του Νίκου Παλάτου

Ξεφεύγει από τη συνήθη θεματολογία πολλών λατινοαμερικάνικων θρίλερ τούτη η «Μαύρη Βαλίτσα» του ευρισκόμενου στο δεύτερο σκηνοθετικό βήμα Μαρτίνο Ζαϊντέλις, αφού δεν καταπιάνεται με τα φαντάσματα του (όποιου) διδακτορικού παρελθόντος, αλλά στρέφει το βλέμμα προς χιτσκοκικά μοτίβα, αναμειγνύοντάς τα με τα παιχνίδια χειραγώγησης και εξαπάτησης των ταινιών του Ντέιβιντ Μάμετ. Ακούγεται υπέροχο, όμως, δεν ξεπερνάει τα όρια του αξιοπρεπούς, δυστυχώς.

Ο αυθεντικός τίτλος («Ο Εκβιασμός») είναι απολύτως εύστοχος, καθώς πάνω σ’ έναν τέτοιο στηρίζεται ολόκληρη η πλοκή του φιλμ. Η αποκάλυψη της διπλής κουτσουκέλας του κατά τα άλλα αξιοσέβαστου βετεράνου πιλότου σενιόρ Πετροσιάν, τον κάνει να γίνεται έρμαιο των ορέξεων μιας ομάδας διεφθαρμένων πρακτόρων της Υπηρεσίας Πληροφοριών, οι οποίοι όχι μόνο ξέρουν τα πάντα για το παρελθόν του, αλλά είναι και άριστα οργανωμένοι, έχοντας πιάσει πόστα σε όλες τις θέσεις που απαιτεί η επίτευξη των σκοπών τους. Αναγκασμένος να παίξει το παιχνίδι τους, μη θέλοντας να χάσει γυναίκα και δουλειά, ο καλός πιλότος βρίσκεται από τη μια στιγμή στην άλλη σε καταστάσεις που ουδέποτε είχε φανταστεί, δίχως να βλέπει ότι πρόκειται να υπάρξει εύκολη ή αναίμακτη οδός διαφυγής.

Γεγονός είναι πως ο Ζαϊντέλις χτίζει καλά το μυστήριο, μπλέκοντας συνομωσίες με προσωπικά μυστικά και θέτοντας έναν (μάλλον) αθώο άνθρωπο προ ενός βάρους που από ένα σημείο κι έπειτα αδυνατεί να σηκώσει. Όταν, μάλιστα, στο παιχνίδι μπαίνουν οι «καλοί» κυβερνητικοί, οι οποίο επιθυμούν να ξεσκεπάσουν τους «κακούς» συναδέλφους τους, η ίντριγκα δυναμώνει σημαντικά, με τον άμοιρο πιλότο να οφείλει να ισορροπήσει σε δυο βάρκες, αν θέλει να τη βγάλει καθαρή (ίσως και σε… τρεις, μιας και υπάρχει και η αεροσυνοδός σύντροφός του, την οποία κάπως πρέπει να κουλαντρίσει για να μην υποψιαστεί τίποτα).

Ατυχώς, άπαξ του κλεισίματος των αρχικών λογαριασμών, η υποσχόμενη τριπλή σύγκρουση συμφερόντων ουδέποτε προκύπτει με τρόπο ουσιαστικά θριλερικό ή (έστω) μυστηριώδη, με ένα άτοπο σεναριακό άλμα στον χρόνο να μην εξυπηρετεί σχεδόν τίποτα, μιας και περίπου τα πάντα έχουν από πριν είτε αποκαλυφθεί είτε γίνει πλήρως κατανοητά. Οι απανταχού ανεξέλεγκτες κυβερνητικές υπηρεσίες λογίζονται ως οι τέλειοι μηχανισμοί καταπίεσης των αμέριμνων θυμάτων τους, δρώντας με τρόπο αδίστακτο, προκειμένου να μπορέσουν να προσθέτουν συνεχώς (και με το αζημίωτο, φυσικά) κρίκους στη μακριά αλυσίδα λοβιτούρας και κομπίνας.

Ο Γκιγέρμο Φρανσέγια δείχνει πως έχει μελετήσει άψογα τον… Κάρι Γκραντ, περνώντας με τρόπο ανάλαφρο και χαμογελαστό τη σκατοθύελλα που του τυχαίνει, δίχως να έχει κάποιον άξιο συμπαραστάτη σε συμπρωταγωνιστές και σενάριο. Η καταστρατήγηση της ρητής εντολής που λαμβάνει, η οποία αναφέρει να μην ανοίξει ποτέ του τις βαλίτσες που κουβαλά μαζί του, δεν εξυπηρετεί στη δημιουργία του επιδιωκόμενου σασπένς, προκαλώντας παράλληλα μια σειρά αναπάντητων ερωτημάτων σχετικά με την τύχη του περιεχομένου τους, από τη στιγμή που αυτές προσγειώνονται κάθε τόσο στην Μαδρίτη.