της Ιωάννας Παπαγεωργίου

Όταν τον πήρα τηλέφωνο ήταν διακοπές στην Κρήτη. Δε δυσανασχέτησε, όμως. Κάθε άλλο. Φιλικός, προσηνής και προσγειωμένος (όπως τον θυμόμουν από την πρώτη φορά που είχαμε μιλήσει, καμιά 15αριά χρόνια πριν), αλλά και πιο ώριμος, πιο ρεαλιστής, ήταν εξαιρετικά πρόθυμος να μου μιλήσει για τη νέα, πρωταγωνιστική του δουλειά: το «Wild Duck» του Γιάννη Σακαρίδη, που κάνει πρεμιέρα στο φετινό Φεστιβάλ του Τορόντο. Ο Αλέξανδρος θα είναι εκεί. Όπου κι αν πάει το φιλμ θα είναι κοντά, θα τα πάρει σβάρνα όλα, μαζί με το Γιάννη, μου είπε.

Γνώριμα προσιτός, με έκανε να αισθανθώ μια οικειότητα, καθώς, για μια ακόμη φορά, μου έδωσε την εντύπωση ότι είναι ένας από μας: ένας άνθρωπος με ανησυχίες, οπωσδήποτε πολιτικοποιημένος (και ουχί κομματικοποιημένος), ένας άνθρωπος που παρακολουθεί με κριτικό μάτι αυτά που συμβαίνουν στη χώρα μας. Ταυτόχρονα, εξακολουθεί να διατηρεί τον ενθουσιασμό και το μεράκι για τη δουλειά του, στην οποία είναι προφανώς αφοσιωμένος. Έτσι, δεν έκρυψε την αδημονία του για τη νέα ταινία του Θανάση Καρανικόλα που τέλειωσε μόλις γυρίσματα και πρωταγωνιστεί, το «Μεφίστο» που θα παίξει την επόμενη σεζόν στο Εθνικό Θέατρο, αλλά και την αγάπη του για τούτη την… Αγριόπαπια που έγινε με πολύ κόπο και πήρε πολύ χρόνο.

Πώς ήταν η εμπειρία τού να βρίσκεστε για γυρίσματα σε μέρη όπως το Καϊμακτσαλάν;

Το ότι έγινε το γύρισμα στο Καϊμακτσαλάν ήταν από μόνο του μια επιβεβαίωση ότι αυτή η ταινία θα γινόταν, ο κόσμος να χαλάσει. Ήταν μια ακόμα μαγική στιγμή στη διάρκεια των γυρισμάτων, που μας έδωσε ελπίδα και δύναμη να συνεχίσουμε αυτό που είχαμε ξεκινήσει.

Ο Δημήτρης, ο ήρωας που υποδύεστε, έρχεται αντιμέτωπος με ένα θεμελιώδες ηθικό δίλημμα. Σε μια εποχή που όλα έχουν τιμή και οι ανάγκες πιέζουν, η συνείδηση πωλείται;

Όλα έχουν την τιμή τους. Ελάχιστοι είναι οι άνθρωποι που θα παραμείνουν πιστοί στις αξίες τους με ό,τι κόστος και αν έχει αυτή τους η στάση… (σιωπή) Ο Δημήτρης είναι ένας άνθρωπος υπό διάλυση, ένα ακόμα φάντασμα, ένας άνθρωπος υπό κατεδάφιση. Όμως στη ζωή πάντα έχουμε μια δεύτερη ευκαιρία. Αρκεί να είμαστε σε θέση να τη δούμε και να την αρπάξουμε. Όχι για να επιστρέψουμε εκεί που ήμασταν, αλλά για να περάσουμε σε ένα άλλο επίπεδο, να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Κάπως έτσι, λοιπόν, ο Δημήτρης αντιλαμβάνεται αυτό που του συμβαίνει και πράττει ανάλογα. Τι θα συμβεί από εκεί και πέρα είναι άλλη ιστορία.

Πιστεύετε πως το φιλμ απεικονίζει με έναν τρόπο την Ελλάδα της σημερινής συγκυρίας;

Κατά κάποιον τρόπο. Αν τα πράγματα ήταν διαφορετικά στην Ελλάδα, νομίζω ότι και η ταινία αυτή δε θα ήταν, ή μάλλον, για να το πω καλύτερα, δε θα γινόταν… Αν όλα δεν έφταναν εκεί που έφτασαν, δε θα έγραφε ο Γιάννης αυτό το σενάριο, δε θα έπαιζα το Δημήτρη, δε θα μιλάγαμε σήμερα για το «Wild Duck»… Επομένως, ναι, αυτή η ταινία είναι καθαρά ένα προϊόν της κατάστασης στην οποία βρίσκεται η χώρα μας, και γι’ αυτό έχει για μας τόσο μεγάλη σημασία το ότι καταφέραμε και την ολοκληρώσαμε.

Κάθε μέρα σχεδόν συμβαίνει και κάτι στην Ελλάδα της κρίσης που μας σοκάρει, που μας ταρακουνάει. Πώς νιώθετε γι’ αυτά που περνάει η χώρα μας;

Η χώρα είναι οι άνθρωποί της και στη δική μας περίπτωση είμαστε 100% υπεύθυνοι γι’ αυτό που συμβαίνει. Μας έχουν εδώ και χρόνια κάνει να μην ασχολούμαστε με αυτά που θα έπρεπε, να γινόμαστε αφοριστικοί και να απομακρυνόμαστε από την πολιτική όλο και περισσότερο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δρουν ανενόχλητοι και να μας κάνουν ό,τι θέλουν αυτοί οι λίγοι ατάλαντοι, απατεώνες, κόμματα και ιδέες που δεν εκφράζουν το κοινό καλό, αλλά τα προσωπικά συμφέροντα της εκάστοτε εξουσίας. Και ο λαός, η μάζα, πάει κι έρχεται κατά κει που φυσά ο άνεμος. Τώρα πια, όμως, πρέπει να αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες του και να πράξει όχι για το δικό του συμφέρον, αλλά για το κοινό και συλλογικό… Αυτό ήταν νομίζω πάντα το πρόβλημα στην Ελλάδα: ότι όλοι κοιτούσαν την πάρτη τους, το μαγαζάκι τους και ποτέ κανείς τη χώρα συνολικά. Αυτό που συμβαίνει μας αξίζει. Αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν έχουμε και δύναμη να το αλλάξουμε.

Θα ταξιδέψετε μαζί με το φιλμ στο Τορόντο. Έχετε αγωνία για ένα τόσο μεγάλο breakthrough;

Αγωνία όχι. Αυτό περιμένω, 23 χρόνια τώρα που κάνω αυτή τη δουλειά! Ένα breakthrough. Και είμαι έτοιμος για οτιδήποτε συμβεί – ή δε συμβεί.

Πείτε μου ένα όνειρό σας, προσωπικό ή επαγγελματικό.

Να καταφέρω να δουλέψω σε ένα διεθνές τερέν, να μπορώ να φεύγω και να κάνω ταινίες σε όλο τον κόσμο. Να μπορώ να ζω από τη δουλειά μου με αξιοπρέπεια.

Κάντε μια ευχή για την… Αγριόπαπια.

(σιωπή) Να πετάξει μακριά, να ανοίξει τα φτερά της και να γυρίσει τον κόσμο. Και γυρνώντας πίσω στη βάση της, όταν το ταξίδι της τελειώσει, να γεννήσει νέες ιδέες και νέες ευκαιρίες για όλους μας.