της Βαρβάρας Κοντονή

Ρομάντζο παραγωγής 2016 που πέρασε και από το περσινό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης (αφήνοντας το κοινό… σαστισμένο), το «Πόρτο», γυρισμένο στην ομώνυμη και δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Πορτογαλίας, θα το δεις να διαφημίζεται ως μια από τις τελευταίες ταινίες του αδικοχαμένου Άντον Γέλτσιν, ο οποίος αποτελεί και το μοναδικό φωτεινό σημείο ενός τόσο εξεζητημένα αυτοαναφορικού φιλμ, που καταλήγει κουραστικό πολύ πριν αρχίσει να ξετυλίγεται το κεντρικό one-night love story του.

Σε μια πόλη καρτ-ποσταλικής ομορφιάς, ο λιγομίλητος Τζέικ (Γέλτσιν) θα γνωρίσει ένα βράδυ τη γοητευτική Μάτι (Λούκας), οι δυο τους θα ερωτευθούν(;) κεραυνοβόλα και θα μοιραστούν αξέχαστες στιγμές κάνοντας έρωτα και εξομολογούμενοι τις πιο κρυφές τους σκέψεις. Η έλευση της επόμενης ημέρας θα βρει τους δυο εραστές να «προσγειώνονται» και πάλι στην πεζή καθημερινότητα, με τη Μάτι να επιστρέφει στις… ανασκαφές, όπου και εργάζεται ως αρχαιολόγος, και τον Τζέικ να μένει πιο κεραυνοβολημένος από ποτέ στη σκέψη και μόνο της σαγηνευτικής Γαλλίδας. Η πραγματικότητα, όμως, είναι πολλές φορές σκληρή με τους ανθρώπους που αγαπιούνται ξαφνικά και δυνατά, έστω και για λίγο, και το ειδύλλιο του Τζέικ και της Μάτι δεν αποτελεί εξαίρεση.

Στην πρώτη μυθοπλαστική σκηνοθετική του απόπειρα μετά το (βραβευμένο στο Φεστιβάλ Βενετίας του 2013) ντοκιμαντέρ του «Double Play: James Benning and Richard Linklater», ο Γκέιμπ Κλίνγκερ επιχειρεί να διηγηθεί μια ιστορία εμφανώς επηρεασμένη από το ηρωικό σύμπαν του Λίνκλεϊτερ, ακολουθώντας σεναριακά – αν και ξώφαλτσα – το μοτίβο της τριλογίας των «Before…» ταινιών, θέλοντας να προσδώσει στο πρωταγωνιστικό του ζευγάρι διαστάσεις Τζέσι και Σελίν, που όμως ούτε τη χημεία των Ίθαν Χοκ / Ζιλί Ντελπί διαθέτουν, ούτε και μοιράζονται στιγμές που παρουσιάζουν κινηματογραφικό ενδιαφέρον πέραν της σκηνής του σεξ, μολονότι ακόμα και αυτή χάνει λόγω διάρκειας τον σκοπό της (δηλαδή της στιγμιαίας ερωτικής κάψας μεταξύ δυο αγνώστων). Ακόμα κι αν κάποιος παραβλέψει το γεγονός πως τούτο το σχεσεακό γλυκό δεν «δένει» με τίποτα, δεν γίνεται να μην εξαντληθεί ολοκληρωτικά από τη σκηνοθετική ματιά του Κλίνγκερ, ο οποίος έχοντας αποφασίσει να γυρίσει την ταινία του σε 8mm, 16mm και 35mm, επιδιώκει ένα κραυγαλέο homage στο γαλλικό σινεμά του ’50 και του ’60, κινηματογραφώντας ασταμάτητα τα τουριστικώς ελκυστικά locations του χαριτωμένου Πόρτο, πετώντας ξεκάρφωτες σφήνες πόλης στο ενδιάμεσο των υπαρξιακών του διαλόγων, πάντα υπό το επαναλαμβανόμενο μουσικό χαλί ενός πιάνου που «μυρίζει» γκονταρίλα από μακριά. Oh, mon Dieu, δηλαδή.

Βασανιστικά στυλιζαρισμένο, υπερβολικά φλύαρο ακόμη και για τα 74(!) λεπτά του, το «Πόρτο» ίσως μπορούσε σε μορφή μικρού μήκους φιλμ να λειτουργήσει εξαιρετικά στο πλαίσιο ενίσχυσης του… πορτογαλικού τουρισμού. Ως ταινία παγιδεύεται στην ανάγκη τού Κλίνγκερ για δημιουργική αυτο-επίδειξη, με αποτελέσματα που αναμενόμενα θα την καταδικάσουν στη συνείδηση του θεατή, ως ένα wannabe avant-garde ρομάντζο που δεν έχει τίποτα να προσφέρει, πέραν της ανάμνησης του θλιβερού θανάτου του νεαρού της πρωταγωνιστή.