της Βαρβάρας Κοντονή

Βασισμένο στο ομότιτλο βιβλίο του συγγραφέα και σεναριογράφου Ντέιβ Έγκερς, το φιλμ αποτελεί την επιστροφή του Τζέιμς Πόνσολντ πίσω από το σκηνοθετικό τιμόνι, δυο χρόνια μετά το συμπαθητικό «Τέλος Διαδρομής», και μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως αποτελεί και μια από τις… χειρότερες ταινίες για το 2017. Προφανώς. Διότι αν δεν δούμε κακές ταινίες κατά τη διάρκεια του ελληνικού καλοκαιριού, τότε πότε;

Ρίχνοντας κανείς μια ματιά στη μέχρι τώρα φιλμογραφία του Πόνσολντ, θα διαπιστώσει δύο πράγματα: πρώτον την τάση του προς το αμερικάνικο indie δράμα και δεύτερον την πιστότητά του στις καλοσκηνοθετημένες προσωποκεντρικές dramedies. Αν τώρα αφαιρέσουμε αυτές τις δυο συνιστώσες και προσθέσουμε ένα άναρχο σενάριο, την έλλειψη υποκριτικού ταλέντου της Έμμα Γουότσον και μια μεγαλεπήβολη ιδέα που κάπου «χάθηκε στη μετάφραση», τότε έχουμε τον «Κύκλο». Καλύτερα Κοκκινόπουλο και «Κόκκινο Κύκλο», λέω εγώ.

Η Μέι (Γουότσον) εργάζεται ως τηλεφωνήτρια στηρίζοντας παράλληλα οικονομικά την οικογένειά της, η οποία πασχίζει να αντεπεξέλθει κάθε μήνα στα τεράστια ιατρικά έξοδα που απαιτεί το πρόβλημα υγείας του άεργου πατέρα της, Βίνι (Πάξτον). Μια μέρα θα δεχτεί ένα τηλεφώνημα από τη φίλη της Άννι (Γκίλαν), η οποία την ενημερώνει πως της έχει κλείσει συνέντευξη για δουλειά σε έναν από τους μεγαλύτερους τεχνολογικούς κολοσσούς του πλανήτη. Ενθουσιασμένη και γεμάτη ελπίδα, η Μέι θα βρεθεί με συνοπτικές διαδικασίες στις εγκαταστάσεις του «Κύκλου», παίρνοντας μια καλή γεύση από τον κόσμο του μέλλοντος, αλλά και το τι σημαίνει να ηγείσαι στον χώρο της πληροφόρησης και των social media. Οι πρωτοποριακοί τομείς δράσης του «Κύκλου» θα ιντριγκάρουν την ταχύτατα αναρριχώμενη στην ιεραρχία νεαρά ηρωίδα, κάνοντάς τη να πιστέψει πως έχει βρει τη δουλειά των ονείρων της. Σύντομα, όμως, οι αποκαλύψεις αναφορικά με το πραγματικό πρόσωπο της εταιρείας θα κλονίσουν την ηθική της, πυροδοτώντας μια σειρά από αλυσιδωτές αντιδράσεις με (αλίμονο) παγκόσμιο αντίκτυπο.

