FreeCinema

Follow us

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΡΕ ΓΑΜΩΤΟ!

Με αφορμή την έξοδο της ταινίας «Πριν τα Μεσάνυχτα» του Ρίτσαρντ Λίνκλεϊτερ, το FREE CINEMA έβγαλε από τις αποσκευές του τον ταξιδιωτικό οδηγό της Ελλάδας, σκάλισε τα εγχώρια locations που επισκέπτεται η παγκόσμια κινηματογραφία εδώ και 80 χρόνια και παρουσιάζει το μεγαλύτερο αφιέρωμα που έγινε ποτέ στις ξένες παραγωγές που γυρίστηκαν στη χώρα μας.

Ίθαν και Ζιλί, get in line! Το «Πριν τα Μεσάνυχτα» την άραξε στην Καρδαμύλη και στην Πύλο, αλλά εδώ και πολλές δεκαετίες, εκατοντάδες μεγάλου μήκους ταινίες εξ αλλοδαπής του έχουν ανοίξει το δρόμο, τολμώντας να περάσουν τα σύνορά μας και κάνοντας κάποιες από τις φυσικές ομορφιές της Ψωροκώσταινας βασικό, συχνά αποκλειστικό, χώρο γυρισμάτων τους. Ποιες ήταν οι… γραφικότερες; Τις βρήκαμε, συχνά στο πουθενά, και τις (ξ)ανακαλέσαμε στο hostel του FREE CINEMA, βάζοντάς τες στο χάρτη, με ό,τι «ελληνικό» πρέπει να ξέρετε γι’ αυτές.

Τουριστική οδηγία: απελάσαμε από τη λίστα τα ντοκιμαντέρ (για ευνόητους λόγους), τους περαστικούς στο πόδι (ο Ματ Ντέιμον κι η Φράνκα Ποτέντε του «The Bourne Identity» για μόνο 5 κινηματογραφικά λεπτά στη Μύκονο; Στο καλό και να μας γράφουν!), τους βέρους, πολιτογραφημένους ή ομογενείς Ρωμιούς εσωτερικού κι εξωτερικού για να αποσείσουμε κάθε κατηγορία σωβινισμού (respect Ζιλ Ντασέν, θα έπρεπε να έχουμε συμπεριλάβει την πλειονότητα της φιλμογραφίας σου απ’ το ’57 και ύστερα) και, λόγω εντοπιότητας, ΟΛΕΣ τις ελληνικές συμπαραγωγές (την πλήρωσαν από τον πρώτο μουσαφίρη μας, το τουρκικό «Istanbul Sokaklarinda» του ’31 ως το φιλμ – μαγνήτη των ξένων παραγωγών στην ημεδαπή, τον «Αλέξη Ζορμπά», άσε που έτσι χάνετε το Γιάννη Ζουγανέλη σε… ουγγρική ταινία).

Bγάλαμε, εν τούτοις, διαβατήριο στους 100 (θέλαμε… 300, αλλά θα ήταν Ηράκλειος άθλος), ούτως ή άλλως, χαρακτηριστικότερους, όπου γης σινεπρεσβευτές της «ομορφότερης χώρας στον κόσμο». Ήλθαν (συχνά από τα πέρατα της γης), είδαν (ενίοτε ό,τι δεν έπρεπε), νίκησαν (εντάξει, όχι το φολκλόρ). Ντου γιου λάικ, μαμαζέλ, δι Γκρις;

ΚΕΙΜΕΝΑ – ΕΡΕΥΝΑ: Άγγελος Μαύρου, Δημήτρης Δημητρακόπουλος, Ιωάννα Παπαγεωργίου, Σοφία Σταυριανίδου, Ηλίας Φραγκούλης

ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: Δημήτρης Κάσδαγλης

1

DER KOSAK UND DIE NACHTIGALL (1935)

