του Ηλία Φραγκούλη

Η αποθέωση και μαζί το τέλος της βρετανικής περιόδου στη φιλμογραφία του Άλφρεντ Χίτσκοκ, γιορτάζεται με ένα υποδειγματικού σασπένς θρίλερ – σχόλιο πάνω στον αναπόφευκτο πόλεμο που θα βίωνε η Ευρώπη, με φλεγματικά πικρές δόσεις χιούμορ κατά του ναζισμού. Ο Χίτσκοκ επιλέγει για το ταξίδι το αγαπημένο του μέσο, ένα τρένο (δίχως τα σεξουαλικά υπονοούμενα που θα περάσει αργότερα, κάτω από το βλέμμα της λογοκρισίας, με τη «Σκιά των Τεσσάρων Γιγάντων», για παράδειγμα), μέσα στο οποίο εκτυλίσσεται το μεγαλύτερο μέρος του φιλμ, δημιουργώντας ένα αγχωτικά κλειστοφοβικό περιβάλλον για την ηρωίδα του και, φυσικά, το θεατή.

Με ένα εξαιρετικό σενάριο, βασισμένο στην ιστορία της Έθελ Λίνα Γουάιτ «The Wheel Spins», ο Χίτσκοκ στήνει τα πιόνια του πάνω σ’ ένα διασκεδαστικό παιχνίδι γύρω από την προσωπικότητα της κεντρικής ηρωίδας, που ενίοτε τολμά να διαψεύσει ακόμη και τη μαρτυρία του θεατή ως προς την ύπαρξη της εξαφανισμένης (;) γριούλας, γεννώντας αμφιβολίες για το τι είναι πραγματικό και τι φανταστικό ή και… δολοπλόκα μεταμφιεσμένο στην εξέλιξη της πλοκής.

Η γελοιότητα των καταστάσεων (μαζί με τη νέα τάξη των… χιτλερικών πραγμάτων) και μιας ολόκληρης πινακοθήκης δεύτερων χαρακτήρων σαρκάζει αδυσώπητα το πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι της εποχής, δίχως ν’ αφήνει σε χλωρό κλαρί και τους Βρετανούς υπηκόους που επιβαίνουν στο τρένο, με χαρακτηριστικότερο δείγμα το ανδρικό δίδυμο των «φίλων» (όποιος δεν κατανοεί τον ομοφυλοφιλικό δεσμό τους, μάλλον τυφλός είναι…) Κάλντικοτ και Τσάρτερς, οι οποίοι δεν παρεμβαίνουν ποτέ στα δραματικά τεκταινόμενα διότι αγωνιούν περισσότερο για το αν θα φτάσουν στον προορισμό τους έγκαιρα ώστε να μη χάσουν έναν αγώνα κρίκετ!

Διαβολικά έξυπνη, σταθερά αγέραστη στην αφήγησή της, «Η Κυρία Εξαφανίζεται» έγινε το απόλυτο διαβατήριο του Άλφρεντ Χίτσκοκ προς τις ΗΠΑ, όπου θα μετατρεπόταν σε κάτι αναμφισβήτητο μέχρι σήμερα: στο σπουδαιότερο σκηνοθέτη που μας έδωσε το παγκόσμιο σινεμά.