του Λευτέρη Αδαμίδη

Ο Αλεξάντερ Πέιν συνεχίζει ακατάβλητος να παραδίδει μαθήματα σινεμά απλότητας και αμεσότητας, συνθέτοντας μικρές βινιέτες ζωής καθημερινών ανθρώπων χωρίς τίποτε το ξεχωριστό σε μια μεγαλύτερη εικόνα που μιλά κατευθείαν στο θεατή, επιτρέποντας να αναγνωρίσει μέσα της ένα κομμάτι από τη δικιά του ζωή. Και εξακολουθεί να παραμένει ένας από τους ελάχιστους δημιουργούς που συνεχίζουν στις μέρες μας να κάνουν ένα σινεμά το οποίο κάποτε αποτελούσε τη ραχοκοκαλιά του Χόλιγουντ (Λιούμπιτς, Κάπρα, Γουάιλντερ) και σήμερα οδηγείται σε εξαφάνιση, με ελάχιστους συνοδοιπόρους (βλέπε Τζέισον Ράιτμαν), έστω κι αν μπορεί κανείς να του προσάψει ότι με τα χρόνια το δηλητηριώδες χιούμορ των «Πολίτης Ρουθ» και «Election» έχει μετατραπεί σταδιακά, και ήδη από το «Πλαγίως», σε σεναριακά στρογγυλεμένες ιστορίες, οι οποίες αντικαθιστούν τις αιχμές με περισσότερη ανοχή και κατανόηση για την ανθρώπινη κατάσταση.

Όπως σχεδόν συμβαίνει και στο σύνολο του έργου του, οι «Απόγονοι» συνιστούν ένα ταξίδι κυριολεκτικό και μεταφορικό για τον κεντρικό χαρακτήρα τους, με αφετηρία μια αναποδιά της ζωής ή απλά μια ρωγμή στην κανονική της πορεία και κατάληξη της διαδρομής τη βαθύτερη γνώση της. Στην προκειμένη, μιλάμε για μια αληθινή πτώση από τον επίγειο παράδεισο, ενός ανθρώπου που τα έχει θεωρητικά όλα και διαπιστώνει ότι δεν έχει στ’ αλήθεια τίποτε δικό του, ούτε καν την αγαπημένη του γυναίκα και τα αποξενωμένα παιδιά του, με τα οποία τον χωρίζει κάτι παραπάνω από το χάσμα των γενεών. Ο Ματ, μέσα από το ατύχημα της γυναίκας του, ανακαλύπτει επίπονα εκ νέου την ύπαρξη ολόκληρης της οικογένειάς του, διαπιστώνει από πού έρχεται ο ίδιος, που θα καταλήξει και, κυρίως, τι θ’ αφήσει πίσω του.

Ο Πέιν, διόλου τυχαία, ακολουθώντας πιστά το πρωτότυπο μυθιστόρημα της Χαβανέζας Κάουι Χάρτ Χέμινγκς, κεντάει δίπλα στο βασικό άξονα της ιστορίας την παράπλευρη και φαινομενικά ελάσσονα υποπλοκή της πατρογονικής έκτασης, που η οικογένεια του Ματ ετοιμάζεται να πουλήσει σε μεσίτες, προκειμένου να αξιοποιηθεί τουριστικά. Οι «Απόγονοι» δίνουν έτσι το μέγα αμερικανικό δίδαγμα, για μια ολόκληρη χώρα που κτίστηκε πάνω στα θεμέλια της οικογένειας και στην άρνηση της μνήμης μπροστά στο κέρδος. Βρισκόμαστε άλλωστε στη Χαβάη, την τελευταία Πολιτεία που προστέθηκε σε αυτό που ονομάζουμε ΗΠΑ, στο αγαπημένο μέρος του Προέδρου της χώρας, ένα εκτός χρόνου και Ιστορίας resort που μοιάζει με απέραντο θεματικό πάρκο, αφιερωμένο στην καλοζωία και την ξεγνοιασιά. Αυτές τις αντίρροπες δυνάμεις προσπαθεί να εξισορροπήσει ο Τζορτζ Κλούνεϊ, σε έναν από τους καλύτερους ρόλους της καριέρας του, με βλέμμα απορίας, σαστισμένο, καθώς το πέρασμα του χρόνου, η απώλεια των αγαπημένων προσώπων και η αίσθηση της φθαρτότητας τρυπώνουν ακόμη και σε αυτό τον τόσο καλά φυλαγμένο παράδεισο, φέρνοντας τα πάνω κάτω.

Τελικά, ναι, μερικές φορές το μοναδικό αντίδοτο είναι να σταθείς μπροστά από μια τηλεόραση μ’ ένα μεγάλο μπολ παγωτό και τους απογόνους σου. Είναι τόσο αμερικάνικο, αλλά τόσο αφοπλιστικά αληθινό.