ΤΟΥ ΠΙΛ ΓΙΟΥΤΣΙ


LIVE YOUR MYTH IN GREECE: Νεαρός διπλωμάτης στο Κάιρο με φαινομενικά επιπόλαιη αρραβωνιαστικιά (στην πραγματικότητα «μυστική» του State Department), ένας Ρώσος κόμης πέφτει θύμα της γοητείας μιας διάσημης λυρικής τραγουδίστριας – που όμως θα αποδειχθεί σωτήρια παρτενέρ του στο χορό των κατασκόπων. TRIP ADVISOR: Ξεπερασμένο πρακτορικό ρομάντζο, η δεύτερη μεγάλη ομιλούσα του Γερμανού που πρωτοτόλμησε το «Berlin Alexanderplatz» στο εκράν, αποτέλεσε το δεύτερο αυστριακό κινηματογραφικό άσμα της Γιάνα Νοβότνα, Τσέχας σοπράνο – ατραξιόν της βιεννέζικης όπερας και κατόπιν της Met (όπου κατέφυγε το ‘38 λόγω της απαρέσκειάς της προς τους Ναζί!). Η ταινία παίχτηκε και γνώρισε μεγάλη επιτυχία τότε και εδώ γιατί… ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ: …μπορεί τα καλύτερα (και περισσότερα) εξωτερικά να τοποθετούνται στην πρωτεύουσα της Αιγύπτου, αλλά γυρίσματα έγιναν και στην Αθήνα. Η Ακρόπολη αναγνωρίζεται στάνταρ, ο,τιδήποτε άλλο ουχί. ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΠΑΙΔΙΑ: Ο Αυστριακός ομογενής Μιχαΐλ Ζάντο (μετονομασία του «Ξανθός») στο ρόλο του γραμματέα του Τζαχίντ Μπέη.

2

UNTER HEISSEM HIMMEL (1936)

ΤΟΥ ΓΚΟΥΣΤΑΦ ΟΥΤΣΙΚΙ


ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΡΕ ΓΑΜΩΤΟ!

LIVE YOUR MYTH IN GREECE: Ο καπετάνιος Κέλερσμπεργκ χάνει την άδειά του (και τον άρρωστο μηχανικό και φίλο του, για τον οποίο παραβίασε καραντίνα) στην Αθήνα, αλλά «ριγμένος» από τον ντόπιο πρόξενο Κάλφα συμφωνεί να μεταφέρει στην Αφρική ένα φορτίο πιάνων (που στην πορεία αποδεικνύεται ότι είναι… όπλα) και μια ακόμα επιβάτισσα, ηθοποιό και χήρα. Επικίνδυνο… TRIP ADVISOR: Παλιακή αλλά υποφερτή γερμανική ναυτική περιπέτεια με τραγούδια, γυρισμένη στα πρώτα χρόνια του Τρίτου Ράιχ και με σφραγίδα «NS Zeit», όπερ μεθερμηνευόμενον η προβολή της έγινε ανάλογα με το καθεστώς κάθε περιοχής. Εδώ, πάντως, δεν παίχτηκε ούτε επί Κατοχής. ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ: Αθήνα, λιμάνι Πειραιά, Σαντορίνη, όλα αγνώριστα. ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΠΑΙΔΙΑ: Ουδείς. Σα να ήξεραν τι ερχόταν.

3

FRONTTHEATER (1942)

ΤΟΥ ΑΡΤΟΥΡ ΜΑΡΙΑ ΡΑΜΠΕΝΑΛΤ


ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΡΕ ΓΑΜΩΤΟ!

