της Ιωάννας Παπαγεωργίου

Μια από τις σημαντικότερες και πιο παραγνωρισμένες στο Χόλιγουντ ηθοποιούς της γενιάς της, η Καναδή, 33χρονη Πόλεϊ («Ζωή Χωρίς Εμένα») άφησε τις καλύτερες υποσχέσεις για τη δημιουργική της πορεία πίσω από τη κάμερα, 6 χρόνια πριν, με «Το Υστερόγραφο Μιας Σχέσης». Εκείνο το αθόρυβο, απέριττο, σεμνό και αφοπλιστικό (υποψήφιο για δύο Όσκαρ), φιλμικό ποίημα, που ιχνηλατούσε εύστοχα την αστείρευτη, αγέραστη ανθρώπινη ανάγκη για επαφή, συντροφικότητα, συν-αποδοχή – ή αλλιώς, με μια λέξη, αγάπη. Εκείνη, την ενστικτώδη και ακαταμάχητη, που όντως πεθαίνει τελευταία – μετά τη μνήμη και, ναι, την ελπίδα…

Όσο, όμως, αθόρυβο, απέριττο, σεμνό και εύστοχο ήταν το παραπάνω, σκηνοθετικό ντεμπούτο της, τόσο επιτηδευμένο, φλύαρο, αυτάρεσκο και άστοχο είναι αυτό το «Βαλς». Γεμάτο (πάρε βαθιά ανάσα) πανέμορφα καδραρισμένες και χρωματισμένες εικόνες, που συλλαμβάνουν και αναδεικνύουν όλη την (μποέμ) ομορφιά του Τορόντο, υπέροχες σεκάνς διαλόγου (το εξ αποστάσεως, με τις λέξεις, σεξ στο bar), ατόφιας, γυμνής, αληθινής ζωής (στα γυναικεία ντους, στη πισίνα) ή λυρικής καταγραφής της εξέλιξης μιας σχέσης μέσα στο χρόνο / οδοστρωτήρα (η κάμερα που γυρίζει γύρω – γύρω από το ζευγάρι στο κέντρο ενός σταδιακά γεμάτου διαμερίσματος, καθώς περνούν οι στιγμές, οι εποχές, οι πειραματισμοί και ο μεγάλος έρωτας), που μόνο η κάθε μια από μόνη της θα μπορούσε να αποτελεί (παραλίγο) αριστουργηματική ταινία μικρού μήκους, και τουλάχιστον τρία (τόσα μέτρησα, εξουθενωμένη…) εν δυνάμει φινάλε.

Με άλλα λόγια… άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε. Το αποτέλεσμα είναι ένα ομοιογενές – μόνο στο μάτι – σύνολο, που δεν λέει να βάλει τελεία, ενώ δοκιμάζει να πει τα πάντα για να καταλήξει στο… απόλυτο τίποτα. Γιατί όσο κι αν προσπαθεί η συγκλονιστικά χαμαιλεόντεια ηθοποιός Γουίλιαμς (που από ταινία σε ταινία δεν αλλάζει μόνο ρόλους, αλλά, θαρρείς, ακόμη και δέρμα!), η ηρωίδα της δεν προκύπτει ως τίποτε περισσότερο από μια ανώριμη γυναίκα που απλά βαριέται τη ζωή της. Και αντί να επιδιώξει την αυτοεκπλήρωση, αναλώνεται σε ενοχικά φλερτ με τον (κάθε) τολμηρό γείτονα. Τώρα που το σκέφτομαι, μήπως η – περίφημη για τον ακτιβισμό της – Πόλεϊ ήθελε εμμέσως πλην σαφώς να καταδείξει την ανάγκη του φεμινισμού και τα «δεινά» που επιφυλάσσει η υποταγή στο απέθαντο, φαλλοκρατικό, κοινωνικό μοντέλο; Μπα…