του Ηλία Φραγκούλη

Μερικές ταινίες δεν φτιάχνονται για ν’ αποκτήσουν τη φήμη του… «Πολίτη Κέιν». Κατασκευάζονται πάνω σε άλλου τύπου πρότυπα, με άλλες προτεραιότητες, για ένα target group που μπορεί να έχει το ακαταλόγιστο και με τελικό αποδέκτη… την τσέπη εκείνων που τις σκαρφίστηκαν, προφανώς. Αφού, όμως, πρώτα αφήσουν το σημάδι τους στο χαμόγελό σου ή, ενίοτε, ακόμη και στην καρδιά σου. Μια τέτοια περίπτωση είναι η κινηματογραφική μεταφορά του παγκοσμίως επιτυχημένου μιούζικαλ «Mamma Mia!», το οποίο στηρίζεται λιγότερο στην εξυπνάδα και την πρωτοτυπία της πλοκής, αφήνοντας το «τιμόνι» στα τραγούδια των ABBA που καθ’ όλη τη διάρκεια του φιλμ θα σε κάνουν ν’ ανοιγοκλείνεις τα χείλη σου.

Σε περίπτωση που σε νοιάζει και δεν έχεις δει το έργο επί σκηνής, ας σου το κάνω περισσότερο λιανά. Εικοσάχρονη κόρη της παντρειάς καλεί στο ελληνικό νησάκι στο οποίο ζει τους τρεις άντρες που είχαν ερωτική σχέση με τη μητέρα της πριν από είκοσι χρόνια, γεγονός που τοποθετεί τον καθέναν τους ξεχωριστά στο «εδώλιο» του… πατέρα εν αγνοία του! Το υπόλοιπο του σεναρίου είναι καραμπινάτα προβλέψιμο και πασπαλισμένο σε ροζ συναίσθημα, μετά πλουσίων αποχρώσεων αιγαιοπελαγίτικου θαλασσί, που λειτουργεί κάλλιστα και ως διαφημιστικό σποτ διάρκειας 98 λεπτών του ΕΟΤ (ο οποίος πρέπει να πληρώνει την παραγωγή ισοβίως για τη χάρη που μας έκαναν)!

Φυσικά, εάν θέλεις να γκρινιάξεις, μπορείς να παρομοιάσεις το «Mamma Mia!» με… μαούνα στα πρόθυρα του ναυαγίου, κάτω από το φρεσκοβαμμένο φτιασίδωμά της. Η σκηνοθεσία της Φίλιντα Λόιντ πηγαίνει το μιούζικαλ τόσο μπροστά όσο οι αντίστοιχες ταινίες της Φίνος Φιλμ από τη δεκαετία του ’60, οι χορογραφημένες σεκάνς είναι στην πλειοψηφία τους… για φούντο (μάλλον αποτέλεσμα αδυναμίας στη σύμπραξη χορευτικών βημάτων και «κινησιολογίας» της κάμερας) και το κιτς έχει πιάσει τέτοια ντεσιμπέλ που θα έλιωνε μαζί κόμη, μάσκαρα και πλατφόρμες της «Πρισίλα»!

Αφού, λοιπόν, μπάζει τόσα νερά ως πρώτη ύλη, γιατί στο φινάλε σού τη βγαίνει ως σωσίβιο κεφιού και σ’ έχει ξεβράσει «πετώντας» ώς την ακτή η «Mamma Mia!»; Αρχικά, απάντηση δεν υπάρχει! Είναι σα να ρωτάτε γιατί εκείνα τα κακοσκηνοθετημένα, flat και πεπαλαιωμένα Technicolor του Φίνου μας κρατάνε στις τηλεοράσεις για χιλιάδες φορές, στον αιώνα τον άπαντα, με το remote control κοκαλωμένο στο χέρι. Το μυστικό είναι η χημεία. Και τα συστατικά αυτής είναι τόσο ύπουλα που ποτέ δεν σου φανερώνονται. Απλά, σε παρασύρουν και κάνουν τη δουλειά τους. Μαγικά. Στην προκειμένη, μπορεί να οφείλονται κατά πολύ στα τραγούδια των ABBA ή και σε ένα χαρούμενο κλίμα ταύτισης με το ελληνικό τοπίο. Πέραν αυτών, όμως, η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά.

Η βιτρίνα της ταινίας φαντάζει ανομοιογενής και σαν casting αλλά και σαν παρτενέρ των τραγουδιών που όλοι ξέρουμε (κι ας το κρύβουν μερικοί…). Η νεαρή Αμάντα Σάιφριντ σταδιακά σε κάνει να συνειδητοποιείς πως «το έχει» και είναι η μεγάλη κερδισμένη του φιλμ, οι φίλες της μαμάς (Τζούλι Γουόλτερς και Κριστίν Μπαράνσκι) είναι σχετικά μετρημένες στο σύνολο των ερμηνειών τους (κράτα πισινή στη σεκάνς συμπαράστασης της «Chiquitita») αλλά λάμπουν στα σόλο τους («Take a Chance on Me» και «Does Your Mother Know», αντίστοιχα), οι πατεράδες (Πιρς Μπρόσναν, Κόλιν Φερθ, Στέλαν Σκάρσγκαρντ), αν και αισθάνονται πως πρέπει να χωρέσουν… τρία πόδια σ’ ένα παπούτσι, στέκονται στο ύψος του status τους και η Μέριλ Στριπ είναι… mia! Δεν γίνεσαι τυχαία η μεγαλύτερη ηθοποιός που συνάντησε ποτέ η σελιλόζη. Είσαι τόσο μεγάλη, που από την ανασφάλεια της τρικυμίας εν κρανίω επειδή παντρεύεις την άβγαλτη κόρη σου, κάνεις μια απότομη στροφή αισιοδοξίας χοροπηδώντας με το «Dancing Queen» πάνω στα κρεβάτια, φτιάχνεις με ανατριχιαστική λιτότητα ένα από τα καλύτερα πορτρέτα μάνας και κόρης καθώς τραγουδάς το «Slipping Through my Fingers» και συνεπαίρνεις το σύμπαν με τις δακρυσμένες κορώνες της τόλμης που σου επιτρέπει ν’ απογειώσεις ερμηνευτικά το «The Winner Takes It All». Μετά από αυτό, σ’ έχει βαρέσει ένα συναίσθημα συγκίνησης, ανάτασης και χαράς, απ’ όπου το μοναδικό πράγμα που μπορεί να σε «ρίξει» είναι το να σου πουν πως η ταινία τέλειωσε.

Ας το ξαναπώ, για να μην έχουμε μπελάδες. Τούτη η ταινία είναι ένα μεγάλο party. Κι αν εσείς δε χορεύετε στα parties, δε φταίει πάντοτε η μουσική! Όσο για τους μικρόψυχους που θα σνομπάρουν το «couleur locale» και την παλαιομοδίτικη ανεμελιά του «Mamma Mia!» λέγοντας πως δεν τους αφορά, είναι σα να προσπαθούν να μας πείσουν πως δε θέλουν να πάνε διακοπές το καλοκαίρι…