της Σοφίας Σταυριανίδου

Μη διάβάσετε πέρα από τις πρώτες παραγράφους, άπαξ και δεν έχετε παρακολουθήσει καθόλου το «Girls», γιατί βρίθει spoilers. Καθίστε, απλώς, στους δέκτες σας το Σάββατο το βράδυ. Στο FOX Life, λέμε!

Και αφορά πιο πολύ γυναίκες, να το πούμε a priori. Ακόμη και οι πιο ορκισμένοι haters είναι πάλι γυναίκες, τουλάχιστον βάσει ιδίας απόψεως. Κουβεντιάσαμε αναλυτικά τη σειρά με την Ιωάννα Παπαγεωργίου, αγαπημένη φίλη και συνάδελφο εδώ στο FREE CINEMA και εκείνη… την παράτησε έξαλλη μετά από τρία επεισόδια: τόσο self-absorbed πλάσμα όσο τη Χάνα (τη Λένα Ντάναμ, γραφιά του serial και lead ηθοποιό) δε ματαξανάδε. Ήθελε να τη σπάσει στο ξύλο! Δεν είναι καθόλου αναληθές αυτό και έχει πλάκα που η Ντάναμ κρατάει τον πιο αντιπαθητικό ρόλο όλου του serial μόνο για την πάρτη της. Αυτή και οι φιλενάδες της, άρτι εξελθούσες του κολεγίου, πάνε να βρούνε το δρόμο τους εξωτερκώς και εσωτερικώς στη ζούγκλα της Νέας Υόρκης. Διαφορετικές αλλά οι καλύτερες φίλες, από εκείνες τις ηλικίες που δεν είσαι συνειδητοποιημένος για το ποιος είσαι (ακόμη). Οπότε στο μεγάλωμα αφικνούνται, πανταχόθεν, και τα πρώτα σύννεφα στις σχέσεις.

Η Μάρνι (Άλισον Γουίλιαμς) είναι όμορφο κορίτσι. Αρχικά μένει μαζί με τη Χάνα για να έρθει η φουλ ρήξη στο όγδοο επεισόδιο της πρώτης σεζόν, οπότε και λαμβάνει χώρα μια καταπληκτική μετωπική σύγκρουση μαζί της: είναι από αυτές στις οποίες το στόμα γεμίζει εσωτερικά απόβλητα και τα φτύνεις με λύσσα στον άλλο. Και είναι από αυτά που λατρεύεις να βλέπεις, γιατί λάμπουν από αλήθεια και γιατί ραγίζουν το γυαλί, ίσως, με τρόπο ανεπανάληπτο. Η Μάρνι είναι, τρόπον τινά, θύμα της ομορφιάς της γιατί το ξέρει ότι είναι ωραία και αυτό το ωραία έχει πιάσει τέτοια… κορυφή που οι γκόμενοι ποτέ δεν είναι αρκετοί, αν δεν έχουν στον υπερθετικό όλες τις αρετές του κόσμου. Έτσι γίνεται και με τον Τσάρλι το φιλενάδο της, που δεν τον θέλει στ’ αλήθεια, αλλά όταν φεύγει και επανεμφανίζεται με καλή δουλειά και potential τον θέλει, και ειδικά όταν αυτός αποκτά και ταίρι και… γενικά η Μάρνι σα να έχει ανάγκη από τον πόνο τής απουσίας. Κι όταν έχει και μια μάνα που προβάλλει τρόπο αντιμετώπισης «never say his name, it gives him power», απλώς χωνεύεις πόσο διεστραμμένα μπορεί να έχει μεγαλώσει. Αλλά η Μάρνι, μουδιασμένη από αυτά που της γίνονται, κάθεται εν συνεχεία στα αβγά της. Ιδιαίτερα στον τρίτο κύκλο, δεν αναλώνεται σε ξενοπηδήματα που κάλλιστα μπορεί, ψάχνει να βρει δουλειά να της ταιριάζει, κρατάει τίμιες αποστάσεις από τις φίλες της και ενώ εύκολα μπορείς να πεις ότι είναι bimbo, μόνο αυτό δεν είναι. Η Σοσάνα της λέει τη μεγάλη αλήθεια στον τρίτο κύκλο πια: «You are so tortured by fear and self doubt that it is not pleasant to be around!». Και είναι αλήθεια. Ο εαυτός που αναζητά τον εαυτό, είναι ανέτοιμος για τους άλλους. Ισχύει στον αιώνα τον άπαντα.

