του Νίκου Παλάτου

Το «The Story of Ferdinand» ήταν ένα εικονογραφημένο παιδικό βιβλίο του Μάνρο Λιφ που σημείωσε τεράστια επιτυχία στην εποχή του κι εκτιμήθηκε απεριόριστα, οδηγώντας έτσι την Disney στη δημιουργία του animated short με τον τίτλο «Ferdinand the Bull» (1938), δύο μόλις χρόνια μετά την κυκλοφορία του πρωτότυπου έργου του Αμερικανού συγγραφέα. Εκείνη η ταινία μικρού μήκους έμεινε πιστή στο πνεύμα του βιβλίου και κέρδισε το βραβείο Όσκαρ της αντίστοιχης κατηγορίας, στην απονομή του 1939.

Ετούτη η σύγχρονη απόδοση των περιπετειών του Φερδινάνδου κρατάει, ασφαλώς, την κεντρική ιδέα της πρώτης ύλης, με τον απαραίτητο εκσυγχρονισμό να ακολουθεί την πεπατημένη του είδους, που θέλει να παρουσιάζει τον κόσμο των ζώων σαν μια μικρογραφία αυτού των ανθρώπων, στοχεύοντας όμως αποκλειστικά στο… ανήλικο κοινό. Η αρχική αίσθηση πως αυτό που θα ακολουθήσει θα είναι η συγκινητική προσπάθεια ενός μικρού κοριτσιού να πάρει πίσω τον αγαπημένο της ταύρο πριν αυτός καταλήξει στην αρένα, αποδείχθηκε ψευδαίσθηση, καθώς η πλοκή γρήγορα γεμίζει με χαριτωμενιές από τον κόσμο του ζωικού βασιλείου και μόνο, με σεκάνς απόδρασης από ένα αυτοματοποιημένο σφαγείο, λεκτικές κόντρες ανάμεσα σε τραχείς ταύρους και λεπτεπίλεπτα άλογα, και την «απαραίτητη» (όπως τείνει να εξελιχθεί) για το genre σκηνή αυτοκινητικής δράσης, με τα ζωάκια να οδηγούν με άνεση… τροχοφόρα οχήματα. Ομολογώ πως αρχικά πίστεψα πως θα δω μια animated εκδοχή του πολύ τρυφερού φιλμ «Ο Ατρόμητος» του 1956 (που πραγματεύεται ακριβώς την ιδέα της… αρχικής αίσθησης που αποκόμισα από τούτο το φιλμ, και που αξίζει να αναζητήσετε), για το οποίο ο σπουδαίος Ντάλτον Τράμπο είχε κερδίσει (με ψευδώνυμο) το Όσκαρ σεναρίου τότε. Μετά το πρώτο δεκάλεπτο κιόλας της προβολής του «Φερδινάνδου», δυστυχώς, διαψεύστηκα.

Ο έχων μεγάλη πείρα στο animated είδος σκηνοθέτης Κάρλος Σαλντάνια, αλλά και οι έξι (!) σεναριογράφοι του, τοποθετούν από νωρίς τον ήρωα του τίτλου σε ένα άκρως αναγνωρίσιμο «ντιζνεϊκό» περιβάλλον, καθώς ο Φερδινάνδος μένει ορφανός από πατέρα, μιας και εκείνος δεν καταφέρνει να γυρίσει ποτέ από την αρένα, παρά την περί του αντιθέτου βεβαιότητά του. Το μικρό ακόμα μοσχάρι το σκάει από το «Σπίτι του Ταύρου», που δεν είναι παρά ένας χώρος προετοιμασίας των ζώων, είτε για το ξίφος των matador, είτε για το… παρακείμενο σφαγείο, βρίσκοντας εκτός από τη γαλήνη στην αγκαλιά της μικρής Νίνα, η οποία τον παίρνει υπό την προστασία της, και τα άπειρα λουλούδια της εξοχής που τόσο του αρέσει να μυρίζει. Όταν o Φερδινάνδος κάνει κατά λάθος γης μαδιάμ τη γιορτή του χωριού (προσφέροντάς μας μια σεκάνς highlight που δίνει κυριολεκτικό νόημα στην έκφραση «ταύρος εν υαλοπωλείο»), και στέλνεται πίσω εκεί απ’ όπου λίγα χρόνια πριν είχε ξεφύγει, θα βρεθεί αφενός αντιμέτωπος με τον αιμοβόρο ταύρο με τον οποίο έχει ανοιχτούς λογαριασμούς, αλλά και με μια σειρά χαρούμενων (τι άλλο θα μπορούσε να ήταν, δηλαδή;) μικρών ζώων (από σκαντζόχοιρους που χορεύουν macarena, μέχρι cool κατσίκες), που θα τον βοηθήσουν στο σχέδιο της απόδρασής του.

Προς τιμήν του, ο Σαλντάνια δεν κρύβει την αλήθεια από τα παιδιά, παρουσιάζοντας είτε με μελαγχολικό, είτε με σαρκαστικό τρόπο, το προδιαγεγραμμένο μέλλον των συμπαθών ταύρων, που είναι σε κάθε περίπτωση ο βίαιος θάνατος (στο σφαγείο ή στην αρένα). Οι ενήλικοι πιθανότατα θα εκτιμήσουν την προσπάθεια κριτικής στο στερεότυπο της ανδρικής μαγκιάς, αλλά και της κοινωνικής προκατάληψης (τα μηνύματα περί παντοτινής φιλίας και του να είσαι ο εαυτός σου, είναι εκ των ων ουκ άνευ), θα βαρεθούν όμως λόγω της έλλειψης χιούμορ και φαντασίας (σκεπτόμενος δε, πως ταυτόχρονα με τούτο προβάλλεται το «Coco», τα πράγματα γίνονται ακόμα χειρότερα σε αυτόν τον τομέα για τον «Φερδινάνδο»). Δεν γίνεται επίσης να μην αναφέρω πως το στούντιο Blue Sky, υπεύθυνο για την προ δεκαπενταετίας υπερεπιτυχημένη «Εποχή των Παγετώνων» (ή του πιο πρόσφατου «Rio», για να γίνω πλήρως αντιληπτός), έχει εξελίξει την τεχνική του στα σχέδια και τις ζωγραφιές, από ελάχιστα έως… καθόλου. Οι ίδιες έντονες παλέτες, με τις φωτεινές όσο δεν πάει εικόνες, δηλώνουν ξανά και ξανά παρών όπως έχει συμβεί σε όλες σχεδόν τις παραγωγές της συγκεκριμένης εταιρείας, η οποία διατηρεί και εδώ, για ακόμη μια φορά, το σήμα κατατεθέν της: των «όμορφων τοπίων».