LIVE YOUR MYTH IN GREECE: Σύζυγος Βερολινέζου γιατρού, εν αγνοία του πρώην ηθοποιός, επιστρέφει στη σκηνή ως πρωταγωνίστρια περιοδεύοντος ανά την Ευρώπη θεάματος εμψύχωσης των Ες Ες, ελπίζοντας να τον συναντήσει στην Ελλάδα, όπου υπηρετεί (και της κρατάει μούτρα εξαιτίας του επαγγέλματός της). Θα βρεθούν; TRIP ADVISOR: Ναζιστική «ρομαντική» προπαγάνδα, παίχτηκε (διατεταγμένα, εννοείται) στην υπό κατοχή πρωτεύουσα με τον ελληνικό τίτλο «Μας Χωρίζει ο Πόλεμος», καπηλευόμενη το φερώνυμο σουξέ της «εχθρού» Βέμπο! ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ: Η Αθήνα κάνει… μπαμ, με το Βίλχελμ Στριντς να τραγουδάει στο φίσκα από τη Βέρμαχτ Ηρώδειο και μέλη του θιάσου να ποζάρουν με φόντο (ή να κόβουν βόλτες σ)τον Παρθενώνα. ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΠΑΙΔΙΑ: Στην αντίσταση, εννοείται.

4

LIEBE IST JA NUR EIN MAERCHEN (1955)

ΤΟΥ ΑΡΤΟΥΡ ΜΑΡΙΑ ΡΑΜΠΕΝΑΛΤ


LIVE YOUR MYTH IN GREECE: Η όμορφη αλλά κακομαθημένη θυγατέρα ενός Γερμανού βιολόγου, μακριά από πατέρα και αρραβωνιαστικό σε διακοπές στην Αθήνα, παρηγοριέται μ’ έναν τραγουδιστή. Για πόσο, όμως; TRIP ADVISOR: Πληκτική γερμανική παραγωγή, με άσματα της ελαφρής ανθολογίας να στολίζουν αυτό το μιούζικαλ που στάζει Ελλάδα, θάλασσα, αναψυκτήρια, ταβερνάκια, τσολιάδες και συμπυκνώνει όλο το φολκλόρ του τόπου μας. Ο ΕΟΤ δε χρειάστηκε τότε να κάνει διαφήμιση – υπήρχε η ταινία αυτή. ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ: Ακρόπολη, ακτές Σαρωνικού, ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο, Μικρολίμανο, τοπίο παρθένο ελληνικό πριν από εξήντα σχεδόν χρόνια. ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΠΑΙΔΙΑ: Ο Ζορζ Γκεταρί, ο ελληνικής καταγωγής αστέρας από την Αλεξάνδρεια.

5

BOY ON A DOLPHIN (1957)

ΤΟΥ ΤΖΙΝ ΝΕΓΚΟΥΛΕΣΚΟ


LIVE YOUR MYTH IN GREECE: Η Φαίδρα, ένα αγνό κορίτσι που μαζεύει σφουγγάρια από το βυθό της θάλασσας, ανακαλύπτει χαμένο, αρχαίο άγαλμα φτιαγμένο από χρυσό και μπλέκει ανάμεσα σε ένα συλλέκτη έργων τέχνης και… την ελληνική Κυβέρνηση! TRIP ADVISOR: Τεράστια εισπρακτική επιτυχία, αμερικανικό ντεμπούτο για τη Σοφία Λόρεν, προτάθηκε για Όσκαρ μουσικής και προκάλεσε, ουσιαστικά, το κύμα των χολιγουντιανών παραγωγών που γυρίστηκαν στα 60’s στην Ελλάδα. ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ: Ύδρα (κυρίως), αλλά και Αθήνα (προσέξτε μέχρι που φτάνει ο δρόμος έξω από το Ηρώδειο!), Ρόδος, Δήλος, Μύκονος, Πόρος, Επίδαυρος και Μετέωρα, in glorious CinemaScope. ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΠΑΙΔΙΑ: O Αλέξης Μινωτής σε ρόλο – κλειδί και ο Τώνης Μαρούδας στο θρυλικό ντουέτο του «Τι ‘ναι Αυτό που το Λένε Αγάπη», που ερμηνεύει η Λόρεν στα ελληνικά!