Η Σοσάνα (Ζόσια Μάμετ) ανέλπιστα διαυγής μέσα στην αέναη διακριτική αυτοσυγκράτησή της, κάνει αυτό το μεγάλο opening στον κόσμο τής ομολογημένης αλήθειας, της άκομψα εκπεφρασμένης, και εκστομίζει τα παραπάνω και ακόμη πιο πολλά στις φίλες της. Κι έρχεται στην τρίτη σεζόν αυτό, γιατί προηγουμένως η Σοσάνα κυριαρχεί στα λιγότερα ενδιαφέροντα χωρία του «Girls». Ντροπαλή, ανώριμη, με μια εικόνα του κόσμου που έχει βγει μόνο από βιβλία, έχει την τύχη να δημιουργήσει μια υγιή σχέση με τον ασχημούλη Ρέι, έναν πραγματικά ισορροπημένο χαρακτήρα, που τη θέλει αληθινά. Η εξερεύνηση του σεξ έρχεται κωμικά για την πρωτάρα Σοσάνα, για να ανακαλύψεις στη συνέχεια ότι πάσχει κι αυτή από σύνδρομα που δε σχετίζονται μόνο με τη συντηρητική – για τον εαυτό της – καταβολή αλλά με μια περιέργεια και έναν αυτοπειραματισμό, μάλλον τολμηρό για έναν τέτοιο χαρακτήρα.

Αλλά αν υπάρχει και ένας χαρακτήρας διάφορος – με τη μαθηματική έννοια – της Σοσάνα είναι η υπέροχη Τζέσα (Τζεμάιμα Κερκ), ένας αληθινός χίπης της ζωής. Όμορφη, αλλά σα να μη γνωρίζει ότι είναι όμορφη, αντίθετα με τη Μάρνι, τρίβει τον εαυτό της στα σκατά – μεταφορικώς -, και από χαμηλή αυτοεκτίμηση αλλά και εξαιτίας ενός κοφτερού νιχιλισμού που τη διακρίνει προς και από όλες τις κατευθύνσεις. Σε αυτό το επίπεδο, η Τζέσα πραγματικά πάει κόντρες στη Χάνα στο «ποια μισεί τον εαυτό της περισσότερο». Αληθινό σκύβαλο, άγει και φέρει το κουφάρι της όπου μπορεί να το εκμηδενίσει περισσότερο. Πάει και παντρεύεται ανόητα και μάλλον αψυχολόγητα, αφήνοντας τους πάντες εμβρόντητους, ντρογκάρει και βρίσκεται στην τρίτη σεζόν να μας λέει… «I am in a mission to improve myself», το οποίο ακούγεται τόσο ειρωνικό όσο και αστείο, αλλά παράλληλα σπαρακτικό όσο τα sessions στα οποία συμμετέχει σε κλινική αποτοξίνωσης. Η Τζέσα είναι η άλλη όψη τής Χάνα στο … «με μισώ και το δείχνω».

Η Χάνα, χωρίς να χρειάζεται πολλές συστάσεις, είναι το κλασικό παράδειγμα της ασχημούλας και χοντρούλας με ένα μυαλό οξυμένης ευαισθησίας και με συναισθηματικές κεραίες ευαίσθητες και ακριβείς, αλλά… μόνο όταν σχετίζονται με το εγώ της. Μάλιστα, κρατάει και ένα ημερολόγιο το οποίο θέλει να δημοσιεύσει, γράφει ιστορίες εμπνευσμένες από τις σχέσεις της και τη ζωή της: η Χάνα θέλει να είναι επαγγελματίας γραφιάς. Συνεπώς, είναι ηλίου φαεινότερον πόσο εγωκεντρικό πλάσμα γίνεται. Λέω «γίνεται» γιατί η τέχνη, συχνά για αυτόν που την ασκεί (ή νομίζει ότι την ασκεί), φαντάζει σαν ένα νομοτελειακά ανώτερο επίπεδο που οι άλλοι άνθρωποι, οι ανόητα πτωχοί τω πνεύματι οι οποίοι δεν την ασκούν, δεν καταλαβαίνουν και για αυτό είναι… μη νοήμονες και οπωσδήποτε μικρομεσαίοι για τους εντέχνους. Αυτή ακριβώς είναι η αντιπαθητική αγχίνοια που έχει η γυναίκα αυτή. Και τη μεγάλη αλήθεια για τον εαυτό της, τη λέει ο Άνταμ – ένας ακόμη ουσιαστικά ισορροπημένος χαρακτήρας, κι ας μην του φαίνεται – όταν της γυρνάει στη μούρη ότι δεν ακούει τους άλλους. Οι άλλοι υπάρχουν μόνο σα μυθοπλαστικοί χαρακτήρες για τις ιστορίες της. Οι άλλοι είναι κομμάτια του fictional puzzle που έχει κατασκευάσει και αυτό την κάνει κοντόφθαλμη σχετικά με το αληθινό υπόβαθρό τους.

