του Νίκου Παλάτου

Έπειτα από τους μελοδραματικούς τόνους των δύο πρόσφατων ταινιών της («Μια Αγάπη Ανέφικτη» και «Η Ομορφότερη Εποχή»), η Κατρίν Κορσινί αλλάζει εντελώς πορεία. Με τούτη τη «Μεγάλη Ρήξη» φλερτάρει έντονα με τη σάτιρα, τόσο σε πολιτικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Ατυχώς για την ίδια, όμως, δείχνει πως δεν έχει τα κότσια ώστε να προτείνει αληθινά καυστικές καταστάσεις, όπως θα σήκωνε το θέμα της. Αντ’ αυτού, λειαίνει τις γωνίες της όσο δεν πάει, προσφέροντας αντί για βιτριόλι… απλό νεράκι. Δίχως καν ασπιρίνη, μάλιστα, διότι υπάρχουν στιγμές που ένας πονοκέφαλος από τις τσιρίδες των διαλόγων δύναται να προκύψει.

Το στόρι διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια περίπου ενός εικοσιτετράωρου, παρακολουθώντας βασικά τέσσερις χαρακτήρες οι οποίοι έχουν βρεθεί σε παρισινό νοσοκομείο, τη στιγμή που εκεί έξω οι δρόμοι της πρωτεύουσας καίγονται. Το καρέ αποτελείται από το ευρισκόμενο στα πρόθυρα του χωρισμού μεσήλικο ζεύγος της Ζουλί και της Ραφ (μιας κι εκείνη, εξαιτίας άτυχης στιγμής, πέφτει σπάζοντας τον αγκώνα της), από τον οδηγό νταλίκας Γιαν, ο οποίος έχοντας φάει άγριο ξύλο από την Αστυνομία κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων έχει χτυπήσει σοβαρά στο πόδι, καθώς και από την πάντα πρόθυμη (αν και καταπονημένη από τις συνεχείς βάρδιες) νοσοκόμα Κιμ. Στο φόντο, κάνουν περάσματα διάφοροι γιατροί, ασθενείς και… οδοιπόροι του νοσοκομείου, ο καθένας από τους οποίους κουβαλά το δικό του σταυρό.

Η Κορσινί περιγράφει ένα νοσοκομειακό χάος, όπου εξαιτίας των δεκάδων περιστατικών (αποτέλεσμα των βίαιων συγκρούσεων), αλλά και της έλλειψης προσωπικού ένεκα των περικοπών (λέγε με και «κρίση»), ο εκνευρισμός είναι διάχυτος. Το ασφυκτικό ιατρικό περιβάλλον, η αιώνια αναμονή για εξετάσεις, ανακοινωθέντα και πιθανά χειρουργεία, καθώς και η γενικότερη διάλυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, στέκουν σε ικανοποιητικό «καταγγελτικό» επίπεδο, χωρίς βέβαια κάτι τέτοιο να είναι και τόσο δύσκολο να επιτευχθεί. Σκεφτόμουν σε κάποιες στιγμές (ειδικά εκεί που η Ραφ εκλιπαρεί για μία ακτινογραφία), πως αν κάποιος στήσει μια κάμερα σε μια τυχαία εφημερία του Ευαγγελισμού (φέρ’ ειπείν), πάνω-κάτω τα ίδια θα κατέγραφε!

