του Παναγιώτη Παναγόπουλου

Διαβάζοντας ξερά την περίληψη της «Μάχης των Φύλων», είναι σαν το story να σου λέει… «άσε καλύτερα φίλε, δες κάτι άλλο». Μη μείνεις, όμως, σ’ αυτή την εντύπωση γιατί θα χάσεις μια πολύ καλή ταινία και μια από τις πιο feel good εμπειρίες στο σινεμά αυτή τη χρονιά. «Η Μάχη των Φύλων» είναι μια βιογραφική ταινία, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Είναι σαφώς μια αθλητική ταινία, αλλά θα την υποβαθμίσεις αν τη χαρακτηρίσεις απλώς έτσι. Έχει δραματικά στοιχεία, αλλά δεν είναι βαριά. Σε κάνει σε πολλές στιγμές να γελάσεις, αλλά πόσες φορές έχεις αποκαλέσει μια βιογραφία… κωμωδία;

Το σκηνοθετικό ζεύγος Ντέιτον & Φάρις έχει καταφέρει και στο παρελθόν να κάνει καλή δραματική κομεντί («Little Miss Sunshine»). Αυτή τη φορά, όμως, έχει κάνει πιο σύνθετη δουλειά, προσθέτοντας μια δυνατή αληθινή ιστορία με πολλές προεκτάσεις σε διάφορα επίπεδα. Η Μπίλι Τζιν Κινγκ, πέρα από μια ηρωίδα του tennis, είναι μια γυναίκα που έκανε πολλούς αγώνες (και) πέρα από τα γήπεδα. Αγωνίστηκε για να αντιμετωπίζονται οι γυναίκες ισότιμα με τους άνδρες, να μην θεωρούνται διακοσμητικές και, αργότερα, με την αναμφισβήτητη αποδοχή που είχε, επέβαλε στην κοινή γνώμη το γεγονός ότι μια διάσημη γυναίκα και αθλήτρια μπορεί να είναι ερωτευμένη και να ζει με μια άλλη γυναίκα. Όλα αυτά στη δεκαετία του ’70, που χορηγοί σε τουρνουά έμπαιναν εταιρείες τσιγάρων και η ομοσπονδία tennis είχε σχεδιαστή για τις στολές των γυναικών, ακόμη και κομμώτριες (!), ώστε να είναι κομψές για την ευχαρίστηση των θεατών. Την ίδια εποχή, τα κέρδη για τις πρωταθλήτριες ήταν οκτώ φορές λιγότερα από εκείνα των ανδρών και η αθλητική ηγεσία τις έβλεπε σαν συμπληρωματικό show στους αγώνες του… ισχυρού φύλου, διότι εκείνοι ήταν πιο «δυνατοί και συναρπαστικοί».

Αυτή την κατάσταση πολέμησε με πείσμα η Μπίλι Τζιν Κινγκ. Με τις αθλητικές της ικανότητες βρέθηκε σε μια θέση που μπορούσε να απαιτήσει, και το έκανε. Και όταν δεν ακουγόταν, μπορούσε να πιέσει, προκαλώντας μεγάλους μπελάδες στους άνδρες που έκαναν κουμάντο. «Η Μάχη των Φύλων», ένα πρωτοφανές παιχνίδι ανάμεσα σε μια γυναίκα κι έναν άνδρα, άρχισε γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο. Για ισοτιμία. Έστω κι αν η Κινγκ είχε να αντιμετωπίσει μια ισχυρή φαλλοκρατική αντίληψη που επικρατούσε παντού στην κοινωνία, η οποία περίμενε ότι η αθλήτρια θα καταποντιστεί και θα μπει στη θέση της. Δεν μπορεί κανείς να μην παρατηρήσει τη σχέση που έχει η ιστορία και με τη σημερινή κοινωνία και ειδικά με τον κόσμο του θεάματος, όπου οι γυναίκες εξακολουθούν να αγωνίζονται για ίση αμοιβή και να αντιμετωπίζουν το «μη μιλήσεις καλύτερα, θα βρεις τον μπελά σου» σε περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης ή παρενόχλησης.

