του Άγγελου Μαύρου

Μπορείς ως διπλός πράκτορας της arty τεκμηρίωσης και του φιξιόν να… επιβιώσεις καλλιτεχνικά; Με αναπόφευκτες κατά καιρούς απώλειες – αλλά ο δημιουργός του οσκαρικού ντοκιμαντέρ «Man on Wire» (και του απρόβλητου στην ημεδαπή «Red Riding Hood», υπόγειων, κι όχι μόνο εικαστικών, δεσμών αγχιστείας με τούτο εδώ το νέο δόλωμά του) αποδεικνύεται ικανός. Και πληροφοριοδότης που δε… δίνει στεγνά ένα μυθιστόρημα του πρώην ανταποκριτή στο Όλστερ, Τομ Μπράντμπι, ως χρονικό ζοριού παγιδευτικά επιβεβλημένου χαφιεδισμού, στο οποίο έχει φορέσει μπαλακλάβα ένα cherchez la femme μπούστο «η Οικογένεια Βλάπτει», πολιτικά ένοπλου ακτιβισμού.

Η αισθητική είναι εν πρώτοις αυτή που δε σπάει στην ανάκριση: η μολυβί – καφέ – λαδί παλέτα και οι όσο πρέπει κραδασμοί της κάμερας του Ρομπ Χάρντι στο χέρι σε εναλλάξ κοντινά σχεδόν πάντα solo σιλουετών που υποβάλλουν στο θεατή την «τράβα μόνη-ος σου το λούκι σου» παράμετρο για το σετάκι χαρακτήρων, ενώ τα νώτα τους καλύπτουν τα ημιτόνια συναισθήματος του score του νεοστρατολογημένου ταλάντου Ντίκον Χίντσλιφ. Η βάσανος του σιωπηρά εκφραστικού φιζίκ λυγμοκρυψώνας τσαγανού της εκ νέου αλλιώτικης Άντρεα Ράιζμποροου (μιλάμε αμετάκλητα πλέον για ρολίστα) είναι έπειτα αυτό που τα «ξερνάει» για το αιχμαλωτιστικό θηλυπορτρέτο: παιδί με αδελφικό αίμα στα χέρια της, αγωνιώσα single mum, οπλίτης του Μπέλφαστ στο δόκανο του εχθρού, προδότρα της φυσικής και «εθνικής» της οικογένειας, μια γυναίκα στην αντίσταση του αθέατου είναι της, survivor – αλλά για πόσο;

Σ’ αυτή την προφητικού εξόδιου timing ελεγεία (η «συνθηκολόγηση» του «Πράσινου» αντάρτικου συνέβη ιστορικά λίγο μετά το φιλμικό χρόνο δράσης και πρόσφατες ανακοινώσεις του υπόσχονται επανέναρξη της βίας) για ένα έγκλημα που είναι κάθε άλλο παρά παρελθόν, μερίδιο ενοχής επιμερίζεται επιδέξια σε όλους και κανέναν. Ο αληθινός δωσίλογος είναι, όμως, το σενάριο, που πρώτα ξεπετάει σε στιλ «μικρέ paddy, ιδού η ιστορία / πληγή του τόπου σου» τη σοβούσα ρήξη μεταξύ πολιτικής (βλέπε Σιν Φέιν) και στρατιωτικής (βλέπε ΙΡΑ) φράξιας του «αγώνα», κι ύστερα ενοχοποιείται για τα déjà vu σούξου μούξου δυσεμπιστευτικά απώτερων βλέψεων της Brit αντιτρομοκρατικής «υπερεσίας» (η οποία στάνταρ θυσιάζει τη μονάδα εκατέρωθεν του νόμου), κόβοντας δρόμο και για το εξιχνιασμένο μητρικό προδοτικό κλου.

Κάπως έτσι η «δειγματοληπτικά» αραιή κλιμάκωση ξεμπροστιάζεται σε κατ’ αντιπαράσταση εξέταση με άλλα, δραματουργικά ακλόνητων άλλοθι φιλμ – μάρτυρες (πιο πρόσφατο το αδέκαστου πλέγματος «Κι ο Κλήρος Έπεσε στον Σμάιλι»), παίρνει, πάντως, μία κάποιου είδους εκδίκηση από το «Ο Καταδότης» του Τζον Φορντ στο απροσδόκητα αντι-ηθικό «ο θάνατός σου, η ζωή μου» φινάλε. Και αν το σχέδιο αποδείχθηκε μη απόρρητο, με ψυχολογικούς κι εικαστικούς όρους (και λίγη καλή θέληση) γίνεσαι πιόνι του κι εσύ. Είναι κι αυτό ένα, πιο συναισθηματικό, είδος Pussy Riot…