FreeCinema

Follow us

ΔΥΟ ΓΙΑ ΤΟ ΔΡΟΜΟ (1967)

(TWO FOR THE ROAD)

  • ΕΙΔΟΣ: Ρομαντική Κομεντί
  • ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Στάνλεϊ Ντόνεν
  • ΚΑΣΤ: Όντρεϊ Χέπμπορν, Άλμπερτ Φίνεϊ, Τζάκλιν Μπίσετ, Έλενορ Μπρον
  • ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 111’
  • ΔΙΑΝΟΜΗ: SEVEN FILMS

Το ταξίδι της 12χρονης σχέσης ενός αρχιτέκτονα και μιας μουσικού (που ένωσε η… ανεμοβλογιά), από τη γνωριμία τους στα 20κάτι μέχρι την πρώτη ισχυρή γαμήλια κρίση στα 30φεύγα τους, ως road trip πέντε στάσεων στη νότια Γαλλία. Η αγάπη τους στο χρόνο και στο δρόμο (πού) θα τους «φτάσει»;

Ο Μαρκ και η Τζοάνα γίνονται ζευγάρι κάπως τυχαία, εξαιτίας της επιδημίας ανεμοβλογιάς που έχει πλήξει τη χορωδία θηλέων της δεύτερης. Η μόνη που δεν κολλάει είναι αυτή, κάτι που την κάνει αυτομάτως τη μόνη γυναίκα ερωτικά διαθέσιμη για εκείνον. Ακολουθούν auto stop, Αμερικανοί τουρίστες, μια κόρη, η εκατέρωθεν απιστία, «Σκηνές από ένα Γάμο», όλα σε μια διαδρομή από τη Νίκαια στο Σαιν Τροπέ – και μαζί το τρίτο, πιο αξιοθέατο «Charade» ανάμεσα στο σκηνοθέτη του «Τραγουδώντας στη Βροχή» και στο… Αστείο Μουτράκι του, που επανεκδίδεται μετά από την πολυετή στάση του στα εδώ θερινά.

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία της ταινίας είναι η μη γραμμική αφήγηση που αντιπαραθέτει το παρόν με το παρελθόν του ανδρόγυνου, μόντα που έφερε την ταινία κοντά στο πειραματικό σινεμά της εποχής της στα 60’s. Η δυναμική, εξάλλου, της μεταφοράς από πόλη σε πόλη και από αυτοκίνητο σε αυτοκίνητο είναι σχεδόν μαγευτική και οφείλεται στην εξαιρετική χρήση του μοντάζ. Αυτοί οι δυο δεν έχουν αφήσει αυτοκίνητο για αυτοκίνητο όρθιο, ανθοδέσμη οι μάρκες και τα χρώματα: το λευκό Mercedes-Benz 230SL roadster, το πράσινο MG TD (που είναι κάπως γαϊδούρι και θέλει λίγο σπρώξιμο από τα χέρια της κυρίας Χέπμπορν), ένα Triumph Herald, ένα VW Microbus και ένα Ford Country Squire. Η χρήση των αυτοκινήτων είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Ντόνεν απεικονίζει την κοινωνική εξέλιξη του ζευγαριού, κάτι που «σημαίνουν» και τα ρούχα, κομμένα και ραμμένα από τα χέρια της Mary Quant και του Paco Rabanne, καινοτόμα για την εποχή τους (προσέξτε τον απελευθερωτισμό του μετάλλου με το πλαστικό στην τελευταία ενδυμασία της Τζοάνα στη σκηνή του party).

Αλλά, εκτός του αμαξώματος, υπάρχει και η μηχανή. Η περίπτωση του «Δύο για το Δρόμο» δείχνει το ρόλο που διαδραματίζει το φινετσάτο storytelling στη δημιουργία ατόφιου συναισθήματος. Ο τρόπος που κόβει τις σκηνές του ο Ντόνεν τη στιγμή που πάνε να ξεφύγουν συναισθηματικά είναι σχεδόν αψεγάδιαστος. Τα εργαλεία του; Η αγάπη του για τους χαρακτήρες της Τζοάνα και του Μαρκ, το γρήγορο μοντάζ και το comic relief, ειδικά στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιεί σκηνοθετικά το νερό. Το ζευγάρι… φλερτάρει έντονα με το υγρό στοιχείο είτε ως ένδειξη αγάπης είτε ως έξοδο από την ένταση της στιγμής. Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες σκηνές είναι όταν η Τζοάνα επιστρέφει στο Μαρκ μετά τη σύντομη ερωτική περιπέτειά της με τον Ντέιβιντ. Ο Μαρκ, εμφανώς θολωμένος από ζήλεια, την προσβάλλει και ο Ντόνεν τον ρίχνει στην πισίνα για να συνέλθει, κρατώντας έτσι τη σχέση τους ζωντανή!

