της Κατερίνας Ανδρεάκου

O κινηματογραφικός παραμυθάς επιστρέφει, με μεγάλες ιδέες αλλά – όπως πάντα – μικρό πορτοφόλι. «Το Θεώρημα Μηδέν», γυρισμένο σε 34 μέρες με μόλις 8,5 εκατομμύρια δολάρια (λιγότερα κι από τον προϋπολογισμό του «Ένας Προφήτης… μα τι Προφήτης!», σχεδόν 35 χρόνια πριν), αφηγείται την ιστορία ενός υποχόνδριου hacker στο Λονδίνο του κοντινού μέλλοντος, στον οποίο έχει ανατεθεί η λύση του μεγαλύτερου μυστηρίου: του λόγου ύπαρξης του ανθρωπίνου γένους.

Συναντήσαμε τον Τέρι Γκίλιαμ κατά τη διάρκεια του περσινού κινηματογραφικού Φεστιβάλ του Λονδίνου, στο οποίο προβλήθηκε η ταινία. Ο ενθουσιασμός της γνωριμίας με τον θρυλικό δημιουργό συνταίριαξε ιδανικά με τη δική του ανεξάντλητη ζωντάνια και νεανικότητα, καθώς τα 74 του χρόνια σίγουρα ξεγελούν από όλες τις απόψεις!

Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να κάνω αυτό (υπόκλιση).

Τότε θα το κάνω κι εγώ (υπόκλιση)!

Πώς ήταν η ατμόσφαιρα στο set;

Ήταν έντονη, ήταν εξωτική, ήταν ερωτική, ήταν εκπληκτική! Τέτοιο πάθος! Όλοι έπρεπε να είναι με δεμένα μάτια γιατί ήταν απίστευτα όμορφα! Ευτυχώς, ήμουν περιτριγυρισμένος από πραγματικά καλούς ανθρώπους, κι εκεί βρίσκεται το κέφι, και ειδικά σε αυτή την ταινία, που όλα βασίζονται στους ηθοποιούς και τις ερμηνείες τους.

Φημολογείται πως οι, περισσότεροι τουλάχιστον, ηθοποιοί (μεταξύ αυτών οι Ματ Ντέιμον, Μπεν Γουίσο, Τίλντα Σουίντον και Ντέιβιντ Θιούλις) εμφανίστηκαν στην ταινία δωρεάν ή με μια εντελώς συμβολική αμοιβή. Πώς κατορθώνετε να συγκεντρώνετε τόσους stars στις ταινίες σας;

Απλώς άρχισα να παίρνω τηλέφωνο ανθρώπους με τους οποίους ήθελα να συνεργαστώ και κάποιους που γνώριζα ήδη και, προς μεγάλη μου έκπληξη, δέχθηκαν όλοι!

Από τις πρώτες κιόλας προβολές τής ταινίας, κάποιοι τη συνέκριναν με μια άλλη, κλασική σας ταινία, το «Brazil» (1985) – και όχι άδικα, με τα έντονα οργουελικά στοιχεία και το επαναλαμβανόμενο ερώτημα στη φιλμογραφία σας σχετικά με το νόημα της ζωής, πάντα σε συνδυασμό με τα εξωπραγματικά σκηνικά και κοστούμια. Σε διάφορες συνεντεύξεις σας έχετε φανεί από ενοχλημένος έως και παραιτημένος σχετικά με αυτές τις συγκρίσεις.

Νομίζω πως η σύγκριση είναι αρκετά παρατραβηγμένη. Αν υπάρχει η οποιαδήποτε σύγκριση, αυτή είναι πως το «Brazil» ήταν η άποψή μου για τον κόσμο εκείνη την εποχή και για το τι με ενοχλούσε τότε. Έτσι και τώρα, «Το Θεώρημα Μηδέν» είναι η άποψή μου για τον κόσμο και για το τι με ενοχλεί τώρα. Δούλεψα σκληρά για να κάνω τον κόσμο αυτού εδώ του φιλμ να μοιάζει πολύ διαφορετικός από του «Brazil». Είναι ένας χαρούμενος κόσμος, όλοι είναι χαρούμενοι, ψωνίζουν σε όμορφη πολυχρωμία, φανταστικά! (γέλια) Α! Να σου πω και κάτι άλλο. Κοίτα τι κρατάς, ένα iPhone (σ.σ. με το οποίο έπαιρνα τη συνέντευξη). Αρκετά κομμάτια τού διαλόγου της ταινίας ηχογραφήθηκαν σ’ ένα iPhone – είναι φανταστικό. Ο Κρίστοφ ήταν στη Γερμανία και χρειαζόμουν μερικές ατάκες. Του έστειλα e-mail με αυτά που ήθελα να πει, τα ηχογράφησε και μου τα έστειλε πίσω, επίσης, μέσω e-mail. Είναι εκπληκτικό (μου παίρνει το τηλέφωνο από τα χέρια), δεν ξέρω πώς αυτό το μικροφωνάκι κάνει ό,τι κάνει, αλλά είναι φοβερό!

