του Παναγιώτη Παναγόπουλου

Στα ιστορικά δράματα, όπως σε αυτή την ιστορία από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο που σκηνοθέτησε ο Σον Έλις, υπάρχει ένα βασικό δίλημμα: κρατάμε την ιστορική ακρίβεια ή επιλέγουμε το χτίσιμο μιας συναρπαστικής ιστορίας; Σε αυτήν εδώ την περίπτωση, ο Έλις προτίμησε το πρώτο, με αποτέλεσμα μια ταινία που κατά γενική ομολογία είναι ιστορικά συνεπής. Ωστόσο, οι παράγοντες θέαμα, δράση, συγκίνηση παραλείφθηκαν. Δεν χρειάζεται απαραίτητα να φτάσει κανείς στο σημείο που έφτασαν ταινίες όπως τα «Άδωξη Μπάσταρδοι» (2009) και «Επιχείρηση Βαλκυρία» (2008), οι οποίες σε καμία περίπτωση δεν διεκδικούν δάφνες ιστορικής ακρίβειας. Η συγκίνηση και το ενδιαφέρον για την ιστορία και τους χαρακτήρες, όμως, δεν χτίζεται κινηματογραφώντας κατά γράμμα ιστορικά περιστατικά.

Ο Έλις είχε στα χέρια του μια πραγματικά ενδιαφέρουσα ιστορία: μια επιχείρηση αντίστασης σε ένα εξαιρετικά δύσκολο περιβάλλον. Δίνοντας προτεραιότητα στη συνέπεια, όμως, χάνει το ενδιαφέρον του θεατή. Ο Γιαν και ο Γιόζεφ εμφανίζονται από την αρχή της ταινίας να πέφτουν με αλεξίπτωτο στην Τσεχοσλοβακία, έχοντας εντολές να πραγματοποιήσουν το σχέδιο που τους έχει αναθέσει η εξόριστη κυβέρνηση που βρίσκεται στο Λονδίνο. Σκοπός τους είναι να δολοφονήσουν τον Ναζί διοικητή, πλέον, της πατρίδας τους, Ράινχαρντ Χάιντριχ, από τα σκληρότερα στελέχη του Χίτλερ. Από την πρώτη στιγμή, θα αντιμετωπίσουν ανθρώπους που λειτουργούν ως πληροφοριοδότες των Γερμανών, προκειμένου να επιβιώσουν. Ο Γιαν και ο Γιόζεφ έχουν διαφορετικές αντιδράσεις απέναντί τους: o ένας είναι σταθερός και επίμονος, ο άλλος διστακτικός, κάτι που θα χαρακτηρίσει και την πορεία της επιχείρησης.

Οι δύο άνδρες βρίσκουν καταφύγιο στο σπίτι μιας οικογένειας, κάνουν επαφές με πρόσωπα της αντίστασης και σχεδιάζουν το χτύπημα, ενώ παράλληλα ερωτεύονται τις κοπέλες που εμφανίζονται δίπλα τους για να τους καλύψουν. Όλα αυτά γίνονται αργά, χωρίς ξεχωριστό ενδιαφέρον ή ένταση. Ακόμη και η σκηνή της επίθεσης κατά του Χάιντριχ είναι σχετικά άτεχνη, λες και ο Έλις προσπαθούσε να μεταφέρει το κλίμα της οργανωτικής αποτυχίας των αντιστασιακών, που όντως ίσχυε.

Το παράδοξο είναι ότι από εκείνη τη στιγμή και μετά η ταινία δείχνει να αποκτά ζωή και κινητικότητα, όταν οι συμμετέχοντες στην επίθεση κρύβονται σε μια εκκλησία, όπου ακολουθεί μια μακρά και εξαιρετικά άνιση μάχη με προκαθορισμένη έκβαση. Όλο αυτό το τρίτο μέρος είναι πραγματικά πολύ καλό, πέρα από την αναπαράσταση των γεγονότων και με κινηματογραφικούς όρους. Πρέπει, όμως, να έχεις μεγάλη υπομονή ώστε να περάσεις περισσότερο από μία ώρα πλήξης και προετοιμασίας για να καταλήξεις σε κάτι που θα σε αποζημιώσει. Ερμηνευτικά, ο Κίλιαν Μέρφι στέκεται καλύτερα, αν και μάλλον όχι στο επίπεδο των δυνατοτήτων του, ενώ ο Τζέιμι Ντόρναν είναι αρκετά ξύλινος. Και οι δύο υιοθετούν μια βρετανοτσέχικη προφορά που ακούγεται ελάχιστα δουλεμένη και καθόλου πειστική.