Η Μπίλι Τζιν Κινγκ έφτασε στο περίφημο παιχνίδι του 1973, που παρακολούθησαν ζωντανά περισσότεροι από 30.000 θεατές, ρεκόρ που δεν έχει καταρριφθεί μέχρι σήμερα για αγώνα tennis, ενώ 90.000.000 τηλεθεατές από ολόκληρο τον κόσμο είδαν αυτόν τον πρωτοφανή αγώνα από την TV. Όλα άρχισαν λίγο νωρίτερα, όταν η Κινγκ μαζί με μια ομάδα τενιστριών διαχώρισαν τη θέση τους από την επίσημη ομοσπονδία, διαμαρτυρόμενες για τις εξωφρενικά άνισες αμοιβές σε σχέση με τους άνδρες τενίστες. Οργάνωσαν το δικό τους τουρνουά και τα πήγαν περίφημα. Φυσικά, αυτό δεν άρεσε στα στελέχη, όπως και σε εκπροσώπους της παλιάς αντίληψης ότι οι γυναίκες ανήκουν στην κουζίνα και στην κρεβατοκάμαρα, υπέρμαχος της οποίας ήταν ένας άλλος διάσημος τενίστας, ο Μπόμπι Ριγκς.

Για τον Ριγκς, ο αγώνας στον οποίο προκάλεσε την Κινγκ, δεν ήταν απλώς θέμα αντίληψης για τις σχέσεις των δύο φύλων, αν και πίστευε κάθε λέξη όταν αυτοχαρακτηριζόταν με καμάρι ως… «αρσενικό σοβινιστικό γουρούνι». Ήταν, επίσης, ένας αγώνας επιβεβαίωσης και επιβίωσης. Εξαιρετικός τενίστας, αλλά άνθρωπος με διάφορα συμπλέγματα για την καριέρα του (που δεν απογειώθηκε στην ώρα της), ο Ριγκς είχε αποσυρθεί σε έναν πλούσιο, «ευνουχιστικό» γάμο, μια ανούσια δουλειά και ατελείωτο τζόγο. Ήταν, λοιπόν, μια ευκαιρία προσωπικής προβολής, να βάλει στη θέση του αυτό το κοριτσάκι που απαιτούσε ισοτιμία. Το είχε καταφέρει νωρίτερα με μια άλλη τενίστρια, τη Μάργκαρετ Κορτ. Η Κινγκ, όμως, ήταν αθλήτρια άλλης κλάσης και εντελώς άλλης προσέγγισης. Πεισματάρα στον αγώνα, αλλά με μεγάλες προσωπικές ανασφάλειες και μια σεξουαλικότητα που δίσταζε να εκφραστεί, είχε αφιερωθεί στο άθλημα και τις διεκδικήσεις της, αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα έναν θεωρητικά τέλειο γάμο. Μέχρι που μπήκε στη ζωή της η Μέριλιν, μια κομμώτρια που τη βοήθησε να απελευθερωθεί. Η ταινία, πάντως, επιλέγει να μην αφηγηθεί το άσχημο τέλος της σχέσης, λίγα χρόνια αργότερα, όταν η Μέριλιν ξεμπρόστιασε δημοσίως την Κινγκ και απαίτησε μέρος της περιουσίας της (τελικά έχασε).

Και για τους δύο πρωταγωνιστές της ιστορίας, λοιπόν, ο αγώνας σήμαινε πολύ περισσότερα από το ποιος θα νικήσει ένα ματς. Οι σκηνοθέτες οδηγούν την αφήγηση προς την τελική κορύφωση του αγώνα μέσα από τις προσωπικές ιστορίες των αντιπάλων, με μια καλά δομημένη ροή και με ένα πλήθος βοηθητικών χαρακτήρων που αναπτύσσονται με επάρκεια. Κορύφωση στην οποία φτάνουμε μέσα από την προσήλωση της Κινγκ και τα δημόσια καραγκιοζιλίκια του Ριγκς.

Ως θεατής που συγκινείται ελάχιστα με τα σπορ, θα σου πω ότι ο αγώνας είναι πραγματικά ωραία γυρισμένος. Από την έναρξη – show, με τον Ριγκς και την Κινγκ να κάνουν υπέρτατες kitsch εισόδους, μέχρι κάθε πόντο που κερδίζεται, «Η Μάχη των Φύλων» είναι ένα συναρπαστικό θέαμα, το οποίο δικαιολογεί τη φήμη που έχει κερδίσει στην Ιστορία. Στη μυθοπλαστική του μεταφορά, χρωστά πολλά και στο ζευγάρι των πρωταγωνιστών του. Η Έμμα Στόουν που, όπως η Κινγκ για τον αθλητισμό, είναι ένα κορίτσι – πρότυπο για το θέαμα, δείχνει πόσο ωριμάζει και δύσκολα δεν θα είναι πάλι υποψήφια για Όσκαρ και το 2018. Από την άλλη πλευρά, ο Στιβ Καρέλ, που έχει πετύχει (ειδικά με το «Foxcatcher», το 2014) το πέρασμα και σε δραματικούς ρόλους, εδώ βρίσκει χώρο να συνδυάσει και κωμωδία με θαυμάσια ισορροπία.