του Παναγιώτη Παναγόπουλου

Η φιλμογραφία του Ολιβιέ Μαρσάλ είναι απολύτως μονοθεματική. Υπόκοσμος, μπάτσοι καλοί και κακοί, εγκλήματα. Είναι ένας τρόπος να συνδυάσει την παλιά του καριέρα ως… αστυνομικού, με αυτήν που επέλεξε στη συνέχεια, άλλες φορές με (κάπως) καλύτερα αποτελέσματα κι άλλες με ταινίες όπως η «Απάτη σε Μαύρο Φόντο». Σε αυτήν, ο Μαρσάλ ασχολείται με το οικονομικό έγκλημα, βασισμένος σε πραγματικά γεγονότα. Την τεράστια απάτη με την εμπορική διαπραγμάτευση δικαιωμάτων επιπέδων ρύπανσης σε διοξείδιο του άνθρακα, μια υπόθεση που υπήρξε το μεγαλύτερο οικονομικό σκάνδαλο της πρόσφατης ιστορίας στη Γαλλία. Ο Μαρσάλ, ωστόσο, δεν αντιμετωπίζει τούτη την πραγματικά ενδιαφέρουσα ιστορία ως οικονομικό θρίλερ, αλλά ως… «Μαύρο Φόντο» για ένα τυπικό αστυνομικό με πιστολίδια, οικογενειακά ξεμαλλιάσματα και επιδεικτικές σπατάλες. Ολιβιέ, chéri, μην σε παίρνει από κάτω, ακόμη και ο Σκορσέζε δεν τα καταφέρνει πάντα.

Ο Αντουάν έχει μια επιχείρηση που κατασκευάζει φορτηγά. Και έχει πολλά, μα πάρα πολλά χρέη, στα οποία δεν μπορεί να ανταποκριθεί, με μοναδική επιλογή να κηρύξει πτώχευση. Παράλληλα, αντιμετωπίζει την απόρριψη της γυναίκας του και του πατέρα της, ενός πλούσιου και αδίστακτου επιχειρηματία, οι οποίοι τον αποκαλούν διαρκώς άχρηστο. Προσπαθώντας να βρει μια λύση, ο Αντουάν ανακαλύπτει ότι μπορεί να πουλήσει το περίσσευμα της καλής του περιβαλλοντικής επίδοσης σε άλλες εταιρείες που ρυπαίνουν περισσότερο (ιστορίες βγαλμένες από τη ζωή…). Ξαφνικά, βλέπει να τού ανοίγεται ένας νέος δρόμος. Ο έλεγχος των εταιρειών είναι απολύτως τυπικός. Οποιοσδήποτε μπορεί να ανοίξει μια εταιρεία και ν’ αρχίσει να πουλά «καθαρό» αποτύπωμα. Ο Αντουάν, λοιπόν, θα αρχίσει να ανοίγει στη σειρά πλασματικές εταιρείες με τη βοήθεια δύο φιλικών του αδελφών και της μάνας τους που έχουν σχέσεις με τον υπόκοσμο. Θα δανειστεί ένα μεγάλο ποσό από έναν αρχιμαφιόζο και το σχέδιο θα μπει σε εφαρμογή.

Σύντομα θα φανεί ότι η απόδοση είναι τόσο μεγάλη που δεν μπορούν να την διαχειριστούν, αφού δεν ξέρουν τι να κάνουν με όλα αυτά τα χρήματα. Και επειδή οι άπειροι στο οικονομικό έγκλημα συνεργάτες του έχουν μεγάλο στόμα, τα νέα κυκλοφορούν γρήγορα και όλοι θέλουν ένα κομμάτι από τα κέρδη, κυρίως ο χρηματοδότης της αρχικής επένδυσης. Την ίδια στιγμή, ο Αντουάν έχει να αντιμετωπίσει και τον πεθερό του που μανιασμένα θέλει να αποκτήσει την επιμέλεια του εγγονού του, ενώ η πρώην (πια) σύζυγος κάνει μαζί με τις φίλες της μαύρη στο ξύλο τη νέα του σύντροφο. Η συνέχεια, όπως μπορεί να φανταστεί κανείς, δεν θα είναι καλή και τα πτώματα θα αρχίσουν να συσσωρεύονται. Άλλωστε και ο ίδιος ο Αντουάν θα πληρώσει το κόλπο του με τον ίδιο τρόπο. Είναι κάτι που μαθαίνουμε από την πρώτη κιόλας σκηνή της ταινίας, όπου πέφτει νεκρός έπειτα από αρκετούς πυροβολισμούς. Θα μάθουμε, όμως, τον δολοφόνο του μονάχα στην τελευταία σκηνή.

Τι είναι καλό στην ταινία; Η βασική ιδέα του σεναρίου και ο γρήγορος ρυθμός. Μέχρι εκεί. Γιατί όλα τα υπόλοιπα είναι υπερβολικά φορτωμένα, χωρίς ουσιαστικούς χαρακτήρες και με μια ανάπτυξη ελάχιστα πειστική. Βασικό πρόβλημα είναι και ο πρωταγωνιστής της, αφού ο Μαζιμέλ (που εδώ μοιάζει με τον Σταμάτη Γονίδη μετά από βρωμοξενύχτι!) αδικαιολόγητα μετατρέπεται από τη μια στιγμή στην άλλη από συνεπή επιχειρηματία σε αρχιαπατεώνα, παίζοντας σε όλη τη διάρκεια της ταινίας στην ίδια αδιάφορη νότα.