της Βικτωρίας Μιχαήλ

Το πρόσφατο σκάνδαλο της Volkswagen μοιάζει να έσκασε πάνω στην ώρα για να τον κάνει ακόμα πιο μάγκα. Δεν πήρε νύχτα το δίπλωμα από την κινηματογραφική σχολή ο Σουηδός δημιουργός τού latin-αγρότες-εναντίον-δηλητηριώδους-πολυεθνικής «Bananas!*», τον έσπρωξε καθοριστικά και το crowdfunding που εξασφάλισε το καύσιμο για τις γύρες ανά τον κόσμο, κι έτσι, επιτέλους και στην Ελλάδα, τρως τα γόνατά σου χωρίς σαμαράκια, σ’ αυτή τη με φόρα βόλτα στην καθημερινή πραγματικότητα των πιστών του πεταλιού και τη ρητή ή έμπρακτη υποστήριξη απ’ αυτούς του αυξανόμενα επιτακτικού αιτήματος της μεταστροφής της αστικής χωροταξικής και συγκοινωνιακής πολιτικής εις βάρος των αρπακτικών της βενζίνης ή του ντίζελ στη ζούγκλα τής ασφάλτου, και υπέρ του πλέον φιλικού στο όσο ποτέ επιβαρυμένο περιβάλλον και όμως πλέον ριγμένου μέσου μετακίνησης εξόν των ποδιών μας.

Οι επανερχόμενες ακτίνες στον θεματικό άξονα είναι μια πανεπιστημιακός οδηγός «κουβά» αλλά υποστηρίκτρια της αλλαγής κι ένας με mountain αναζητητής των ιχνών τού πάλαι ποτέ ξύλινου υπερποδηλατοδρόμου του αχανών αποστάσεων Λος Άντζελες (όπου δεν υπάρχεις ως επιβάτης χωρίς αμάξι), μια ακτιβίστρια φοιτήτρια με Shimano στο χάος τού Σάο Πάολο (όπου ένας «δικός» της σκοτώνεται ανά 4 ημέρες) και, σε πανέξυπνα άμεση αντιπαράθεση, ένας πηγμένος ταρίφας της Κοπεγχάγης (όπου, κόντρα στα νεύρα του, το 40% του πληθυσμού χρησιμοποιεί τις 2 ρόδες και παίρνει προτεραιότητα ακόμα κι όταν δεν τη δικαιούται), στο πιο αξιοθέατα fun, στα όρια της σάτιρας οδικό κομμάτι με φρένο-γκάζι-μουσική to die for.

Κι ενώ ο Γκέρτεν χρησιμοποιεί ως γράσο τα πιστεύω και τη ρουτίνα τού ανωτέρω τρίο στις πόλεις – κλειδιά, σε έχει γρήγορα σούζα με πολυτάχυτες λήψεις και μοντάζ σ’ ένα trekking με σχεδόν πάντα ουσιώδεις στάσεις. Στο Carmageddon (το Π/Σ/Κ όταν μια κλειστή για έργα αρτηρία μετατράπηκε για τους Λοσαντζελίνος από κόρνα των τρομολάγνων media σε όαση ηρεμίας). Στο Τορόντο όταν ο – κρακάκιας και πρώην πια – Δήμαρχος κήρυξε πόλεμο στα bikes καταργώντας λωρίδες τους (& τα τέλη για τους γιωταχήδες!) με τους θιγμένους να πιάνουν τα stencil τη νύχτα και να τις ξαναφτιάχνουν. Στο Σικάγο για το Ride of Silence και τα ποδήλατα – φαντάσματα στη μνήμη όσων αναβατών έμειναν στον τόπο. Στην Μπογκοτά για το εθελοντικό πρόγραμμα αγωγής ανηλίκων Bicicleta Educativa μιας γυναίκας. Στο Βερολίνο για μια πρωτότυπη ξενάγηση, ξεκουκουλωτική της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα απ’ τα autos.

Το αντιεπιθετικά αγωνιστικό (το κλάξον των «Ένα αυτοκίνητο σου ανήκει, όχι ο δρόμος. Δεν είναι πόλεμος, είναι πόλη» και «Είναι σεβασμός και η δυνατότητα να ζούμε μαζί», ακούγεται αυτονόητο αλλά δεν τρομπάρει) αναδιπλώνεται άνετα σε BMX (ένας διαφημιστής που, πριν μας δείξει τη δουλειά του για ποικίλα target group, πάει στο ραντεβού του με την αυτοκινητοβιομηχανία – πελάτη με μαντέψτε τι μέσο). Τα επίσημα στοιχεία και νούμερα γίνονται το κράνος που προστατεύει τον Γκέρτεν και το αναδιπλούμενό του, ενώ το λάστιχο των γραφικών προσαρμόζεται τέλεια στο σασί του. Και, φυσικά, στο καλάθι της σχάρας μπαίνουν αποκαλυπτικά οι σάπιες σαμπρέλες: για το πώς η General Motors αγόρασε και κατήργησε τα τρόλεϊ στο LA προς όφελος του κατεξοχής βραχίονα παραγωγής της, η κινεζική JAC «μπαίνει» στη Βραζιλία, η σήμανση απόδοσης «στήθηκε» απ’ το αυτοκινητικό lobby, η Chevron πληρώνει μέλη του δημοτικού συμβουλίου της Πόλης των Αγγέλων και τα ομόλογά της γερμανικά μεγαθήρια τους Χριστιανοδημοκράτες τής Μέρκελ για να νομοθετούν υπέρ τους.

Όχι ότι δε βλέπεις και στραβοτιμονιές. Μια συγκέντρωση αυτοκινήτων – αντικών (μάλλον συγκυριακά documented) και ο λόγος σ’ έναν ηλικιωμένο ιδιοκτήτη στιλβώνει συμπαθώς το μέταλλο του θεάματος αλλά δεν συνεισφέρει επί του θέματος – κι ευτυχώς πέφτεις πάνω της στην αρχή της διαδρομής. Στο πιο γοργά μεταμορφούμενο στο προς εξέταση ζήτημα και πιο – εν πολλοίς εξ αυτού – μολυσμένο κράτος στον πλανήτη, την παραδοσιακά καβαλημένη Κίνα, δεν υπάρχει ανταπόκριση. Κυρίως, ο αντίλογος από τις χρωμιωμένες επάλξεις του εχθρού δεν ζητείται ποτέ και έχει γίνει… καπνός, ακόμη και σε parts όπου θα μπορούσε να αφιχθεί ισχυρός: απλώς φανταστείτε τι θα σήμαινε για όλη την αλυσίδα της αγοράς (σε επίπεδο απολύσεων, πτώσης μετοχών στα χρηματιστήρια κτλ.) μια ενδεχόμενη σοβαρή μείωση της παραγωγής μηχανοκίνητων οχημάτων. Τέλος, ένα «να ποδηλατά» στουκάρει θανατηφόρα στο μάτι και τα ελληνικά σου, επικεφαλής μιας πορείας τυπογραφικών κυρίως λαθών του υποτιτλισμού, ανεπίτρεπτων για κυκλοφορία από εκτός του mainstream διανομέα πολιτισμού όπως φιλοδοξεί να είναι το CineDoc. Το δυναμό αυτού του fixed-gear πάει αέρα, ωστόσο. Μη βάλεις πάλι GPS για το multiplex, ρε συ. Πάτησέ το (το ΙΧ)…