της Ιωάννας Παπαγεωργίου

Ούτε κακό, ούτε δυσάρεστο, ούτε ενοχλητικό είναι τούτο το έργο. Αντίθετα, βρίθει λεπτού, γλυκόπικρου, με μια καλοδεχούμενη πρέζα σουρεαλισμού χιούμορ, νοσταλγίας, συγκίνησης, καλώς εννοούμενης χαριτωμενιάς και… μεταδοτικών χαμόγελων. Όλα ευπρεπώς συνταιριασμένα μέσα στην κυκλική αφήγησή του, που τελειώνει εκεί όπου αρχίζει: σε μια κηδεία – συνάντηση κορυφής της ζωής με τον θάνατο. Για να κάνει έτσι προφανή την ενασχόλησή του με τον χρόνο, που αστείρευτος, και δη «αθάνατος», ορίζει τη θνητότητα, και δη την ανθρωπιά μας.

Όσο βαρύγδουπη και ψυχοπλακωτική μπορεί να προκύψει η παραπάνω δήλωση, τόσο ανάλαφρες και γλυκές θέλουν και καταφέρνουν να γίνουν αυτές οι «Αναμνήσεις». Κατοικούμενες από γνώριμους, συνηθισμένους ανθρώπους. Τουτέστιν, αληθινούς, απτούς ανθρώπους. Που βγαίνουν στη σύνταξη και δεν ξέρουν πια πώς να αντιμετωπίσουν τις απώλειες, τους ανθρώπους που αγαπούν, τα συναισθήματα και τον ίδιο τους τον εαυτό, όπως ο γιος Μισέλ. Χάνουν τον συνοδοιπόρο και το καταφύγιό τους και δεν ξέρουν πώς να γεμίσουν (και ποιο το νόημα σ)τον χρόνο που απομένει, όπως η γιαγιά Μαντλέν. Δεν αναγνωρίζουν πλέον τον σύντροφό τους και παίρνουν δραστικά, κωμικοτραγικά μέτρα για να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους μαζί του, όπως η νύφη Ναταλί. Ή, με την ορμή τής – άνευ σημαντικών απογοητεύσεων ή απωλειών ακόμη – νιότης τους, επιχειρούν να τους σώσουν όλους, έχοντας παράλληλα τα μάτια τους δεκατέσσερα για τον έρωτα της ζωής τους (που, δεν μπορεί, όπου να ‘ναι θα φανεί), όπως ο εγγονός Ρομάν.

Το έργο, όμως, δεν στέκεται μόνο στον φέρελπι συγγραφέα Ρομάν και την οικογένειά του. Ξεστρατίζει προς, μεταξύ άλλων, το νέο, προσωρινό αφεντικό του, που νιώθει μοναξιά, καθώς του λείπει ο γιος του, που είναι στην Αυστραλία, τους δύο αδιάφορους, περαστικούς θείους του, τον… κούκου συγκάτοικό του και έναν αναπάντεχα εύστοχο φιλόσοφο πωλητή βενζινάδικου. Έτσι, έχει τόσες μπάλες στον αέρα, που αναγκαστικά τις περνά βιαστικά και γρήγορα από χέρι σε χέρι. Κοινότοπα και άτεχνα. Όχι ως δεινός, πρωτότυπος joggler. Γι’ αυτό ούτε κάποια χωριστά, ούτε όλες μαζί καταφέρνουν να κάνουν ιδιαίτερη, μακροπρόθεσμη αίσθηση ή να αφήσουν βαθιά, γόνιμα σημάδια στο θυμικό σου. Παρά τις εξαρχής, αμφιπλεύρως (φιλμ και θεατή) καλές προθέσεις δεν προλαβαίνεις ούτε να νοιαστείς πραγματικά και να ταυτιστείς ουσιαστικά με οποιονδήποτε από τους χαρακτήρες, ούτε να αναλογιστείς με φιλοσοφική διάθεση περί χρόνου. Τελικά, περνά και χάνεται στον χρόνο, όπως ακριβώς η θολή ανάμνηση μιας τηλεοπτικής dramedy ή – πιο σωστά – μιας μονταρισμένης ως τηλεταινίας περίληψης ενός εναλλακτικού, ιδιόρρυθμου sitcom, που σου γέμισε ευχάριστα ένα ράθυμο κυριακάτικο απόγευμα, κάπως, κάποτε μπροστά στην TV.