Στοιχεία δυστοπικού fantasy σε ένα όχι και τόσο μακρινό μέλλον (το μέλλον είναι ήδη εδώ, μας λέει ο Έγκερς), ένα ενδεχομένως παχυλό check για τον Τομ Χανκς (δεν υπήρχε κανένας άλλος λόγος για να τον δεις εδώ) και μια «πέρασε και δεν ακούμπησε» εμφάνιση για τον Τζον Μπογιέγκα αποτελούν μερικά μόνο από τα «κομμάτια» ενός κινηματογραφικού project με μεγάλες φιλοδοξίες αλλά αποτέλεσμα κάτω του μετρίου, το οποίο μπερδεύεται μέσα στην ίδια την υπαρξιακή κρίση της ηρωίδας του, μια κρίση που για τη Γουότσον μεταφράζεται σε κακή, πολύ κακή ερμηνευτική μανιέρα. Είναι ξεκάθαρο πως σκηνοθετικά «Ο Κύκλος» ευελπιστούσε να αποτελέσει κάτι σαν εκτενές επεισόδιο του «Black Mirror», ξέρεις, αυτής της βρετανικής σειράρας επιστημονικής φαντασίας που με κατάμαυρο χιούμορ πραγματεύεται τη σχέση ανθρώπου – τεχνολογίας και όλων των σχετικών συμπαρομαρτούντων. Αντ’ αυτού, «Ο Κύκλος» καταλήγει γρήγορα σε ένα άψυχο new age sci-fi θριλερικών υποσχέσεων που δεν πείθει κανέναν για τους – απώτερους – σκοπούς του. Το πρόβλημα είναι πως στην ταινία του Πόνσολντ οι θεματικές τής σάτιρας και του κοινωνικοπολιτικού σχολιασμού αναφορικά με την εξάρτηση του ατόμου από τα τεχνολογικά επιτεύγματα απουσιάζουν ολοκληρωτικά, αφήνοντας θεωρητικά μπόλικο χώρο στο ξεδίπλωμα ενός υποθεσιακού κουβαριού λίγο πιο προσωπικού, φέρνοντας τον χαρακτήρα της Μέι στο κέντρο των εξελίξεων, κάτι που για να το θέσουμε απλά… δεν συμβαίνει ποτέ. «Ο Κύκλος» αποτελεί ουσιαστικά ένα συνονθύλευμα μισοτελειωμένων ιδεών, τόσο μπλεγμένων μεταξύ τους και τόσο «αδούλευτων», που καταλήγεις να παρακολουθείς ένα φιλμ το οποίο πασχίζει να γίνει κατανοητό βασιζόμενο σχεδόν αποκλειστικά στη συνοχή μέσω τού μοντάζ.

Με το σενάριο να μη βοηθά, περιμένεις τουλάχιστον να βρεις κάποιες αξιοπρεπείς ερμηνείες από το πρωταγωνιστικό καστ που δεν είναι διόλου τυχαίο: Χανς, Όσγουολντ, Μπογιέγκα, Γκίλαν, συν η παρουσία των Πάξτον και Χέντλι (εδώ στις τελευταίες τους ερμηνείες, πριν μας «αφήσουν» και οι δυο μέσα στο 2017). Αν εξαιρέσουμε τους τελευταίους στους ρόλους των γονιών της Γουότσον, το υπόλοιπο καστ πάει… άκλαφτο! Ο Χανκς σε κάποιον έκανε χάρη και έπαιξε σε τούτο δω το φιλμ, ο Όσγυολντ αναλώνεται στον κλασικό ρόλο τού κοινωνικά «αδέξιου», ενώ ο Μπογιέγκα χαντακώνεται για τα καλά, κάνοντας μια εμφάνιση στο πρώτο μισό της ταινίας, για να εξαφανιστεί σχεδόν μυστηριωδώς για όλη την υπόλοιπη διάρκεια! Η μόνη τίμια προσπάθεια έρχεται από τη Γκίλαν, αλλά τι να την κάνεις κι αυτήν μπροστά στην επίπονη απουσία υποκριτικής ικανότητας της Γουότσον που μοιάζει εντελώς έξω από τα νερά της, καταλήγοντας να παραδίδει έναν χαρακτήρα αντιπαθή και αφελέστατο. Την ίδια «τύχη» έχει και ο Έλαρ Κόλτρεϊν, το «παιδί-θαύμα» του «Μεγαλώνοντας» του Ρίτσαρντ Λίνκλεϊτερ, ο οποίος μοιάζει να βαριέται περισσότερο από όλους, ενδεχομένως διερωτώμενος τι απέγινε τελικά εκείνη η μελλοντική καριέρα στην οποία όλοι ορκίζονταν. Αν δεν θες να καταλήξεις να βλέπεις… κύκλους, ικανοποίησε την επιστημονική σου περιέργεια με λίγη ατόφια δυστοπία τύπου «Black Mirror» και άσε τον Πόνσολντ να βρει πάλι τον δρόμο του προτού τον ξανα-προτιμήσεις.