Η λύση του δράματος είναι ίσως από τα πιο δύσκολα σημεία της κινηματογραφικής αφήγησης, το πώς φεύγει το κοινό από την αίθουσα, άλλωστε, έχει πολύ μεγάλη σημασία. Είναι η στιγμή που ο δημιουργός δείχνει τη μαεστρία του και την κινηματογραφική του συνέπεια. Ένας από τους βασικούς κανόνες της δραματουργίας είναι η λεπτή ισορροπία στη δημιουργία ατόφιου συναισθήματος ή μελοδράματος. Η δραματικότητα του ήχου δεν πρέπει να ξεπερνάει ποτέ τη δραματικότητα της εικόνας, από το fade in μέχρι το fade out – αν το κάνει, το συναίσθημα που δημιουργείται στο θεατή είναι ψεύτικο και παράγει μελόδραμα.

Εδώ βλέπουμε το απόλυτο δέσιμο του σεναρίου του Φρέντερικ Ράφαελ (δύο πολύ ενδιαφέροντες συγγραφικά χαρακτήρες σε ερωτική ιστορία, με εκείνον της Τζοάνα τον πιο προκλητικό στην καριέρα της Χέπμπορν, που εξαιτίας των σεξουαλικών υπονοουμένων φημολογείται ότι αρχικά είχε αρνηθεί να παίξει στην ταινία) με τη σκηνοθεσία του Ντόνεν (που όλη αυτή την ώρα έχει κάνει ουράνιο τόξο την υπέροχη χρήση του φωτός της Μεσογείου από το φωτογράφο Κρίστοφερ Τσάλις), τις ερμηνείες του ζευγαριού και τη διακριτική λεπτότητα της μουσικής ενορχήστρωσης του Χένρι Μανσίνι στην ίσως καλύτερη δουλειά του.

Οι πρωταγωνιστές μας βρίσκονται μέσα στο αυτοκίνητο και τσακώνονται. Τι έχει προηγηθεί; Ένα party όπου η Τζοάνα συνάντησε τυχαία τον πρώην εραστή της, Ντέιβιντ. Μια εικόνα που έκανε το Μαρκ να ζηλέψει. Είναι η στιγμή που μπαίνει η ζήλεια ανάμεσα στο ζευγάρι. Η διακριτική κομψότητα με την οποία ντύνεται η σκηνή από τους ήχους του Μανσίνι στρώνει χαλί για να πατήσει πάνω το οπτικό μέρος και οι διάλογοι των πρωταγωνιστών σε κάτι που μοιάζει σαν βασανιστήριο της Τζοάνα από το Μαρκ για την απιστία της. Την αμφισβητεί συνεχώς, της λέει ότι υποκρίνεται και αρχίζει η τύφλωση της σκέψης. «Τι θα έκανες αν χωρίζαμε;», τη ρωτάει. «Θα έκλαιγα», απαντά εκείνη, και όλα αυτά οδηγώντας.

Πώς εκφράζει ο Ντόνεν το ανδρικό συναίσθημα; Με φρενάρισμα! «Γιατί σταματάς το αυτοκίνητο κάθε φορά που λέω κάτι;» τον ρωτάει. Γιατί μέσα στην τύφλωσή του είναι συναισθηματικά ευάλωτος και αυτό που του λέει τον πληγώνει. Είναι η σκηνή που βλέπουμε με τι συναισθηματική ασφάλεια εκφράζεται πλέον η 40+ Τζοάνα και με τι τραχύτητα ο 40+ Μαρκ. Η σκηνή στο αυτοκίνητο είναι η κρίσιμη στιγμή για τη λύση του δράματος, τόσο για τους χαρακτήρες όσο και για το θεατή, γιατί πάνε να εκλογικεύσουν την αγάπη. Μέσα σε αυτό το αυτοκίνητο ακούστηκε πέντε φορές η λέξη «αγάπη». Κλισέ; Ίσως. Μέσα σε αυτό το αμάξι, όμως, ακούστηκε και τρεις φορές το «δεν ξέρω», δύο φορές από την Τζοάνα και μία από τον Μαρκ. Αγαπιούνται και δεν ξέρουν το λόγο ή είναι βλάκες που δεν ξέρουν; Ίσως.