Αυτό που πολύ γρήγορα εκτροχιάζεται, καταφεύγοντας σε λαϊκίστικες όσο και σχηματικά απλοϊκές ευκολίες, είναι το βασικό καταστασιακό κομμάτι του φιλμ. Η Κορσινί συστήνει ένα βγαλμένο μέσα από τρελές φαντασιώσεις φιλελεύθερο ζευγάρι καλοβαλμένων λεσβιών (με τη μία, μάλιστα, να έχει έφηβο γιο, ο οποίος έχει πάρει τους δρόμους πλάι στα «Γιλέκα»), η πρώτη εκ των οποίων διατηρεί εκδοτικό οίκο εξειδικευμένο στα comics, η δε έτερη εργάζεται σ’ αυτόν ως σχεδιάστρια. Η σχέση τους περνά σοβαρότατη κρίση (όχι άδικα, αφού η Τεντέσκι, όπως εμφανίζεται εδώ, ειλικρινά δεν αντέχεται!), με το ατύχημα της Ραφ και τον φόβο της πως για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν θα μπορεί να εργαστεί να λειτουργεί ως καταπραϋντικό της μεταξύ τους όξυνσης (κάντε τρελή μαντεψιά για το που θα οδηγηθεί η φάση…). Ως αντίπαλο δέος σ’ αυτές τις δύο (και κυρίως στη Ραφ), η Γαλλίδα auteur ρίχνει τον αγωνιστή, μεροκαματιάρη νταλικέρη Γιαν, που ένεκα φτώχειας είναι αναγκασμένος να ζει ακόμα με τη μάνα του. Οι διάλογοι ανάμεσά τους (αν μπορούν να χαρακτηριστούν έτσι), θυμίζουν είτε άγρια κόντρα σε τηλεπαράθυρο, είτε κλασικό καυγά σε ουρά δημόσιας υπηρεσίας, με εκατέρωθεν αναφορές σε Μακρόν, Λεπέν, «Γιλέκα», Ευρώπη, ημερομίσθια και τα ρέστα, με τον τρόπο ακριβώς που φαντάζεστε. Όλα αυτά, βέβαια, μέχρι το σημείο που αμφότεροι θ’ αντιληφθούν πως έχουν περισσότερα πράγματα που τους ενώνουν απ’ ό,τι τους χωρίζει, αφού στην τελική όλοι άνθρωποι είμαστε.

Η ιδέα του παραλληλισμού μιας χώρας σε ρήξη κι ενός ομοφυλοφιλικού έρωτα υπό κατάρρευση, μπορεί να φέρνει στο νου ακόμα και το «Ευτυχισμένοι Μαζί» (1997), εκεί όμως ο τόνος ήταν απολύτως προσωπικός, το δε πολιτικό σχόλιο ιδιαιτέρως διακριτικό. Η Κορσινί, εκ των πραγμάτων, ενδιαφέρεται μονάχα για το δεύτερο και δη σε τόνο που πλησιάζει την λαϊκού τύπου καταγγελία (σαν να λέμε reportage σε… λαϊκή αγορά), με τα επιμέρους επεισόδια τα οποία απομακρύνονται από τη βασική τετράδα των ηρώων ν’ αφήνουν τη βεβαιότητα πως υπηρετούν την ίδια καρικατουρίστικη λογική. Η καημένη γριά που αργοπεθαίνει μόνη και ξεχασμένη, η έγκυος κόρη που έπεσε θύμα αστυνομικής βίας, ο ψυχολογικά άρρωστος με τις επιθετικές τάσεις και ούτω καθεξής, αποτελούν κομμάτια μιας πινακοθήκης χαρακτήρων για όλα τα γούστα. Η κλιμάκωση που φέρνει τις οδομαχίες διαδηλωτών κι αστυνομικών έξω από το νοσοκομείο έρχεται πολύ αργά, όταν πια ο σατιρικός, ανάλαφρος τόνος έχει χαθεί ολοκληρωτικά, μην έχοντας εν τούτοις τίποτα ουσιαστικό να καταθέσει, ακολουθώντας την ίδια, παντελώς αδιάφορη γραμμή που τα προηγούμενα έχουν χαράξει. Εκτός, πια, κι αν το νόημα όλων αυτών ήταν να μάθουμε πως όταν γίνονται επεισόδια σε διαδηλώσεις, ενίοτε… τρώνε ξύλο και οι αστυνομικοί! Σαν να λέμε… άνθρωποι είναι κι αυτοί.