του Ηλία Φραγκούλη

Το ζεύγος των Τζόναθαν Ντέιτον και Τζόναθαν Ντέιτον ήταν υπεύθυνο για την εκπομπή «εναλλακτικού» ρεπερτορίου «The Cutting Edge» στο αμερικανικό MTV, πριν μεταπηδήσει πίσω από τις κάμερες σκηνοθετώντας music promo για καλλιτέχνες όπως οι Red Hot Chili Peppers, Smashing Pumpkins, Jane’s Addiction, Μέισι Γκρέι, Τζάνετ Τζάκσον, Oasis, Travis, Weezer, Korn και Ramones. Στα τέλη της δεκαετίας του ’90, άνοιξαν τη δική τους εταιρεία παραγωγής για διαφημιστικά και σήμερα συγκαταλέγονται στα δέκα σημαντικότερα ονόματα στο χώρο. Μοιραία, θα ερχόταν και η στιγμή που θα φλέρταραν με τη μεγάλη οθόνη. Ευτυχώς για εκείνους, ζουν και δουλεύουν στις ΗΠΑ. Γιατί αν μιλούσαμε στη δική μας γλώσσα, ακόμη θα περίμεναν για έγκριση σεναρίου και τη χρηματοδότηση από το ΕΚΚ… Στη ντόπια αγορά δεν επιτρέπεται να θες να γίνεις σκηνοθέτης αν το μόνο που έχεις υπογράψει είναι μερικά διαφημιστικά spots και (ακόμη χειρότερα) video clips!

Για το ντεμπούτο φιλμ μεγάλου μήκους (με προετοιμασία πέντε χρόνων, διότι δεν υπήρχαν τα κεφάλαια!), λοιπόν, πήραν το σενάριο κάποιου κυρίου Μάικλ Αρντ κι έκαναν μια μικρή ταινία (με κόστος γύρω στα 8.000.000 δολάρια…) που ταρακούνησε την αγορά στο Sundance, έσκισε στα ταμεία (εισπράξεις άνω των 58.000.000 δολαρίων μόνο στην Αμερική!) και αναμένεται ν’ αρπάξει κάμποσες υποψηφιότητες στα επερχόμενα Όσκαρ. Κι όλα αυτά για μια δυσλειτουργική οικογένεια που παίρνει τους αυτοκινητόδρομους και τις Πολιτείες μ’ ένα σαραβαλάκι VW φορτηγάκι για να συμμετάσχει η μικρή τους κόρη Όλιβ σε παιδικό διαγωνισμό ομορφιάς στην Καλιφόρνια. Δεν ακούγεται σαν τίποτε το special ή το εξαιρετικό, αλλά τούτη η «κουλαμάρα» καταφέρνει να σε κάνει να το διασκεδάζεις μέσα στην αίθουσα, να ξεχνιέσαι, να γελάς και ν’ ανακαλύπτεις πως ένα εξαιρετικό ensemble group ερμηνευτών και μια απλοϊκή ιστοριούλα μπορούν να μετατραπούν σε συνταγή μαζικής επιτυχίας που θ’ αγκαλιάσει ολόκληρος ο πλανήτης. Μιλώντας του για πράγματα, ήρωες και καταστάσεις που αφορούν στο σήμερα, παρακαλώ!

Στα ατού του ζεύγους, η τόσο στρωτή και διόλου φαντεζί αφήγηση που δε μαρτυρά πουθενά το από που έρχονται ως «δημιουργοί». Στα «αμαρτήματά» τους, εντοπίστε τη σεναριακή εξάρτηση και υπογράμμιση των χαρακτήρων σε καρικατούρες, που πολύ θα ήθελαν να διαθέτουν και μια πολιτική «ηχώ» απέναντι σε κρατικούς μηχανισμούς και ιδεολογίες. Η αλήθεια, όμως, είναι πως οι έξι κεντρικοί χαρακτήρες του «Little Miss Sunshine» είναι φτιαγμένοι με βάση ένα πατρόν ελαττωματικών στερεοτύπων, από εκείνα που λύνουν τις διαφορές τους με λυτρωτικό τρόπο και παραδίδουν μαθήματα ζωής αλά… όλα είναι δρόμος. Όπως κάθε road movie που σέβεται τον εαυτό του, μέχρι το τέλος η αποστολή έχει εκτελεστεί επιτυχώς, ο περίγυρος είναι που αρχίζει να μοιάζει ακόμη πιο δυσλειτουργικός ή τρομακτικός και το χαμόγελο έχει διορθώσει τα πάντα. Πρέπει να είναι έτσι.

«Η ζωή είναι ο ένας γαμημένος διαγωνισμός ομορφιάς μετά τον άλλο», λέει ο αδελφός που δίνει όρκο σιωπής στο όνομα του Νίτσε μέχρι να τον πάρουν σε σχολή για να γίνει πιλότος. Και «οι losers είναι άνθρωποι που φοβούνται τόσο την ήττα, που δεν προσπαθούν καν», λέει ο παππούς ανάμεσα σε μερικές «μυτιές» ηρωίνης. Ωραία τσιτάτα. Εύκολα να τα’ ακούς και να σου φτιάχνουν τη διάθεση ή να σε γεμίζουν ελπίδα. Έτσι δεν πρέπει να γίνεται στο σινεμά; Έστω και γι’ αυτά τα 101 λεπτά, μπορούμε να δείχνουμε μια κάποια ανοχή στην απλότητα. Για να μην το χάσουμε εντελώς και γίνουμε… σαν και δαύτους!