του Παναγιώτη Παναγόπουλου

Δεν χρειάζεται να έχεις χαζέψει πολύ στο facebook ή στο Instagram για να διαπιστώσεις τη δύναμη της γάτας. Χιλιάδες βιντεάκια και gif με γάτες και γατάκια αποτελούν πάντοτε ένα σίγουρο hit. Γιατί; Γιατί οι γάτες είναι ακαταμάχητες, απρόβλεπτες και δεν σε κάνουν ποτέ να βαριέσαι. «Οι Γάτες της Κωνσταντινούπολης» αναδεικνύουν αυτή τη γοητεία σε ένα ρεαλιστικό περιβάλλον, στο οποίο αυτά τα τετράποδα ζουν και κυριαρχούν εδώ και αιώνες. Όποιος έχει ταξιδέψει έστω και μια φορά στην Κωνσταντινούπολη, δεν μπορεί παρά να παρατηρήσει ότι σ’ αυτή την πόλη οι γάτες κάνουν κουμάντο.

Ζουν και κινούνται (ή συχνότερα κοιμούνται) παντού, ξαπλώνουν, παίζουν, λιάζονται σε δρόμους, πεζοδρόμια, περβάζια, σκάλες, καρέκλες καφενείων, στα ακριβότερα μαγαζιά του Νισάντασι ή στα μικρομάγαζα του Καπαλί Τσαρσί. Και παντού υπάρχουν άνθρωποι πρόθυμοι να τις χαϊδέψουν, να τις πάρουν στην αγκαλιά τους, να τις φροντίσουν. Σχεδόν σε κάθε γωνία της Πόλης, υπάρχουν δοχεία με νερό και ξηρά τροφή, ενώ κάθε τόσο θα συναντήσεις ανθρώπους, εντελώς διαφορετικούς μεταξύ τους, που θα βγάλουν από την τσάντα ή την τσέπη τους ένα φακελάκι με τροφή σε ζελέ, από αυτά που κάνουν ουρές να σηκώνονται ψηλά και να τρεμοπαίζουν με χαρά.

Ο κόσμος στην Κωνσταντινούπολη λατρεύει τις γάτες με έναν αξιοθαύμαστο τρόπο. Δεν τις βλέπει σαν χαριτωμένα κατοικίδια. Τις θαυμάζει και τις αγαπά και βλέπει σ’ αυτές μια φιλοσοφία ζωής που σέβεται. Η Τζεϊντά Τορούν (που έχει μεγαλώσει στην Κωνσταντινούπολη) ξεχώρισε μερικές ιστορίες γάτων και ανθρώπων της Πόλης και παρουσιάζει επτά τετράποδους πρωταγωνιστές και τη σχέση με εκείνους που ζουν κοντά τους. Όλοι τους με διαφορετικούς χαρακτήρες και προσωπικότητα. Η Σάρι, μητέρα κυνηγός, που μαζεύει συνέχεια φαγητό για τα μικρά της, ο Ντουμάν ο «αριστοκράτης», που κρατά αποστάσεις και δεν ζητιανεύει, η χαδιάρα Μπενγκού, που αγριεύει όταν πειράξει κανείς τα γατάκια της, ο Ασλάν που ξεπαστρεύει ποντίκια, ο Γκαμσίζ που μπαίνει όπου γουστάρει, η ζηλιάρα Ψυχοπαθής, που δεν αφήνει τον γάτο της να ξενοκοιτάξει, και ο κοινωνικός Ντενίζ: είναι οι γάτες που δίνουν μια πολύ ευαίσθητη εικόνα αυτών των υπέροχων πλασμάτων.

«Οι Γάτες της Κωνσταντινούπολης» δεν παρακολουθούν απλώς χαριτωμένα γατάκια. Σ’ αυτή την περίπτωση, θα ήταν ένα μεγάλου μήκους βιντεάκι του YouTube (το οποίο, συμπτωματικά, βρίσκεται πίσω από την παραγωγή). Η ταινία ασχολείται με την πόλη όπου τα γατιά ζουν, μια πόλη που τα υποδέχτηκε σαν ένα μεγάλο λιμάνι όπου έδεναν πλοία απ’ όλον τον κόσμο, με αποτέλεσμα γάτες που κατέβαιναν από αυτά να έχουν αφήσει γενιές από ασυνήθιστες ράτσες. Αλλά και μια πόλη που ανοικοδομείται με εξωφρενικούς ρυθμούς, με αποτέλεσμα να χάνονται ολόκληρες γειτονιές και στέκια – κρυψώνες στα οποία τα γατιά ζούσαν για δεκαετίες. Το φιλμ παρακολουθεί και τους ανθρώπους που φροντίζουν τις γάτες, και ο καθένας έχει τον δικό του λόγο. Άλλος γιατί τον βοήθησαν να ξεπεράσει μια νευρική κρίση. Άλλος γιατί μια γάτα κάποτε του έδειξε ένα πορτοφόλι με ακριβώς τα χρήματα που χρειαζόταν ενώ είχε καταστραφεί. Άλλος απλά επειδή ένα πλάσμα που τρίβεται με ευγνωμοσύνη πάνω του, του δίνει απερίγραπτη χαρά. Όλοι τους, όμως, αγαπούν και σέβονται τις γάτες για τη σοφία και τον χαρακτήρα τους. Γιατί οι γάτες ξέρουν καλύτερα.