του Νίκου Παλάτου

Οι ρίζες του «The First Slam Dunk» βρίσκονται στην anime τηλεοπτική σειρά «Slam Dunk» που προβάλλονταν στην ιαπωνική τηλεόραση από το 1993 έως το 1996. Κατά τον ίδιο τρόπο, η σειρά βασιζόταν στο φερώνυμο manga comic, το οποίο δημοσιεύονταν από το 1990 έως το 1996. Δημιουργός, τόσο του comic όσο και του TV series, ήταν ο Τακεχίκο Ίνουε, ο οποίος αφήνοντας να μεσολαβήσουν αρκετά χρόνια από τους τίτλους τέλους έντυπης και τηλεοπτικής έκδοσης της δουλειάς του, ανέλαβε και την κινηματογραφική μεταφορά του έργου του. Τούτη η καθυστέρηση ουδόλως επηρέασε την επιτυχία στους κινηματογράφους της πατρίδας του, αφού το σύμπαν του «The First Slam Dunk» αποτελεί κάτι σαν φαινόμενο της ιαπωνικής pop κουλτούρας, με το φιλμ να φιγουράρει ήδη στην πέμπτη θέση των πιο επιτυχημένων εισπρακτικά anime του box-office.

Δίχως ίχνος υπερβολής, ολόκληρο το φιλμ είναι ένας αγώνας basket, η εξέλιξη του οποίου διακόπτεται κάθε τόσο από εμβόλιμα flashback, ρίχνοντας φως στο παρελθόν των πέντε παικτών της ομάδας του Shohoku. Την μερίδα του λέοντος στην εξιστόρηση των περασμένων διεκδικεί ο νεαρός Ριότα, για τον οποίο από πολύ νωρίς μαθαίνουμε πως θρηνεί την απώλεια του αδελφού του, που έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα με τη βάρκα της οικογένειας, στ’ ανοιχτά της Οκινάουα. Χωρίς να διαθέτει το σπουδαίο αθλητικό ταλέντο εκείνου (ο μακαρίτης αδελφός αποτελούσε κάτι σαν ίνδαλμα της περιοχής), ο κοντός και ολίγον άτεχνος για basket Ριότα δείχνει αποφασισμένος να μην παραδοθεί ποτέ στους αντιπάλους του, παρακινώντας και τους συμπαίκτες του να επιδείξουν παρόμοιο σθένος.

Αν το σύνηθες για μια ταινία αθλητικού περιεχομένου είναι να χτίζει σταδιακά το στόρι καταλήγοντας στον μεγάλο αγώνα του φινάλε, όπου οι βασικοί ήρωες είτε θα κερδίσουν είτε θα χάσουν (συνήθως το πρώτο…), ο Ίνουε δεν λαμβάνει αυτή την παράμετρο καθόλου υπόψιν του. Πρόκειται για μια μάλλον τολμηρή κίνηση (αν και σαν προσέγγιση φέρνει μνήμες από τον «Έρωτα του Παιχνιδιού» του Σαμ Ράιμι), σύμφωνα με την οποία αναπαρίσταται σχεδόν πόντο-πόντο ένας ολόκληρος αγώνας καλαθοσφαίρισης (ειδικά το δεύτερο ημίχρονο μοιάζει να πηγαίνει δευτερόλεπτο-δευτερόλεπτο!), με όλα τα υπόλοιπα να μοιάζουν με γεμίσματα της αθλητικής δράσης εντός των τεσσάρων γραμμών. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα η αφήγηση με τα συνεχή μπρος-πίσω στο χρόνο να στέκει ως αποσπασματική, μην αφήνοντας τους χαρακτήρες των τεσσάρων συμπαικτών του Ριότα ν’ αναπτυχθούν επαρκώς. Πιθανότατα οι γνώστες του TV series να μην αντιμετωπίσουν τέτοιου είδους προβληματισμούς, σε έναν αρχάριο του franchise (όπως εγώ), όμως, δημιουργήθηκε η βεβαιότητα πως κάποια από τα όσα περιγράφονται, εκλαμβάνονται από το σενάριο ως ήδη γνωστά από τον θεατή.

Από την άλλη, η διήγηση της ιστορίας μέσω ενός και μοναδικού αγώνα δίνει στο φιλμ μια σπάνια εσωτερικότητα, καθώς το παρκέ του γηπέδου φαίνεται να μεταβάλλεται σε καθρέφτη σκέψεων των πέντε συμπαικτών, με τους θεατές να συνδέονται υπό αυτό το πρίσμα άμεσα μαζί τους, αφουγκράζοντας προβληματισμούς κι αναπολήσεις. Από τεχνικής άποψης, το σχέδιο είναι ένας συνδυασμός «χειροποίητου» 2D (για τις σκηνές των flashback) με CGI animation (για τις σκηνές του αγώνα basket), το οποίο επιχειρεί να συνδυάσει παράδοση και τεχνολογία σ’ ένα ύφος α λα «Ακροβατώντας στο Αραχνό-Σύμπαν» (2023), δίχως το εικαστικό overdose του τελευταίου. Για τους πιο παλιούς φίλους του αθλήματος, η επιμονή στη ‘90s retro λεπτομέρεια του αθλητικού εξοπλισμού θα εκτιμηθεί δεόντως (ειδικά για τα παπούτσια των παικτών!), η δε επική προσπάθεια ανατροπής του score κατά τα τελευταία λεπτά του match φέρνουν στο νου γκρανγκινιολικές και χιτσκοκικές μνήμες ειδικών καταστάσεων! Καταλαβαινόμαστε, έτσι;