Η ΠΕΤΡΑ ΤΗΣ ΥΠΟΜΟΝΗΣ (2012)
(SYNGUE SABOUR)
- ΕΙΔΟΣ: Δράμα
- ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ατίκ Ραχίμι
- ΚΑΣΤ: Γκολσιφτέ Φαραχανί, Χαμίντ Τζαβαντάν, Μασί Μρογουάτ, Χασίνα Μπουργκάν
- ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 102’
- ΔΙΑΝΟΜΗ: STRADA FILMS
Σε μια ανώνυμη, μουσουλμανική χώρα, όπου ο πόλεμος είναι καθημερινό φαινόμενο, μία σύζυγος παραμένει συνεχώς στο πλευρό του άνδρα της στο σπίτι, με εκείνον να βρίσκεται σε κώμα ύστερα από σοβαρό τραυματισμό. Αρνούμενη να τον εγκαταλείψει, τον φροντίζει και του φέρνει φάρμακα με την ελπίδα να γίνει καλά. Όσο, όμως, η κατάστασή του παραμένει στάσιμη, η ίδια αρχίζει να του εξομολογείται τις βαθύτερες σκέψεις της και τα μυστικά της με κλιμακούμενα σοκαριστικές λεπτομέρειες. Μόλις ήρθε η στιγμή να ανατραπεί η εικόνα της συζύγου σε υποταγή.
Σύμφωνα με την περσική μυθολογία, υπάρχει μια μαγική πέτρα, στην οποία μπορείς να εξομολογηθείς όλα τα βάσανα και τα μυστικά σου. Η ημέρα που η πέτρα θα σπάσει, θα είναι και η μέρα της λύτρωσης. Χρησιμοποιώντας την προφανή μεταφορά, ο Ατίκ Ραχίμι παρουσιάζει μια εναλλακτική «πέτρα της υπομονής» στο πρόσωπο του τραυματισμένου συζύγου, που γίνεται η αφορμή για μια ιστορία που θέλει να ανατρέψει την εικόνα της επιφάνειας και να παρουσιάσει μια γενικότερη αλληγορία σχετικά με τις γυναίκες της Μέσης Ανατολής (και όχι μόνο).
Ο Ραχίμι διασκευάζει το δικό του βιβλίο του και τοποθετεί ως πρωταγωνίστρια μια γυναίκα στον σύγχρονο μουσουλμανικό κόσμο, η οποία αφηγείται την ιστορία της, σπάζοντας όλο και περισσότερο το προσωπείο του καθωσπρεπισμού. Μιλάει όχι μόνο για τα όνειρα, τη ζωή της και τους φόβους της, αλλά και για τα μυστικά και τις κρυφές πτυχές της ζωή της. Κι όσο δε συναντά αντίδραση, ανοίγεται ακόμα περισσότερο και γίνεται όλο πιο αποκαλυπτική. Είναι αλήθεια ότι η ιστορία, όντως, σφύζει από ένταση και δραματικότητα, όμως, αυτό που λειτουργεί στο βιβλίο δε φαίνεται να μεταφέρεται στον κινηματογράφο. Ή, απλά, ο Ραχίμι δεν μπορεί να διατηρήσει τις λεπτές ισορροπίες του βιβλίου στην κινηματογραφική μεταφορά.
Η σκηνοθετική προσέγγιση από την αρχή δεν αντιλαμβάνεται την αίσθηση του μέτρου και η συμπεριφορά της (πανέμορφης) Γκολσιφτέ Φαραχανί δείχνει ψεύτικη και έμπλεη δραματικής υπερβολής. Οι δηλώσεις είναι βαρύγδουπες, ο χειρισμός άκομψος και το δράμα περισσότερο πλησιάζει το μελόδραμα παρά τον ουσιαστικό σπαραγμό. Αν και ο σκοπός του Ραχίμι είναι να εκφραστεί όχι μόνο η φωνή της γυναίκας της Ανατολής αλλά και εκείνης του δυτικού κόσμου, κάνοντας ουσιαστικά οικουμενική την πρωταγωνίστριά του, το στομφώδες ύφος και ο διδακτικός του τόνος εμποδίζουν την πραγματική επικοινωνία με το θεατή και «φθηναίνουν» το τελικό αποτέλεσμα. Η ταινία αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα δουλειάς στην οποία οι καλές προθέσεις δεν είναι αρκετές για μια πραγματικά δυνατή ταινία. Δυστυχώς, εκεί που θα χρειάζονταν λεπτοί χειρισμοί, ο Ραχίμι προβάλλει σαπουνοπερικές αντιδράσεις και, ως αποτέλεσμα, το σημαντικό μήνυμα που επιχειρεί να μεταδώσει χάνει τον προορισμό του. Και αυτό είναι το χειρότερο από όλα.
