του Ηλία Φραγκούλη

Η φήμη της ταινίας τρόμου με τις καλύτερες κριτικές για το 2024 στο εξωτερικό δεν αποτελεί ένα είδος πλαστού hype στην περίπτωση του αυστραλέζικου «Στενές Επαφές με τον Διάβολό»! Αν και το υλικό φέρνει στον νου τα τύπου «found footage» τυποποιημένα horror που (ευτυχώς) ξεφούσκωσαν αρκετά γρήγορα μετά το τεράστιο (και αδικαιολόγητο κατά την προσωπική μου γνώμη) σουξέ του «The Blair Witch Project» (1999), το τρίτο φιλμ των αδελφών Κερνς προτείνει κάτι το αναπάντεχα καινούργιο και δημιουργικό, ουσιαστικά στήνοντας ένα ολόκληρο επεισόδιο ενός (φανταστικού) τηλεοπτικού show του παρελθόντος, σχεδόν στο πλαίσιο της λογικής ενός mockumentary, το οποίο… υπογείως και αρκετά ύπουλα κατακερματίζει την Αμερική της δεκαετίας του ’70, πολιτικά και κοινωνικά. Αρκετοί θα κάνουν (εύκολες) αναφορές ή συγκρίσεις με τον Χάουαρντ Μπιλ του «Δικτύου» (1976) του Σίντνεϊ Λουμέτ, όμως, στην προκειμένη το όλο σεναριακό concept βασίζεται περισσότερο στον… αστεϊσμό και την αποκαθήλωση του τηλεοπτικού μοντέλου της εποχής, παρά καλεί σε επαγρύπνηση επαναστατικών διαθέσεων.

Στην εξαιρετική εισαγωγή του φιλμ και με σαφείς κανόνες mockumentary, ο αφηγητής μας συστήνει τον χαρακτήρα του τηλεπαρουσιαστή Τζακ Ντελρόι, ο οποίος παραμένει στη σκιά της τηλεθέασης του Τζόνι Κάρσον, παρά τις φήμες που τον θέλουν να είναι μέλος μασονικής ομάδας ανδρών (και μόνο) με ανάμειξη σε μυστηριώδεις τελετές και θυσίες, οι οποίες (ενδεχομένως) προσφέρουν ως αντάλλαγμα τη φήμη και τη δόξα. Στο background του προλόγου, τα vibes είναι τόσο εύστοχα συναφή με τις τοποθετήσεις του Τζόρνταν Πιλ γύρω από την κουλτούρα και την πολιτική διαδρομή του αμερικανικού έθνους.

Η υπόλοιπη ταινία, σε παλαιομοδίτικο φιλμικό καρέ που παραπέμπει στις «τετράγωνες» διαστάσεις μιας τηλεοπτικής οθόνης και ανάλυση εικόνας σε ποιότητα βιντεοκασέτας, παρακολουθεί το πλήρες master tape της εκπομπής «Night Owls with Jack Delroy», μαζί με (μαυρόασπρα) παρασκήνια από τα χρονικά διαστήματα των εμβόλιμων διαφημιστικών break. Ένεκα Halloween, το συγκεκριμένο επεισόδιο έχει καλεσμένους έναν psychic, έναν πρώην μάγο που το γύρισε στον αφοριστικό σκεπτικισμό και μία παραψυχολόγο συγγραφέα βιβλίου που βασίζεται στην επαφή ενός ανήλικου κοριτσιού με τον Διάβολο. Η μικρή αποτελεί και το «κλου» της βραδιάς, καθώς θα κληθεί να αναπαραστήσει αυτή την επαφή… on air!

Οι αδελφοί Κερνς καταφέρνουν να στήσουν ένα vintage TV show που δείχνει απόλυτα αληθινό, με την υποστήριξη της απίστευτης ερμηνείας του Ντέιβιντ Νταστμάλσιαν, ο οποίος εμφανίζεται λες και κατέχει πολυετή πείρα τηλεπαρουσιαστή με καριέρα στο είδος! Ο κυνισμός του έργου σίγουρα βρίσκει ένα πρόχειρο καταφύγιο στο βάθος του μυαλού του θεατή, που δεν (θα) αισθάνεται ότι παρακολουθεί μια ταινία τρόμου, αλλά κάποια σύγχρονη «αλληγορία» για τη σχέση μεταξύ τηλεοπτικού θεάματος και τηλεθεατή / καταναλωτή. Σταδιακά, με το ανεξήγητο να «καρφώνει» το κάθε… προκατασκευασμένο trick του show, η ανησυχία για το τι πρόκειται ν’ ακολουθήσει (θα) χτίζεται πραγματικά έξυπνα, ώσπου να προκύψει το «πείραμα» με την ανήλικη Λίλι, ένα κορίτσι που το βλέμμα του «φωνάζει» στα σύνορα της σάτιρας και του πιο νοσηρού τρόμου!

Στο «résumé» του, το «Στενές Επαφές με τον Διάβολο» μιλά για την… «υπνωτιστική» δύναμη του Μέσου, σε διαχρονικό πλαίσιο μαζικής πλύσης εγκεφάλου και, μέχρι ενός σημείου, είναι συνεπέστατο. Αν κάπου χάνει μερικούς σημαντικούς πόντους από την επιτυχία του, είναι γιατί πάνω στην κορύφωσή του αποτολμά μια «meta»-σύγκρουση με τα όρια της ψευδαίσθησης, για να καταλήξει να αυτοπαγιδευτεί στη «λούπα» των αμφιβολιών ενός #wtf φινάλε, το οποίο προσγειώνει απότομα και αρκετά ανισόρροπα. Αλλά τίποτα δεν είναι ικανό να του αποσπάσει τα εύσημα ενός ευρηματικότατου και απόλυτα διασκεδαστικού φιλμ… τρόμου!