της Σοφίας Σταυριανίδου

Μια ακόμη ταινία πολυαναμενόμενη, πιο πολύ από τους οπαδούς του arthouse ήταν το «Camille Claudel 1915», η νέα ταινία του Μπρουνό Ντιμόν που προβλήθηκε χθες εντός διαγωνιστικού. Το φιλμ δεν έχει καμία σχέση με την «Camille Claudel» του Μπρουνό Νίτεν από το 1988. Εδώ βρίσκουμε την Κλοντέλ, αφού έχει παρέλθει πλέον η διάσημη σχέση της με το Ροντέν, έγκλειστη σε άσυλο για ψυχικά διαταραγμένους. Πλημμυρισμένη από την εμμονή ότι την καταδιώκουν όλοι όσοι τη ζηλεύουν, συμπεριλαμβανομένου και του πρώην εραστή της, η Καμίγ σε αυτό το παγωμένο, μεσαιωνικό άσυλο φτιάχνει μόνη της το φαγητό της, γιατί φοβάται ότι θα τη δηλητηριάσουν, και αναμένει κάποια επίσκεψη από κάποιον – και ο μοναδικός είναι ο αδελφός της, Πολ – για να σπάσει η δυσβάσταχτη μοναξιά της. Είναι και ο άνθρωπος στον οποίο απευθύνεται με απελπισία για να ελευθερωθεί, αφού η οικογένειά της ήταν αυτή που την έβαλε στο ίδρυμα.

Είναι εντυπωσιακές οι κριτικές που έλαβε το φιλμ αυτό και πρέπει να πω ότι βαθμολογήθηκε με το σπάνιο (έως ανύπαρκτο…) τεσσάρι από το Screen International, το περιοδικό που θεωρείται πάπας της παγκόσμιας κριτικής. Γιατί είναι από αυτά τα πράγματα που οι κριτικοί αγαπούν, αλλά – ταπεινή μου εκτίμηση – δεν αφορούν το κοινό: ένα πολύ εσωτερικό δράμα πάνω στην παράνοια και τα όριά της, για μια καλλιτέχνιδα που στο καρέ είναι καλλιτέχνιδα μόνο με υπαινιγμούς, δίχως επικοινωνιακά φτιασιδώματα και διαλογικές πίστες, δίχως να στα βάζει όλα στο πιάτο σαν τα αμερικανάκια, παρά αφήνοντας το θεατή, μέσα από την επίμονη κάμερα, να τριπάρει στην τρέλα και την τραγικότητα της ηρωίδας, με τον ψυχασθενή περίγυρο που ερμηνεύεται από αληθινούς τροφίμους ψυχιατρείων (και εδώ θα υπάρξει controversy, για την εκμετάλλευσή τους στο φιλμ). Δύσκολη, δυσβάσταχτη η παρακολούθηση με την έμμονη κινηματογράφηση, σε μια πορεία που σε αναγκάζει να εισχωρήσεις στην τραχύτητα των εικόνων και να βιώσεις την απελπισία της Κλοντέλ. Η Ζιλιέτ Μπινός είναι καταπληκτική σε έναν από τους καλύτερους ρόλους της καριέρας της, και πάει για το βραβείο γυναικείας ερμηνείας καρφωτή. Και ο κόσμος την αγαπάει και το έδειξε στην πρεμιέρα, με τα flash που συγκέντρωσε αλλά και με εκτίμηση στο πρόσωπό της.

Flash και κόσμος και πολλές νεαρές μαζεύτηκαν στην έξοδο του press room, αυτήν τη φορά κυρίως για τον Εμίλ Χερς που – μαζί με τον Πολ Ραντ – πρωταγωνιστεί στο «Prince Avalanche» του αγαπημένου Ντέιβιντ Γκόρντον Γκριν, ενός από τους πιο αντιπροσωπευτικούς Αμερικανούς εκπροσώπους του ανεξάρτητου σινεμά. Η ταινία αυτή είναι remake του ισλανδικού (!) «Either Way», αλλά εδώ μεταφέρεται η ιστορία στα 1988 και στο Τέξας, το οποίο είναι πληγωμένο από τις πυρκαγιές που ισοπέδωσαν το τοπίο και συνέθλιψαν τις ζωές των άμοιρων κατοίκων. Σε αυτή τη γυμνή, καμένη γη, δυο φίλοι, ο Άλβιν και ο Λανς, χαράζουν τις διακεκομμένες γραμμές του δρόμου και επανατοποθετούν τη σηματοδότηση. Τελείως διαφορετικοί, ο Άλβιν σιωπηλός σχεδόν πάντα και τσακωμένος με την ίδια τη ζωή, ο Λανς ομιλητικός και ελαφρύς, πρέπει να συμπορευτούν… χαράζοντας κοινή πορεία.

«Μόλις είδα το πρωτότυπο φιλμ αισθάνθηκα την ανάγκη να κάνω το remake. Αλλά δεν ήθελα να τοποθετήσω την ιστορία στο σήμερα με κινητά τηλέφωνα, τεχνολογία, γιατί αυτό θα κατέστρεφε την αίσθηση της απομόνωσης», μας είπε μετά την προβολή ο σκηνοθέτης. Και πράγματι, αυτή η απομόνωση έχει δυο προβολές: από τη μια μεριά την κωμική, με τη διάδραση των δυο φίλων όταν ο ένας θέλει ησυχία και ο άλλος ψοφάει να κάνει κους κους, ο ένας να κοιμηθεί όταν ο άλλος αυνανίζεται και ονειρεύεται γκόμενες, και από την άλλη τη δραματική, όπου ξετυλίγεται η θυμική διάσταση του καθένα, με αφορμή το χωρισμό του Άλβιν από την αδελφή τού Λανς. Σε αυτό ακριβώς το σημείο, ανατέλλει η αέναη ανθρώπινη ανάγκη για παρέα και για μοίρασμα, αυτός ο αιώνιος παρονομαστής, το αντίβαρο κάθε κλάσματος. Αλλά και η βαθιά ανάγκη για επαναπροσδιορισμό της ζωής σε σχέση με τον εαυτό σου, σε σχέση με τις σχέσεις σου. Υπό αυτήν την έννοια, το «Prince Avalanche» είναι και μια αλληγορία πάνω στην επαναχάραξη της πορείας: όταν καίγεται το δάσος και μένουν τα συντρίμμια, ξαναφτιάχνεις το δρόμο για να μπορείς να περάσεις. Τι χρώμα θα έχουν οι γραμμές του, είναι θέμα επιλογής. Γελάσαμε, χαμογελάσαμε, νιώσαμε, χειροκροτήσαμε.