της Σοφίας Σταυριανίδου

Η φετινή διοργάνωση, όπως μας λένε και οι ίδιοι οι άνθρωποι του Φεστιβάλ Δράμας, γίνεται με ιδιαίτερη δυσκολία. Χρήματα να ανευρεθούν για τέτοιες διοργανώσεις είναι πια πάρα πολύ δύσκολο, αφού οι κάνουλες του κράτους έχουν κλείσει σχεδόν ολοσχερώς και για αυτήν και για τις άλλες δύο μεγάλες κινηματογραφικές διοργανώσεις της χώρας, το Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης και το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, αυτές που τουλάχιστον χαρακτηρίζαμε (και χαρακτηρίζουμε) ακόμη εθνικές. Πολλά σε τούτη τη χώρα δε μας έχουν μείνει και, δυστυχώς, όπως δεν προσέχουμε τη χώρα μας και ρημάζει, έτσι γίνεται και με τους θεσμούς και τον πολιτισμό μας. Ο Διευθυντής του Φεστιβάλ, Αντώνης Παπαδόπουλος, πάντα ελπίζει και όπως λέει, επιμένει για αυτή τη διοργάνωση εξαιτίας της αφοσίωσης και της ανάγκης των νέων σκηνοθετών να μπουν σε αυτό το «ταξίδι της ταινίας», με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα συνδράμουν, ώστε να βγούμε από το σκοτεινό παρόν τούνελ της κινηματογραφίας. Γιατί όλοι το ξέρουμε: το Φεστιβάλ της Δράμας είναι ο προθάλαμος μέσα από τον οποίο περνούν όλοι οι κινηματογραφιστές, που αυτή τη στιγμή αλωνίζουν τα Φεστιβάλ του κόσμου και για τους οποίους καμαρώνει η Ελλάδα. Εκεί, στη Δράμα, βλέπουμε τα πρώτα σπέρματα αυτών που θα ακολουθήσουν για τους Έλληνες κινηματογραφιστές.

Πιο αναλυτικά, το Φεστιβάλ της Δράμας αποκτά για πρώτη φορά επιτροπή FIPRESCI (Διεθνής Ομοσπονδία Κριτικών Κινηματογράφου), που θα απονείμει βραβείο καλύτερη ταινίας από το Διεθνές Διαγωνιστικό τμήμα. Με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται το διεθνές προφίλ τού Φεστιβάλ και ελπίζουμε ότι θα ενισχύεται κάθε χρόνο. Για φέτος, την επιτροπή FIPRESCI θα αποτελούν: ο Μάσιμο Λέτσι από την Ιταλία, ο Μάικλ Πάτινσον από το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Νίκος Τσαγκαράκης από την Ελλάδα.

Στη φετινή διοργάνωση θα προβληθούν συνολικά 210 ταινίες σε όλα τα προγράμματά της. Στην τελετή έναρξης θα πραγματοποιηθεί η προβολή ενός πολύ ιδιαίτερου γερμανικού animation του Ντάνιελ Νόκε με θέμα την κρίση και τίτλο «Who Will Pay the Bill?».

Στο Διεθνές Διαγωνιστικό, το Φεστιβάλ θα προβάλλει 57 ταινίες από 47 χώρες του κόσμου. Αξίζει να αναφερθεί πως σε αυτό το τμήμα συμμετέχει φέτος και ο πολυβραβευμένος (για το παλιότερο «Χαμομήλι» του) Νεριτάν Ζιντζιρία, με τη νέα του ιταλο-αλβανική συμπαραγωγή «The Time of a Young Man About to Kill». Την παραγωγή ανέλαβε η γνωστή Iταλίδα ηθοποιός Βαλέρια Γκολίνο και ο – Ιταλός παραγωγός του Τέρι Γκίλιαμ – Γκαμπριέλε Ορίκιο, ο οποίος ανακάλυψε τον Ζιντζιρία στο Φεστιβάλ Δράμας πριν μερικά χρόνια. Επίσης συμμετέχει και το αλβανικό «Ψωμί» (Μπλέρτα Κελμέντι) σε παραγωγή της Τέφτα Μπέϊκο και του – γνωστού στην Ελλάδα σκηνοθέτη – Μπουγιάρ Αλιμάνι, ενώ θα δούμε και τη νέα ταινία της μεγάλης Φινλανδής animator Καταρίνα Λίκβιστ, «Baby Box». Τρεις ελληνικές ταινίες επιλέχθηκαν για το Διεθνές Διαγωνιστικό: «Σύκο» του Νικόλα Κολοβού, «Ο Σπόρος» της Ιφιγένειας Κοτσώνη και το «Euroman» του Γαβριήλ Τζάφκα. Η Κριτική Επιτροπή του Διεθνούς Διαγωνιστικού απαρτίζεται από τους Ελενα Χριστοδουλίδου (Πρόεδρος, Κύπρος), Δρ. Λαουρέντιου Ντάμιαν (Ρουμανία), Ερίκ Βόιτσικ (Γαλλία), Μπόινταρ Μάνοφ (Βουλγαρία), Θοδωρής Παπαδουλάκης (Ελλάδα). Οι ταινίες του διεθνούς διαγωνιστικού προγράμματος βρίσκονται εδώ.