Ο τρόπος, πάντως, με τον οποίο διακόπτει η Τζοάνα τη σκέψη του Μαρκ είναι σχεδόν μαγικός. «Σταμάτα να σκέφτεσαι», του λέει και πέφτει πάνω του, ενεργοποιώντας έτσι τη φερομόνη της αγάπης μέσω της οσμής. Κάτι του λέει στο αυτί, το τι το σενάριο το αφήνει στη διακριτική ευχέρεια του θεατή. «Εδώ;» τη ρωτάει. – «Ναι, αγαπώ τα ευτυχισμένα τέλη». «Το παίζεις ανήθικη», της απαντά και αυτή με τη σειρά της του λέει: «Πώς γίνεται να είναι ανήθικο; Αφού είμαστε παντρεμένοι»! «Ε, ας χωρίσουμε», της απαντά εκείνος και αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο απελευθερώνει ο διάλογος τη γενετήσια ντροπή εντός του γάμου. Ναι, είναι αλήθεια: η κυρία Χέπμπορν κάνει σεξ μέσα σε αυτοκίνητα!

ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;

Υπόδειγμα νεωτερισμού αφήγησης με θέμα την ωρίμανση και την αναπόφευκτη κρίση στις σχέσεις ενός παντρεμένου ζευγαριού, το φιλμ του Ντόνεν ξεφεύγει από οτιδήποτε χολιγουντιανό θα μπορούσες να περιμένεις και συνεχίζει να εκπλήσσει, ακόμη και 46 χρόνια αργότερα! Ο τρόπος που διασταυρώνονται οι εποχές και οι δεκαετίες του ζεύγους ίσως ξενίσουν τους περισσότερο παραδοσιακούς θεατές, όμως η γοητεία των πρωταγωνιστών και το στιλιζάρισμα ή η μόδα των 60’s δεν θα αφήσουν κανέναν παραπονεμένο.


MORE REVIEWS

ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΚΟΡΜΙΑ

Ποια είναι τα όρια των δικαιωμάτων μας επάνω στο ίδιο μας το σώμα, σε συνάρτηση με τις ανά την Ευρώπη υπάρχουσες νομοθετικές ρυθμίσεις που ορίζουν το πόσο αυτό μας ανήκει; Ένα έργο τεκμηρίωσης που επιχειρεί να θίξει και να απαντήσει σε πολλά νομικά και ηθικά διλλήματα… ζωής και θανάτου.

ΤΟ ΑΓΟΡΙ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Μπολόνια, 1858. Εξάχρονο αγόρι οικογένειας Εβραίων τίθεται αναγκαστικά υπό την επιμέλεια του Πάπα, προκειμένου να μεγαλώσει σύμφωνα με τις αρχές της Καθολικής Εκκλησίας. Οι γονείς του θα κάνουν τα πάντα για να το πάρουν πίσω, όμως, η κόντρα με την παπική Ρώμη δεν είναι απλή υπόθεση.

Η ΧΙΜΑΙΡΑ

Φυλακόβιος αρχαιοκάπηλος επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος, όπου ξαναβρίσκοντας την παλιοπαρέα των συναδέλφων του, ξηγιέται… παλιά του τέχνη κόσκινο. Ή μήπως κυνηγάει χίμαιρες;

ΚΟΥΚΛΕΣ ΤΗΣ ΔΡΕΣΔΗΣ

Νεαρή δημοσιογράφος ερωτεύεται αιρετικής στάσης ζωγράφο και performance artist. Όταν η δεύτερη πεθαίνει, η πρώτη αγωνίζεται να νικήσει την ελληνική γραφειοκρατία, ζητώντας να παραλάβει τη σορό της αγαπημένης της συντρόφου.

ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΟΞΑ

Η ιταλική αυτοκινητοβιομηχανία Lancia θέλει να κερδίσει πάση θυσία το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλι του 1983, όμως, το μοντέλο της 037 υστερεί σημαντικά έναντι της τετρακίνητης γερμανικής τεχνολογίας του Audi Quattro. Ο εκτελεστικός της Διευθυντής, Τσέζαρε Φιόρι, έχει μερικές πονηρές ιδέες οι οποίες ενδεχομένως μπορούν ν’ αλλάξουν τη διαφαινόμενη πορεία των πραγμάτων. Εμπνευσμένο από αληθινά γεγονότα.