6

THE ANGRY HILLS (1959)

ΤΟΥ ΡΟΜΠΕΡΤ ΟΛΝΤΡΙΤΣ


LIVE YOUR MYTH IN GREECE: Αμερικανός δημοσιογράφος που κατέχει λίστα με δεκαέξι ονόματα πατριωτών καταδιώκεται σε όλη την Αθήνα του 1941 για να τα καρφώσει. Έχει μπλέξει το παλικάρι. TRIP ADVISOR: Με ένα από τα πρώτα συνεργεία που αποβιβάστηκαν στο μέχρι τότε «κρυφό σημείο» του κόσμου, οι «Οργισμένοι Λόφοι» κάνουν φύλλο και φτερό την Αθήνα της εποχής, με τον Ρόμπερτ Μίτσαμ να εκτελεί χρέη τουρίστα. ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ: Παρακολούθηση στην Ακρόπολη, εξομολογήσεις στις φτωχογειτονιές της Αθήνας και μπόλικο αστικό φολκλόρ πείθουν για την εντοπιότητα των γυρισμάτων. ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΠΑΙΔΙΑ: Η Μαρίτα Κωνσταντίνου, ως γυμνόστηθη τραγουδίστρια καμπαρέ Κλεοπάτρα, προσφάτως ξαναέγινε… viral, ενώ ο τροχονόμος που σου θυμίζει κάτι αλλά δεν τολμάς να το πιστέψεις είναι, όντως, ο Κώστας Γκουσγκούνης!

7

SURPRISE PACKAGE (1960)

ΤΟΥ ΣΤΑΝΛΕΪ ΝΤΟΝΕΝ


LIVE YOUR MYTH IN GREECE: Ελληνικής καταγωγής gangster επιστρέφει στη Ρόδο που τον γέννησε, όπου συναντά έκπτωτο βασιλιά και διεφθαρμένο αστυνομικό, και δίνει αγώνα εναντίον «φίλων» που ευελπιστούν να του κλέψουν τα λεφτά πίσω στις Αμερικές. TRIP ADVISOR: Μουσικοχορευτική σκηνή, τσεκ, αλλοπρόσαλλο ρομάντζο, τσεκ, feelgood διάθεση ακόμα κι όταν παίζουμε με τα όπλα, τσεκ, κι όμως κάτι φαίνεται να πηγαίνει στραβά στην εκ νέου συνεργασία των Κέρνιτζ (σενάριο) – Μπρίνερ (πρωταγωνιστής) – Ντόνεν μετά το «Once More, With Feeling». ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ: Η Λίνδος και οι πηγές της Καλλιθέας «γράφουν» καλά και σε ασπρόμαυρη φωτογραφία. ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΠΑΙΔΙΑ: Ο Ερρίκος Ανδρέου κάνει τα θελήματα ως βοηθός σκηνοθέτη, ενώ ο Τζορτζ Κουλούρις είναι ο μόνος ελληνικής καταγωγής που καταφέρνουν να καταγράψουν οι κάμερες.

8

THE GUNS OF NAVARONE (1961)

ΤΟΥ ΤΖΕΪ ΛΙ ΤΟΜΣΟΝ


LIVE YOUR MYTH IN GREECE: Καθιστώντας αδύνατη τη διέλευση φίλιων δυνάμεων μέσω αέρα ή θαλάσσης, ενώ συμμαχικός στόλος κατευθύνεται προς την Κρήτη για τη διάσωση 2.000 οπλιτών, ένα γερμανικό δίδυμο υπερκανονιών εγκατεστημένων σε απόκρημνο νησάκι είναι ο Κέρβερος του Αιγαίου, κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου. Και, φυσικά, στόχος δολιοφθοράς. TRIP ADVISOR: Τεράστια εισπρακτική επιτυχία παγκοσμίως, προτάθηκε για 7 Όσκαρ (κέρδισε εκείνο των ειδικών εφέ) και απέκτησε ένα λανθάνον sequel το 1978. ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ: Μεγάλο μέρος των γυρισμάτων έγινε στη Ρόδο, προσελκύοντας ακόμη και τον Πρωθυπουργό της χώρας, Κωνσταντίνο Καραμανλή, καθώς και μέλη της βασιλικής οικογενείας, που πέρασαν το Πάσχα του 1960 μαζί με τους συντελεστές του φιλμ! ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΠΑΙΔΙΑ: Η Ειρήνη Παπά σε έναν από τους κεντρικούς ρόλους, αλλά και η Κλειώ Σκουλούδη σε… παντρολογήματα.

