της Βαρβάρας Κοντονή

Φεστιβαλικής κοπής δραματικό ρομάντζο (ή και ρομαντικό δράμα), το καινούργιο φιλμ του Ασιάτη δημιουργού Ριουσούκε Χαμαγκούτσι είναι μια ωδή στην απλότητα, τα καθημερινά και απλά, όλες εκείνες τις στιγμές που συνθέτουν ένα μεγαλύτερο, σημαντικότερο όλον και που πολλές φορές απουσιάζουν από το μεγάλο πανί ως υπερβολικά τετριμμένα ή δίχως ενδιαφέρον. Ακολουθώντας τις σκηνοθετικές διδαχές των μεγάλων παλιών όπως ο Όζου, αλλά και την βερμπαλιστική συνθήκη της γαλλικής nouvelle vague, ο Χαμαγκούτσι παραδίδει εδώ ένα ντελικάτο, νατουραλιστικό αποτέλεσμα, αυστηρά και μόνον για τους σκληροπυρηνικούς (του) θαυμαστές, δεδομένης μάλιστα και της αυτοσυγκράτησης που επιδεικνύει με μια ταινία δ;yο ωρών, εν αντιθέσει με προηγούμενα δείγματα δουλειάς του, τα οποία κυμαίνονταν από τις τρεις έως και τις πέντε (!) ώρες.

Η ταινία είναι χωρισμένη σε τρία διαφορετικά κεφάλαια. Στο πρώτο, δυο φίλες συζητούν (κατά τη διάρκεια επιστροφής από τη δουλειά τους) την γνωριμία της μιας εξ αυτών μ’ ένα καινούργιο, επίδοξο flirt. Στο δεύτερο, ένας φοιτητής αποφασίζει να στήσει ένα δόλιο σχέδιο αποπλάνησης προκειμένου να παγιδέψει τον καθηγητή του που δεν τον «πέρασε», ενώ στο τρίτο, δυο γυναίκες συναντιούνται τυχαία σ’ ένα σταθμό, αναγνωρίζοντας η μία την άλλη ως πρώην συμμαθήτριες.

Από το πρώτο κιόλας κεφάλαιο γίνεται εμφανής η επιδίωξη του Χαμαγκούτσι να διηγηθεί την ιστορία του με τρόπο παρόμοιο, ως είθισται και στις υπόλοιπες ταινίες του: με απλότητα και εξαντλητικούς διαλόγους. Όσοι είναι εξοικειωμένοι με το σινεμά του Όζου, ίσως βρουν ευκολότερη τη σύνδεση με το σύμπαν του Ιάπωνα δημιουργού εδώ. Ενός σύμπαντος καμωμένου μέχρι το κόκκαλο, από την αίσθηση του «προδιαγεγραμμένου» τυχαίου, αυτού όπου «όλα γίνονται για κάποιον λόγο». Αναμφίβολα, ο ρεαλισμός και η απλότητα των καθημερινών, ανθρώπινων ενεργειών μοιάζει να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά ως αντίβαρο στις ταινίες του (δάσκαλου) Όζου, ο οποίος, απέναντι σε μια προοδευτικά μεταβαλλόμενη Ιαπωνία κι ένα ταχύτατα εκβιομηχανιζόμενο Τόκιο, παρέθετε σκηνές από την νωχελική ζωή στην επαρχία, εκεί όπου οι γρήγοροι ρυθμοί της μεταπολεμικής οικονομικής ανάπτυξης δεν είχαν φτάσει ακόμα. Κατά τρόπο ανάλογο, ο Χαμαγκούτσι χρησιμοποιεί το σύγχρονο, αστικό τοπίο ως φόντο των «μικρών» ιστοριών του. Ιστορίες αγάπης, ρομάντζου, προδοσίας και χαμένων ονείρων. Μια φέτα ζωής όπως αυτή διαδραματίζεται καθημερινά και ασταμάτητα για όλους, παντού και πάντα, και ξανά απ’ την αρχή.

Υπάρχει εδώ μια εγγενής ποιητικότητα που (εννοείται πως) δεν είναι για όλους. Για οποιονδήποτε αναζητά μια φυγή από την καθημερινότητα, σίγουρα η ταινία του Χαμαγκούτσι «σκαλώνει» στα πολύ τετριμμένα και φλύαρα, γεγονός που σε συνδυασμό με τη στατική κινηματογράφηση και τις ελάχιστες εναλλαγές της, μάλλον θα βρει περιορισμένο κοινό, διατεθειμένο ν’ αντέξει τον ράθυμο ρυθμό και την ακατάπαυστη πρόζα των χαρακτήρων. Σε ό,τι αφορά στο σενάριο, διακριτά χωρισμένο σε τρεις διαφορετικές ιστορίες, παρουσιάζει με τη σειρά του αυξομειώσεις σε επίπεδο ενδιαφέροντος και ουσίας, με το τελευταίο κεφάλαιο ν’ αποτελεί (ενδεχομένως) και το καλύτερό του σκηνοθετικό επίτευγμα, χωρίς αυτό να σημαίνει πως και τα υπόλοιπα δεν θα βρουν τους αποδέκτες τους μέσα στο (περιορισμένο στα καθ’ ημάς) fan club του εν λόγω δημιουργού.