό κορίτσι που ζει μια ήσυχη ζωή σε χωριό κάπου στην Ιαπωνία. Εξαιτίας ενός τραυματικού συμβάντος από το παρελθόν της, η Σούζου δεν μπορεί να κάνει πια αυτό που αγαπά περισσότερο, να τραγουδάει. Όταν δεχτεί την πρόσκληση μιας φίλης της, προκειμένου να φτιάξει έναν λογαριασμό σε μια διαδικτυακή πλατφόρμα που ονομάζεται «U», η Σούζου θα ανακαλύψει έναν ψηφιακό κόσμο πέρα από κάθε φαντασία, στον οποίο ο καθένας παίρνει τη μορφή των πιο κρυφών του «δυνάμεων». Η Σούζου θα μεταμορφωθεί στην Μπελ, μια πανέμορφη οντότητα με αιθέρια φωνή που θα συναρπάσει τον κόσμο του «U», αποκτώντας εκατομμύρια followers. Σύντομα, όμως, θα συνειδητοποιήσει πως ακόμα κι ένας εικονικός κόσμος (ιδιαίτερα αυτός) δεν είναι καθόλου αγγελικά φτιαγμένος, όταν ένα πλάσμα γνωστό ως «Τέρας» θέσει υπό άμεση απειλή την εύρυθμη λειτουργία του διαδικτυακού σύμπαντος. Η Μπελ θα κάνει τα πάντα προκειμένου να βρει ποιος πραγματικά είναι το «Τέρας», ανακαλύπτοντας εντελώς αναπάντεχα στην πορεία και την δική της, αληθινή μα καλά κρυμμένη ταυτότητα.

Η (πρώτη και) τελευταία φορά που είδαμε ταινία του Χοσόντα από την ελληνική διανομή ήταν στο μακρινό 2016, με το «The Boy and the Beast», ενώ ένα άλλο του φιλμ, το «Mirai no Mirai» (2018), έκανε μονάχα ένα πέρασμα από τις 24^ες Νύχτες Πρεμιέρας. Κατά τα άλλα, όποιος είναι εξοικειωμένος από μόνος του με τις δουλειές του Χοσόντα (ο οποίος, μεταξύ άλλων, έχει σκηνοθετήσει επεισόδια και μια ταινία για το «One Piece»), σίγουρα θα ξέρει τι να περιμένει από το «Μπελ», ένα οργασμικό οπτικοακουστικό υπερθέαμα, από εκείνα που σου υπενθυμίζουν γιατί οι Ιάπωνες δημιουργοί είναι δικαιολογημένα αξεπέραστοι στο είδος αυτό.

Ήδη από εποχής «Wolf Children» (ίσως την καλύτερή του ταινία), ο Χοσόντα κατασκευάζει κόσμους μαγικούς, μέσα στους οποίος θέτονται επί τάπητος τα μεγάλα ερωτήματα της ζωής, ερωτήματα που αποπειράται ν’ απαντήσει με όχημα τις πράξεις των ηρώων του. Εδώ ο Χοσόντα καταπιάνεται με τη γενιά των social media, των ψηφιακών avatar και της «χαμένης» ταυτότητας, μ’ ένα σενάριο που πρακτικά αποτελεί μια new age προσαρμογή του «Η Πεντάμορφη και το Τέρας», αν οι δύο αρχετυπικοί ήρωες ήταν εικονικές περσόνες που υιοθετούνται απ’ όσους νιώθουν ανελεύθεροι στον πραγματικό κόσμο και αποζητούν την πολυπόθητη απόδραση μέσα στο τεχνητό σύμπαν των μονάδων και των μηδενικών.

Σκηνοθετικά, το «Μπελ» είναι ένα οπτικό αριστούργημα. Από τις πιο απλές σκηνές, μέχρι και τις πιο σύνθετες, δεν γίνεται να μην θαυμάσεις τη δουλειά που έχει γίνει σ’ ένα (κατά τα άλλα) mainstream anime. Υπάρχουν, για παράδειγμα, σκηνές που διαδραματίζονται στο χωριό και μένεις κυριολεκτικά έκθαμβος από την πλέον απλή σύνθεση (σπίτι, σκάλες, ουρανός, γρασίδι, δέντρα). Είναι τέτοια η λεπτομέρεια της εικόνας, τέτοιοι οι χρωματισμοί και η πληθώρα των αποχρώσεων, που οριακά σου προκαλεί δέος. Ο Χοσόντα ίσως και να φτάνει εδώ σε νέα επίπεδα καλλιτεχνικής αρτιότητας, με περιβάλλοντα που εναλλάσσονται διαρκώς μεταξύ φαντασμαγορίας και ρεαλισμού, ψηφιακού κόσμου και πραγματικού, εικόνες, χρώματα και αισθήσεις.

Για κάποιους, το αισθητήριο κομμάτι της ταινίας, αυτό δηλαδή που πατάει πάνω στο σενάριο, ίσως και να μην δουλεύει διαρκώς πετυχημένα, δεδομένης της προσπάθειας που γίνεται για την τήρηση των ισορροπιών (κρατιούνται καλά) και της πληθώρας των θεμάτων που ανοίγονται από τον δημιουργό (η αναζήτηση της ταυτότητας, η ενσυναίσθηση, η αντιμετώπιση του τραύματος), όμως το «Μπελ» καταφέρνει τελικά να ενώσει τα επιμέρους κομμάτια του σ’ ένα συναρπαστικό μουσικό puzzle, το οποίο αξίζει να ανακαλύψετε μόνο καθηλωμένοι μπροστά από μία μεγάλη οθόνη.