9

ATLAS (1961)

ΤΟΥ ΡΟΤΖΕΡ ΚΟΡΜΑΝ


LIVE YOUR MYTH IN GREECE: Ο πολύ κακός βασιλιάς Πραξιμήδης ζητάει τη βοήθεια του πολύ καλού Άτλαντα, αποκρύπτοντάς του τη σκοτεινή αλήθεια και αγνοώντας, φευ, τον κανόνα ότι το ήθος ενός ήρωα με τα σανδάλια αργά ή γρήγορα θα διαλύσει τα ψεύδη και τις σκευωρίες. TRIP ADVISOR: Ξέχνα τον Άτλαντα που ήξερες. Ο Κόρμαν (ναι, ο ίδιος από το «Μαγαζάκι του Τρόμου») κοπιάρει ουσιαστικά τον «Ηρακλή» του 1957, κρύβοντας οποιαδήποτε ίχνη… κοσμογονίας κάτω απ’ το χαλάκι. ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ: Και όμως, η παραγωγή προτίμησε να κάνει γυρίσματα στην Ελλάδα (και όχι στα συνήθη ιταλικά studio), δίνοντας στον Παρθενώνα και στα αρχαία της Αττικής πρωταγωνιστικό ρόλο. ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΠΑΙΔΙΑ: Ανδρέας Φιλιππίδης, Χρήστος Έξαρχος, Θεόδωρος Δημητρίου και Μιράντα Κουνελάκη είναι μερικά μόνο από τα ελληνικά ονόματα που γέμισαν τις κάρτες των τίτλων.

10

TINTIN ET LE MYSTÈRE DE LA TOISON D’ OR (1961)

TOY ΖΑΝ-ΖΑΚ ΒΙΕΡΝ


LIVE YOUR MYTH IN GREECE: Έχοντας κληρονομήσει περιέργως τη μαούνα μακαρίτη Έλληνα γνωστού του, και μαζί αρκετούς εχθρούς, ο καπετάνιος Χάντοκ κι η παρέα του αναζητούν στα μέρη μας την (όπως θ’ αποδειχθεί) βαρύτιμη λύση του μυστηρίου. TRIP ADVISOR: Μην ψάχνετε το τεύχος του comic, το σενάριο ήταν πρωτότυπο. De toute façon, σα συνωμοσία Βελγίου κι ΕΟΤ: ο ΤενΤεν καταδύεται στο απέραντο γαλάζιο, ο μούσιας πίνει ουζάκι και χορεύει σε χωριάτικο γαμογλέντι, οι Ντιπόν μεταμφιέζονται με φουστανέλα, ο Μιλού μυρίζεται αρνί σούβλας. ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ: Ακτή Μιαούλη, οδοί Αγίου Μάρκου και Σωκράτους, Πλάκα, λεωφόρος Αμαλίας, Μετέωρα, το Αιγαίο (μετά από λίγη Κωνσταντινούπολη). ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΠΑΙΔΙΑ: Δημήτρης Μυράτ, Δημήτρης Νικολαΐδης, Δήμος Σταρένιος (ως κλαρινιτζής Σκουμπιντούβιτς!) και το συγκρότημα Δόρας Στράτου.