του Ηλία Φραγκούλη

Κανονικό «εργόχειρο» του Ρόμπερτ Ροντρίγκεζ το «Υπνωτιστές», το οποίο τον βρίσκει στους ρόλους του παραγωγού, του σκηνοθέτη, του (συν)σεναριογράφου, του μοντέρ και του διευθυντή φωτογραφίας! Κοινώς, το έχει φροντίσει αρκετά και παρά το εμφανές του συμμαζεμένου budget του, προσφέρει αξιοπρεπή ψυχαγωγία με φαντασία, χάρη στον γοργό ρυθμό του και μια πλοκή που (σταδιακά) ανατρέπει πολλά από τα δεδομένα του θεατή, ο οποίος (από κάποια στιγμή κι έπειτα) δεν θα εμπιστεύεται τίποτε από τα όσα βλέπει στη μεγάλη οθόνη!

Λίγα χρόνια μετά την εξαφάνιση της κόρης του, ο ντετέκτιβ Ντάνι Ρουρκ αρχίζει να επιστρέφει στην επαγγελματική κανονικότητα του βίου του, χωρίς όμως να βγάζει ποτέ από το νου τη σκέψη ότι δεν βρέθηκε ποτέ η σωρός του παιδιού του, ενώ ο κατηγορούμενος για την απαγωγή του ανήλικου κοριτσιού… δεν είχε ποτέ κάποια ανάμνηση του συμβάντος! Ένα τηλεφώνημα που προειδοποιεί για επερχόμενη ληστεία τραπέζης οδηγεί τον ήρωα σε μια θυρίδα στην οποία θα βρει μια Polaroid της κόρης του και μία συμβουλή, να βρεθούν τα ίχνη κάποιου Ντελρέιν. Παράλληλα, άγνωστος άνδρας προκαλεί το χάος στην ευρύτερη περιοχή, καθώς πλησιάζει άγνωστους μεταξύ τους ανθρώπους και δείχνει πως τους υπνωτίζει σε βαθμό να οδηγούνται σε αυτοκαταστροφικές πράξεις. Μάλλον θυμωμένος επειδή ο Ρουρκ πρόλαβε και (του) πήρε τη φωτογραφία από τη θυρίδα, θα τον ακολουθεί παντού μέχρι ν’ αποκτήσει αυτό που θέλει, με τον ντετέκτιβ να βρίσκει πολύτιμη βοήθεια στο πρόσωπο ενός ψευτομέντιουμ που θα γίνει το δεξί του χέρι.

Με μια αχνή ανάμνηση από «Memento» (2000) αλλά και «Inception» (2010) στον σεναριακό σκελετό του έργου, ο Ροντρίγκεζ στήνει ένα αινιγματικό domino αφήγησης δίχως τις μεγαλόσχημες υπερβολές του σινεμά του Κρίστοφερ Νόλαν, έχοντας για βασικό του μέλημα να… καταλαβαίνει μέχρι τέλους ο θεατής τι ακριβώς παρακολουθεί (ναι, υπάρχει ολίγη από σαρκασμό στο σχόλιο), να έχει έναν μπούσουλα που δεν αφήνει τις ανατροπές να αιωρούνται στο κενό της ασάφειας και να πατάει πάνω σε στέρεα εδάφη σασπένς και αμείωτου ενδιαφέροντος από άποψης αφήγησης. Οι συνωμοτικές αποκαλύψεις που φανερώνουν κρατικά και πρακτορικά ενορχηστρωμένα σχέδια εκμετάλλευσης ανθρώπων με χαρισματικές δυνάμεις είναι το προφανές «κλου» που σίγουρα δεν πρωτοτυπεί, όμως, ο Ροντρίγκεζ διαχειρίζεται πανέξυπνα (και σεμνά) το υλικό του σκηνοθετικά και υπάρχουν στιγμές στις οποίες ο θεατής θα ξαφνιαστεί με τις εικόνες που (θα) αποκαλύπτονται μπροστά στα ίδια του τα μάτια, λες κι εκείνος είχε πέσει επίσης θύμα υπνωτισμού κατά τη διάρκεια του φιλμ!

Έχει επιπλέον fun το σκεπτικό ότι οι «Υπνωτιστές» έμμεσα υπονοούν πως η Τέχνη του σινεμά έχει κι αυτή τη «μαγική» ικανότητα να εξαπατά το βλέμμα του ανθρώπου ο οποίος βρίσκεται στην άλλη πλευρά της οθόνης, ακόμη κι όταν το «trick» του δημιουργού ενός φιλμ δεν είναι τόσο εγκεφαλικό ή… αυθαίρετα αναληθοφανές. Με πολύ απλά λόγια, ο Ροντρίγκεζ μας κάνει να την «πατάμε» σε τούτη την ταινία. Και αυτό είναι σαφώς υπέρ του.