Τώρα, στο Eλληνικό Διαγωνιστικό, από τις 168 ταινίες που κατατέθηκαν, επελέγησαν 41 ταινίες οι οποίες θα διεκδικήσουν και τα βραβεία. Οι περισσότερες, βέβαια, είναι ανεξάρτητες παραγωγές, ενώ θα περιληφθούν επίσης 4 ντοκιμαντέρ και 4 animation. Οι θεματικοί πυρήνες είναι πολλοί: H οικονομική κρίση και η σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα στην Ελλάδα συνεχίζουν να απασχολούν σταθερά μια μεγάλη μερίδα των νεαρών δημιουργών, είτε ως κεντρικός έξονας των ιστοριών τους, είτε ως φόντο σε μια Ελλάδα που δοκιμάζεται από ανεργία, φτώχια, επαγγελματική κατάρρευση, ρατσισμό, εγκληματικότητα και άστεγο πληθυσμό. Φέτος κάποιοι εμπνέονται από την αποσάθρωση της Ευρώπης και από το φαινόμενο της (νεο)μετανάστευσης στη Γερμανία, ενώ η ταινία μικρού μήκους δείχνει και πάλι τα γρήγορα αντανακλαστικά της, αφού υπάρχουν ταινίες που καταπιάνονται και με το ζήτημα των μεταναστών στα νησιά. Σταθερή θεματική, οι διαπροσωπικές σχέσεις (οικογένεια, έρωτας, φιλία), οι υπαρξιακές αναζητήσεις, η μοναξιά και τα γηρατειά. Το θέμα taboo του παιδικού θανάτου, η κακοποίηση παιδιών, το εκπαιδευτικό σύστημα (σε μια αλληγορία με ζόμπι!), η θρησκεία, η ζωή της γυναίκας στην επαρχία, η οικολογία και η επικράτηση της τεχνολογίας σε φουτουριστικές μετα-αποκαλυπτικές ταινίες, αποτελούν μερικές ακόμα φετινές θεματικές. Όπως και οι φρικαλεότητες των Γερμανών στον πόλεμο και των Ελλήνων στον Εμφύλιο. Πολλοί είναι και οι δημοφιλείς ηθοποιοί που πρωταγωνιστούν στις ταινίες του φετινού διαγωνιστικού, όπως Αντώνης Καφετζόπουλος, Λυδία Φωτοπούλου, Υβόννη Μαλτέζου, Αλέξανδρος Λογοθέτης. Σημαντικό, επίσης, είναι ότι αρκετοί σκηνοθέτες που ήδη έχουν κάνει μεγάλου μήκους φιλμ έρχονται στη Δράμα με το νέο «μικρό» τους βήμα, όπως ο Παναγιώτης Φαφούτης. Οι ταινίες του ελληνικού διαγωνιστικού προγράμματος βρίσκονται εδώ.

Το Φεστιβάλ, όπως κάθε διοργάνωση που σέβεται τον εαυτό της, έχει πολλές παράλληλες εκδηλώσεις και προγράμματα. Θα προβληθούν ταινίες που ήταν υποψήφιες για τα Ευρωπαϊκά Κινηματογραφικά Βραβεία 2014. Θα πραγματοποιηθεί το πρώτο Βαλκανικό Πανόραμα με αφιέρωμα στο βουλγάρικο σινεμά, ένα masterclass από τον διευθυντή φωτογραφίας Γιώργο Αρβανίτη, ένα mini τιμητικό αφιέρωμα στον οπερατέρ και μοντέρ Νίκο Καβουκίδη, προβολές για παιδιά, εικαστικές εκθέσεις, τα καθιερωμένα και πετυχημένα πλέον «Αίθρια Λογοτεχνικά Μεσημέρια» με τον δημοσιογράφο και συγγραφέα Παύλο Μεθενίτη, καθώς και το αναπτυξιακό κομμάτι που διαρκώς μεγαλώνει ενισχύοντας τα νέα project, το Drama Pitching Lab.