της Ιωάννας Παπαγεωργίου

Ό,τι κάνει ένας καλλιτέχνης στην προσωπική του ζωή δε (θα έπρεπε να) μας αφορά. Το μόνο που (θα έπρεπε να) μας ενδιαφέρει είναι πώς και τι θέλει να επικοινωνήσει με το έργο του. Στην περίπτωση, όμως, αυτού του πάλαι ποτέ (;) αγαπημένου παιδιού του Χόλιγουντ, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Μετά από σχεδόν μια δεκαετία κινηματογραφικής αστοχίας (ο «Οιωνός» του 2002 και «Τα Πάθη Του Χριστού» του 2004, είναι η τελευταία ερμηνευτική και σκηνοθετική, αντίστοιχα, επιτυχία του) και τακτού διασυρμού από τα ΜΜΕ (εξαιτίας των κατά καιρούς αντισημιτικών σχολίων του, αλλά και της αντιδικίας – σαπουνόπερας με την πρώην σύντροφό του), χρειαζόταν αν όχι ένα σπουδαίο, τότε σίγουρα ένα πραγματικά καλό φιλμ για να επανακάμψει.

Δυστυχώς γι’ αυτόν, καμία από τις τελευταίες απόπειρές του, μπροστά («Στην Άκρη του Νήματος», «Ο Άλλος Μου Εαυτός») ή πίσω («Apocalypto») από την κάμερα δε στάθηκε ικανή να σταματήσει την εν γένει κατρακύλα του. Δυστυχώς για εμάς, αυτές «Οι Καλοκαιρινές μου Διακοπές», τις οποίες υπογράφει ως παραγωγός, σεναριογράφος και πρωταγωνιστής, όχι μόνο δε σταματούν τον κατήφορο, αλλά τον μετατρέπουν και σε ελεύθερη πτώση (μάλλον ανεπιστρεπτί).

Με χώρο δράσης το El Pueblito (ή «Χωριουδάκι»), μια από τις χειρότερες (πριν απ’ τη διάλυσή της, τον Αύγουστο του 2002) φυλακές του κόσμου, το ντεμπούτο του Γκρούνμπεργκ δεν έμοιαζε εξ αρχής καταδικασμένο. Κι αυτό γιατί προσέφερε μια εξαιρετική ευκαιρία αποκάλυψης της διεστραμμένης καθημερινότητας ενός σωφρονιστικού πειράματος που απέτυχε παταγωδώς. Μικρογραφία της χειρότερης δυνατής εκδοχής μιας ανθρώπινης κοινωνίας, το «Χωριουδάκι» της Τιχουάνα εξελίχθηκε σε ολόκληρη συνοικία, με τα δικά της μαγαζιά, εστιατόρια, ακόμη και καζίνο. Οι επιφανείς κρατούμενοι, που αποκτούσαν εξουσία διακινώντας ναρκωτικά, όπλα ή σάρκα (ενώ παράλληλα λάδωναν αστυνομία και δεσμοφύλακες), έμεναν σε πολυτελή διαμερίσματα και μπορούσαν να μπαινοβγαίνουν! Οι λοιποί, εις αεί έγκλειστοι, βολεύονταν σε παράγκες ή κατάχαμα. Όλοι, πάντως, μπορούσαν να μοιράζονται το χώρο που τους αναλογούσε με τις οικογένειές τους, οι οποίες είτε έμεναν μόνιμα μέσα στη φυλακή, είτε βρίσκονταν διαρκώς στο μέσα – έξω.

Με σκηνοθεσία που δεν αποφεύγει την εντυπωσιακή ταχυδακτυλουργία ή το βαρύγδουπο slow motion (ιδιαίτερα στην αιματοβαμμένη καταγραφή της βίας) μεν, «φορά» εύστοχα μια ωμή, δερμάτινη, λεκιασμένη και καταϊδρωμένη ώχρα δε, ο Γκρούνμπεργκ κοινωνεί σχεδόν ατόφια την ατμόσφαιρα/αρρώστια του «Pueblito»: το χώμα χρωματίζει τα πάντα, ο ασυγχώρητος ήλιος και η διαπεραστική υγρασία ξεφεύγουν από την επιφάνεια της οθόνης. Σε διαπερνούν. Μεταφέροντάς σου ακόμα και τη δυσωδία. Η αηδία κι η απόγνωση, που είναι ρουτίνα για τους ιθαγενείς της φυλακής, επιβάλλονται και σε διακατέχουν. Μέχρι εκεί, όμως. Κανένα άλλο ενδιαφέρον δεν προκύπτει για να σε συνεπάρει σε άλλα, πιο εποικοδομητικά συναισθήματα. Απτοί χαρακτήρες δεν υπάρχουν, παρά τις ουκ ολίγες ανεπιτήδευτες ερμηνείες (ιδιαίτερα του πιτσιρικά Χερνάντεζ) και το σασπένς δεν προλαβαίνει ούτε καν να πάρει μπρος. Ο αφημένος στη μανιέρα… «Φονικό Όπλο» driver του Γκίμπσον μπορεί να θέλει να είναι ένας αθυρόστομος, πολιτικά ορθός (τυχο)διώκτης, που σκοτώνει αβέρτα υπερασπιζόμενος το συμφέρον του, στο τέλος, όμως, αναδεικνύεται σε αδιαμφισβήτητα αμερικάνο – κι αλεξίσφαιρο – ήρωα, τόσο αναπόφευκτο όσο και ο θάνατος. Που σώζει κόσμο στην απολίτιστη ξενιτιά. Κερδίζει το κορίτσι. Και αυτοανακηρύσσεται οικογενειάρχης, επί εξωτικής παραλίας, σ’ ένα… δωρεάν happy end.