ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΚΟΡΜΙΑ (2024)
- ΕΙΔΟΣ: Ντοκιμαντέρ
- ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ελίνα Ψύκου
- ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 109'
- ΔΙΑΝΟΜΗ: ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ
Ποια είναι τα όρια των δικαιωμάτων μας επάνω στο ίδιο μας το σώμα, σε συνάρτηση με τις ανά την Ευρώπη υπάρχουσες νομοθετικές ρυθμίσεις που ορίζουν το πόσο αυτό μας ανήκει; Ένα έργο τεκμηρίωσης που επιχειρεί να θίξει και να απαντήσει σε πολλά νομικά και ηθικά διλλήματα… ζωής και θανάτου.
Υπάρχει μία στιγμή στο ντοκιμαντέρ της Ελίνας Ψύκου, στην οποία ένα νεαρό κορίτσι από τη Μάλτα, που βασανίζεται από μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη (αποτέλεσμα απερίσκεπτου one night stand) και σκέφτεται σοβαρά να προχωρήσει σε άμβλωση (όχι στην πατρίδα της, όπου η πράξη αυτή απαγορεύεται δια Νόμου), εμφανίζεται εν είδει pop music video να χορεύει και να κάνει lip sync στο «Papa Don’t Preach» της Μαντόνα και, κατόπιν, να ταξιδεύει μέχρι τη Σικελία για… να το «ρίξει»! Μειδίασα σαρκαστικά εδώ, καθώς ή εγώ δεν κατάλαβα το «χιούμορ» της Ψύκου ή εκείνη δεν γνωρίζει το περιεχόμενο των στίχων του τραγουδιού (η έγκυος ηρωίδα του οποίου παίρνει την απόφαση να κρατήσει και να γεννήσει το παιδί της).
Αν, λοιπόν, είχα ήδη «στραβώσει» με τον ντόρο που προκάλεσε η προβλέψιμα προβοκατόρικη και αφάνταστης ευκολίας αφίσα των «Αδέσποτων Κορμιών» (με σαχλές αντιδράσεις από αμφότερες πλευρές στο πρόσφατο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης), ακόμα και το ίδιο το φιλμ (από νωρίς) δεν κατάφερε να με βοηθήσει ν’ αλλάξω τη στάση μου γι’ αυτό…
Επιχειρώντας να προσεγγίσει ένα κάρο από risky θέματα με το «άλλοθι» ενός κοινού άξονα, ο οποίος ορίζεται από το ανθρώπινο σώμα (μας) και το δικαίωμα στην αυτοδιάθεσή του, η Ψύκου κυριολεκτικά τσουβαλιάζει τα παραδείγματά της σε ένα ελαφρώς επιδειξιομανές και ενίοτε άστοχα ανάλαφρο «potpourri» κρουσμάτων προσωπικής οδύσσειας γυναικών που συγκρούονται με κοινωνικά στερεότυπα, θρησκευτικά taboo και νομικά «κολλήματα» σχετικά με την άμβλωση ή τον αναπαραγωγικό τουρισμό, φτάνοντας μέχρι και την ευθανασία.
Αν και απόλυτα χειριστική στις επιλογές που αφορούν στην οπτικοποίηση της κάθε περίπτωσης, η Ψύκου (παριστάνει πως) διατηρεί μία εντελώς ουδέτερη στάση απέναντι στα τόσο ξεχωριστά αντικείμενά της, καταλήγοντας να μετατρέπει τη θέαση τούτου του φιλμ τεκμηρίωσης σε κάτι το πραγματικά άβολο, προβληματίζοντας σε σχέση με τους στόχους του. Ειλικρινά, θα σεβόμουν πολύ περισσότερο την απόπειρα εκτέλεσης ενός ντοκιμαντέρ με αποκλειστικό θέμα την ευθανασία, που εδώ αποτελεί το μοναδικό ουσιαστικό «συστατικό» το οποίο δικαιώνει τον λόγο ύπαρξης των «Αδέσποτων Κορμιών». Πέραν αυτού, αισθανόμουν πως έβλεπα μια πρώτης τάξης ευκαιρία για… ταξιδάκια ανά την Ευρώπη! Δεν επιθυμώ να σχολιάσω κάτι εκτενέστερα, για να μη γίνω… πιο κυνικός. Αντ’ αυτού, θα πρότεινα στην Ψύκου να δει (ή να ξαναδεί) τις δουλειές του Ούλριχ Ζάιντλ. Και για λόγους πρόκλησης και για λόγους ηθικής και για λόγους καυστικότητας.
