του Ηλία Φραγκούλη

Η περίπτωση φαινόμενο του Νοτιοαφρικανού Νιλ Μπλόμκαμπ, του δημιουργού του «District 9» που έμελλε να αγκαλιάσει ο Πίτερ Τζάκσον έως και τα Όσκαρ προ τριετίας, φυσικά και θα είχε μια πιο καραμπινάτη χολιγουντιανή εξέλιξη, βλέπε το καστ (αλλά και το σχεδόν τετραπλάσιο budget!) του «Elysium», το οποίο πατάει στα ίδια εδάφη του sci-fi genre. Για την ακρίβεια, δε, πατάει σε ακριβώς ίδια εδάφη πλέμπας και δυστοπικής μιζέριας, με αποτέλεσμα ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος του φιλμ να σκάβει από μόνος του τη λακκούβα στην οποία πέφτει και σκοντάφτει, ελπίζοντας να ανασηκωθεί χρησιμοποιώντας «δάνεια» από Κάμερον, Κάρπεντερ και Φερχόφεν. Οι fans του είδους θα τα αναγνωρίσουν και μάλλον δε θα τον συγχωρήσουν…

Η ατυχής επιλογή του Μπλόμκαμπ να αναμετρηθεί με… τον ίδιο του τον εαυτό και το αισθητικό περιβάλλον της δράσης του «District 9» δίνει την αίσθηση μιας σιγουριάς μπροστά στον πιθανό πανικό του να χειριστεί κάτι τόσο γιγαντιαίο, όσο μια στουντιακή παραγωγή εκατό και βάλε εκατομμυρίων δολαρίων με πρωτοκλασάτα ονόματα στο poster της ταινίας. Το κομμάτι της παραδομένης στη σήψη Γης εννοείται πως το κατέχει, όμως, εδώ το ζητούμενο είναι η Elysium, η τεχνητή Εδέμ που έφτιαξε ο άνθρωπος στο έξω διάστημα, ένα σύμπαν πέρα από το νου και τα όρια της επιστήμης, στο οποίο οι μηχανές μπορούν να θεραπεύσουν κάθε ασθένεια, έως και να αποκαταστήσουν ολέθρια κατεστραμμένους ιστούς του σώματος. Το σκηνικό της Elysium ίπταται διαρκώς πάνω από τα κεφάλια των γήινων χαρακτήρων του φιλμ, όμως, όταν προσεγγίζεται από το σκηνοθέτη μοιάζει με έναν… ακατοίκητο κόσμο, λες και υπάρχει μονάχα σε μπροσούρες για κτηματομεσίτες που κυνηγάνε τον πελάτη για να του πουλήσουν μια ψεύτικη οπτασία και ουχί την πραγματικότητα αυτού που πρέπει να πιστέψουμε ότι λειτουργεί ως αντίβαρο στο σενάριο.

Έχοντας αναλώσει πολύ περισσότερο από τον απαιτούμενο χρόνο του στη Γη, για να μας πείσει ότι υπάρχει δραματουργική βαρύτητα στο έργο, ο Μπλόμκαμπ σκαρφίζεται την ίντριγκα της πολιτικής συνωμοσίας μέσα από τα σατανικά σχέδια της Υπουργού Αμύνης της Elysium (Τζόντι Φόστερ), η οποία σκοπεύει να πάρει τα ηνία της εξουσίας χρησιμοποιώντας λογισμικό… δικτατορίας! Από εκείνο το σημείο, οι σεναριακές τρύπες και τα ερωτηματικά που γεννιούνται καταμετρώνται εις βάρος της ταινίας. Οι υπόλοιποι πολιτικοί και το ανθρώπινο δυναμικό της Elysium είναι ανίκανοι να καταπολεμήσουν τους υπολογιστές και να «τρέξουν» ξανά τη δημοκρατία στον «τόπο» τους; Είναι τόσο εύκολο να ανατραπεί όλο το σύστημα, σε βαθμό να διεκδικεί την αρχηγία ακόμη και ο άξεστος μισθοφόρος της Φόστερ, που θα προδώσει το αφεντικό του… γιατί έτσι; Το απόρθητο σύστημα ασφαλείας της Elysium επιλεκτικά καταρρίπτει τα διαστημόπλοια που παραβιάζουν τα σύνορά της; Και κάμποσα ακόμη που δε θα απευθύνω διότι εμπεριέχουν ουσιαστικά spoilers…

Το θέαμα υπάρχει, αλλά αισθάνεσαι διαρκώς την απουσία του περιεχομένου και της συνοχής μιας στέρεας ιστορίας, που θα οδηγούσε σωστά στο (μάλλον προβλέψιμο) φινάλε ενός ουμανιστικού μηνύματος που δικαιολογεί την ύπαρξη του χαρακτήρα τον οποίο υποδύεται ο Ματ Ντέιμον. Αφού πρώτα σκάσουν και τα αναγκαία… cyber «μπουκέτα» αναμέτρησης του καλού με το κακό! Ως ένθεση δράσης της τελευταίας στιγμής, τονώνουν το ηθικό του θεατή, δεν του ρίχνουν, όμως, και στάχτη στα μάτια επί συνόλου. Η αλήθεια είναι πως θα ήθελες να δεις τους εξωγήινους του «District 9» να κάνουν ένα επιτόπιο ντου στην Elysium και να πλακώνουν στη σφαλιάρα τη Φόστερ! In your dreams…