Ο εγωισμός ανθρώπων όπως αυτή, όμως, εκφέρεται και με μια συνθήκη που τίθεται εξαρχής και οι άλλοι οφείλουν, κατά την εκτίμησή της, να γνωρίζουν: δεν μπορεί κανένας να λέει για τη Χάνα κακά πράματα (γιατί φυσικά μην τον Κύριον είδε), απλώς γιατί η ίδια έχει πει τα χειρότερα για τον εαυτό της, ήδη! Πρόκειται για ένα απίστευτα αναπηρικά εγωμανές αξίωμα που υποτιμά με θρασύτητα και αγαρμποσύνη τους άλλους και αυτά που νιώθουν. Μιλάμε για έναν κόσμο φτιαγμένο στα ίδια μέτρα με τα οποία οι άνθρωποι γίνονται πιόνια μιας σκακιέρας, όπου καταρρίπτονται ακόμη και οι κινησιακοί τους κανονισμοί. Γιατί όλα αυτά πηγάζουν από… το θέαμα που βλέπεις στον καθρέπτη: ένα κάτω του μετρίου ευμορφίας πλάσμα, το οποίο αισθάνεται κατάβαθα λύπη για τον εαυτό του. Για να πάμε και λίγο παραπέρα από τα προφανή, αρκούν μερικές σκηνές μόνο με τους γονείς της που ξεκαθαρίζουν ακόμη περισσότερο το τοπίο των καταβολών της: άνθρωποι απορροφημένοι από τον εαυτό τους και τα πρακτικά καθημερινά, δεν έχουν καμιά απολύτως ουσιαστική σύνδεση με το παιδί τους παρά αναλώνονται σε παχυλά φληναφήματα, ενίοτε τρυφερά, ενίοτε στοργικά αλλά ασφαλώς μόνο θεωρητικά. Σε αυτό το σημείο μόνο μπορεί κανείς να εξοβελίσει κάθε μομφή και να χαμογελάσει στη Χάνα, όμως, λέγοντας: κοίτα μπροστά και γίνε καλύτερη με τον εαυτό σου και με τους άλλους. Γιατί, η ζωή της υπήρξε «δύσκολη» υπό αυτή την έννοια και η βιτρίνα της καθόλου δεν τη συνδράμει, αλλά ανήκει στην κατηγορία των ανθρώπων που τα δύσκολα τους κάνουν χειρότερους και όχι καλύτερους. Υπάρχουν κι αυτοί. Αυτοί που τα μεγάλα ζόρια τους κάνουν πιο δυνατούς αλλά περισσότερο εγωιστές και άρα χειρότερους ανθρώπους.

Η Λένα Ντάναμ γράφει και υποδύεται έναν πραγματικά αντιπαθητικό χαρακτήρα. Συμβαίνει πολύ συχνά στους δημιουργούς να κρατάνε για τους ίδιους την αντιπάθεια των άλλων. Αυτό που ενοχλεί, λοιπόν, – και το αντιλαμβάνομαι – είναι το βροντόφωνο «είμαι αντιπαθητική, δοξάστε με που μπορώ εγώ να το κάνω για τον εαυτό μου». Πρόκειται για έναν μισογυνισμό που φοράει την υποκριτική εσθήτα τού αυτομαστιγώματος και του κόμπλεξ κατωτερότητος, όταν εκ παραλλήλου υποτιμά ό,τι ζωντανό υπάρχει γύρω του. Και κυρίως τις γυναίκες. Καθόλου τυχαίο ότι οι πιο συμπαθείς χαρακτήρες είναι άνδρες. Ουσιαστικά balanced μέσα στην ανισορροπία τους, πραγματικοί και χειροπιαστοί. Εκείνος ο Άνταμ που έχει την τύχη να είναι φίλος της – που τον παίζει εξαιρετικά ο Άνταμ Ντράιβερ – είναι ένα «ούφο» προσγειωμένο πιο στέρεα από κάθε γήινο ον. Υπέροχα ερωτευμένος και πραγματικά δοσμένος, είναι μια απόδειξη της αντιστροφής που προσπαθεί να πετύχει με το σενάριό της η Λένα Ντάναμ. Και να σταθούμε σε αυτόν τον έξυπνο ελιγμό, μια αντιστροφή κάτω από τις προφανείς γραμμές: η Ντάναμ βγάζει το καπέλο στους άνδρες και παραδίδεται στην αγκαλιά τους – θυμούνται πολλοί το κλείσιμο του δεύτερου κύκλου, που πέσαν όλοι να τη φάνε, επειδή σώθηκε από τον αγαπημένο της και όχι μόνη της. Παράδοση. Μια πράξη μεγαλοσύνης που καταργεί το εγώ και ψιθυρίζει «αξίζω να αγαπηθώ». Αλλά αυτό προϋποθέτει το «αγαπώ πρώτα εμένα». Μαζί και τις αδυναμίες μου.