FreeCinema

Η ΦΑΛΑΙΝΑ (2022)

(THE WHALE)

ΕΙΔΟΣ: Δράμα
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ντάρεν Αρονόφσκι
ΚΑΣΤ: Μπρένταν Φρέιζερ, Σέιντι Σινκ, Τάι Σίμκινς, Χονγκ Τσάου, Σαμάνθα Μόρτον
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 117'
ΔΙΑΝΟΜΗ: TANWEER

Ο Τσάρλι έχει χάσει κάθε επαφή με τον έξω κόσμο, μαζί και κάθε επιθυμία να συνεχίζει να βρίσκεται εν ζωή, «βουλιάζοντας» σε μια πολυθρόνα που μόλις αντέχει να κρατά στη θέση του το πελώριο σώμα του. Θα μπορέσει μια απόπειρα επαφής με την έφηβη κόρη που κάποτε εγκατέλειψε, να του επιτρέψει να «επιπλεύσει» ξανά;

Ζωή. Μια λυπητερή ιστορία. Καταδικασμένη. Γιατί μπορεί να σταματήσει από ώρα σε ώρα, από μέρα σε μέρα. Είτε χωρίς να το θέλεις, είτε επιδιώκοντάς την επίσπευση της οριστικής παύσης της. Το αποτέλεσμα είναι κοινό.

Μοναξιά. Το αντίτιμο μιας ζωής που δε «σηκώνει» υποκατάστατα. Ειδικά αν έχεις αγαπήσει. Κι έχεις χάσει την «παρτίδα». Που ποτέ δεν ξέρεις αν πρόκειται να ξανακερδίσεις.

Αγάπη. Αυτό που νομίζεις ότι αν το χάσεις μπορεί να πεθάνεις. Κι αν δεν πεθάνεις αφού το χάσεις, σκέφτεσαι πως θα ήταν καλύτερο να πεθάνεις. Γιατί το υπόλοιπο της ζωής χωρίς αγάπη είναι μονάχα ένας αργός θάνατος. Με μεγάλο πόνο. Κι ακόμα μεγαλύτερο όταν νιώσεις πραγματικά πόσα άφησες πίσω για να (υπο)στηρίξεις εκείνη την αγάπη.

Σώμα. Γεννιόμαστε μ’ αυτό, μεγαλώνουμε μ’ αυτό, γερνάμε μ’ αυτό, σαπίζουμε μέσα σ’ αυτό. Γίνεται ένα με την ψυχολογία μας, είναι η «άγκυρα» του εαυτού μας, αυτό που ορίζει το φύλο μας, τον τρόπο με τον οποίο (θα) μας αντιμετωπίζουν οι άλλοι, έως και τις αντοχές μας απέναντι σε μια δική μας ματιά απέναντι στον καθρέφτη. Αυτό που κάνει τους άλλους να θέλουν να μοιραστούν τη ζωή τους μαζί μας. Η (όλο και μεγαλύτερη) σταδιακή ασχήμια του (θα) μας προκαλεί δυσάρεστα συναισθήματα. Κάποτε θα μας υποχρεώσει να βλέπουμε τον εαυτό μας να ζαρώνει, να «συρρικνώνεται» ή να μοιάζει μ’ ένα «άμοιρο τεράστιο ζώο». Αηδιαστικό. Που σχεδόν σε τίποτα δεν θα θυμίζει αυτό που ήμασταν.

Σωτηρία. Μια μορφή ελπίδας. Υπερβολική. Ανόητη. Άδοξα επαναλαμβανόμενη. Επειδή είμαστε ανίκανοι να την κατακτήσουμε, την αφήσαμε στο έλεος της όποιας Εκκλησίας και της κάθε παλαβής κι «εναλλακτικής» αίρεσης ψευδών ελπίδων. Με φανταστικούς «Θεούς» να μας καθοδηγούν προς το ψέμα τους. Το «αγνό» ψέμα τους.

Θεός. Δεν υπάρχει.

Θάνατος. Ένα κάποιο τέλος. Για τη σάρκα, ειδικά. Μην απατάσαι. Δίχως «Δευτέρα Παρουσία», ακόμα και για την ψυχή. Χωρίς κάτι το όμορφο ν’ ακολουθεί. Θα θέλαμε να συνοδεύεται από το τέλος του κόσμου, για να μη φθονούμε εκείνους που θα μείνουν πίσω μας, ζωντανοί, όσο μίζερη και να είναι η ζωή τους.

Φως. Αυτό που βλέπουμε με το που ανοίγουμε τα μάτια μας κάθε μέρα. Αυτό που ζητάμε για να πιστέψουμε πως είμαστε ζωντανοί. Αυτό που μας κρατά στη ζωή. Και αυτό που μας ανυψώνει… πέρα από αυτήν.

ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;

Από ένα έργο που μαρτυρά άμεσα τη θεατρική καταγωγή του, ένα φιλμ «δωματίου» ψυχρά θανατερό, «εγκλωβισμένο» σ’ ένα frame 4:3, που γεμίζει από ψυχή ουχί μέσω μιας δημιουργικής κινηματογράφησης (όπως γινόταν με τον «Πατέρα» του Φλοριάν Ζελέρ, για παράδειγμα), αλλά από την αποκάλυψη του εσωτερικού κόσμου της σπαταλημένης ζωής ενός ανθρώπου ηττημένου από την απώλεια της μεγαλύτερής του αγάπης, ο οποίος βρίσκει πρόσωπο (και σώμα) στη… βαρέων βαρών συγκλονιστική ερμηνεία του Μπρένταν Φρέιζερ (το απόλυτα «κλειδωμένο» Όσκαρ πρώτου ανδρικού ρόλου για φέτος). Ενίοτε σκληρό στη θέασή του, γεμάτο πικρία συναισθημάτων, μ’ έναν ελεγειακό «αέρα» που πνίγει μονίμως την ατμόσφαιρα, εκρήγνυται λίγο πριν το φινάλε, για να σε βγάλει από την αίθουσα σε κατάσταση σοκ. Και κάθαρσης. Με λέξεις και σκέψεις απλές, όχι «βαθυστόχαστες» μπούρδες. Οι λάτρεις της Βίβλου δεν πρόκειται να ψυχαγωγηθούν. Οι πιστοί οπαδοί του Ντάρεν Αρονόφσκι (και όχι της… μόδας ενός «Ρέκβιεμ»), που αντιλαμβάνονται τους βαθύτερους κώδικες ανάγνωσης της φιλμογραφίας του, δεν θα προδοθούν. Οι σκληροπυρηνικοί του «art-house», με μένος εχθρικό θα τσιρίξουν… «μελόδραμα»! Ας επικρατήσουν τα θεία έγχορδα του Ρομπ Σίμονσεν από τα credits τέλους. Και λίγη σιωπή κατόπιν.