Αν και με… μινιμαλιστικό προϋπολογισμό, τα οπτικά εφέ της ταινίας είναι εντυπωσιακά και η σκέψη του πώς θα μπορούσαν να δείχνουν σε 3D μοιάζει αναπόφευκτη. Θα θέλατε να γυρίσετε είτε «Το Θεώρημα Μηδέν» είτε κάποια άλλη ταινία σε 3D;

Ναι, αλλά δεν πρόκειται γιατί κοστίζουν περισσότερο! Κι εφόσον κοστίζουν περισσότερο, αυτό σημαίνει πως δε θα μπορούσα να κάνω αυτό που θα ήθελα!

Υπάρχει κάτι / κάποιος του οποίου να είστε fan;

Είμαι φανατικός θαυμαστής των βιβλίων. Συγγνώμη, αλλά πραγματικά προτιμώ τα βιβλία από τις ταινίες. Αλλά δε θα έγραφα βιβλίο. Μπορώ να κάνω ταινίες αλλά δεν μπορώ να γράψω βιβλία. Θα ήθελα να είμαι ένας πολύ καλός συγγραφέας, αλλά δεν είμαι, οπότε…

Σε μια άλλη πρόσφατη συνέντευξη, είχατε αποκαλέσει το σημερινό σινεμά «βαρετό».

Το βρίσκω επαναλαμβανόμενο, βλέπω διαρκώς την ίδια ταινία. Τα κοστούμια είναι διαφορετικά, αλλά η ταινία είναι η ίδια. Βλέπω τα trailers και λέω: «Ωχ, όχι, όχι πάλι αυτό!». Νομίζω πως φταίει η λειτουργία τού συστήματος αυτή την εποχή. Ή κάνεις ταινίες άνω των εκατό εκατομμυρίων ή κάτω των δέκα. Οι ταινίες κάτω των δέκα είναι οι ενδιαφέρουσες, με τις νέες, φρέσκιες ιδέες και μπορείς να είσαι πιο τολμηρός και να κάνεις και λάθη. Αλλά οι μεγάλες παραγωγές είναι αυτές οι τεράστιες μηχανές που πρέπει να δουλέψουν, κι έχουν να κάνουν με τη χολιγουντιανή γραφειοκρατία που έχει χεστεί απ’ το φόβο της και θέλει να κάνουν το ίδιο πράγμα, ξανά και ξανά. Πίστευα πως το περσινό καλοκαίρι (σ.σ. οπότε είδε αρκετά blockbusters να καταποντίζονται στο παγκόσμιο box-office) θα τους έκανε να το ξανασκεφτούν, αλλά δε φαίνεται να πέτυχε και πολλά. Εξακολουθούν να πορεύονται. Και θα συνεχίσουν να πορεύονται μέχρι να καταρρεύσει το όλο σύστημα.

Κάποια στιγμή απειλήσατε ότι θα σταματήσετε να κάνετε ταινίες…

Όχι, είμαι πολύ ευτυχισμένος να κάνω συνέχεια ταινίες, άλλοι παράγοντες είναι που με καθυστερούν!

Οπότε θα συνεχίσετε.

Ναι… Αν βρω τα λεφτά! Οπότε, αν ξέρεις κανέναν με λεφτά… (γέλια) Μάλλον θα συνεχίσω να κάνω ταινίες μέχρι να τα τινάξω.

Η ταινία «Το Θεώρημα Μηδέν» ξεκινά την προβολή της στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες από τις 24 Απριλίου, σε διανομή της εταιρείας Neo Films.