του Νίκου Παλάτου

Βασίζεται σε μνήμες των παιδικών της χρόνων η Χιλιανή σκηνοθέτις και σεναριογράφος Ντομίνγκα Σοτομαγιόρ σε τούτη την τρίτη ταινία της καριέρας της, με την οποία γύρισε διάφορα ανά τον κόσμο φεστιβάλ, μαζεύοντας μάλιστα και βραβεία σε κάποια εξ αυτών. Περιγράφει την καθημερινότητα μιας οικογενειακού τύπου κοινότητας ανθρώπων, οι οποίοι θέλοντας να μείνουν μακριά από τη σκοτεινιά στα χρόνια της δικτατορίας του Πινοτσέ επέλεξαν να φύγουν από τα αστικά κέντρα της χώρας τους, βρίσκοντας καταφύγιο σε ένα χίπικης δομής κοινόβιο, στερούμενοι αρκετές από τις ανέσεις του πολιτισμού. Θυμίζει κάπως το «Captain Fantastic» (2106) η περιγραφή αυτή, το φιλμ όμως περισσότερα κοινά (από αφηγηματικής πλευράς) έχει με το ισπανικό δράμα ενηλικίωσης «Ένα Αξέχαστο Καλοκαίρι» (2017) και ακόμα περισσότερα με το σινεμά της κοντοχωριανής τής Σοτομαγιόρ, της εξ Αργεντινής ορμώμενης auteur Λουκρέσια Μαρτέλ. Δηλαδή, αργόσυρτοι ρυθμοί, απουσία κεντρικής σεναριακής ιδέας, αποσπασματικά στιγμιότυπα που δεν οδηγούν απαραίτητα κάπου.

Δεν είναι σαφές τον ερχομό ποιας χρονιάς ετοιμάζεται να υποδεχθεί η μικρή κοινότητα, από κάποιες όμως σκόρπιες φράσεις (η δυνατότητα πλέον της ηλεκτροδότησης) ή συμπεριφορές (το αντάμωμα με την αστυνομία), καθώς και απ’ το «Fade Into You» των Mazzy Star που σε μια στιγμή παίζει στο ραδιόφωνο, γίνεται κατανοητό πως το χρονικό πλαίσιο ορίζεται σε ένα καλοκαίρι των αρχών της δεκαετίας του ’90, όταν πια το καθεστώς Πινοτσέ αποτελούσε παρελθόν. Στο επίκεντρο του στόρι βρίσκονται τρία παιδιά. Η δεκαεξάχρονη Σοφία, ο συνομήλικός της Λούκας και η δεκάχρονη Κλάρα. Η πρώτη επιθυμεί να επανενωθεί με την αρτίστα μητέρα της, αφού δεν τα πηγαίνει και τόσο καλά με τον καταπιεστικό μπαμπά της. Η συχνή πλέον παρουσία τού μεγαλύτερού της Ιγκνάσιο στον καταυλισμό δίνει επιπλέον κίνητρο στο όνειρο της διαφυγής της. Ο τσιμπημένος μαζί της Λούκας δεν ενθουσιάζεται από την άφιξη ενός αντιζήλου του, με τους τρεις τους να σχηματίζουν ένα εντελώς χαλαρό ερωτικό τρίγωνο, άνευ εντάσεων και διαξιφισμών. Η μικρή Κλάρα, από την άλλη, δείχνει να απολαμβάνει τη χαρά της ζωής στη φύση, παρέα με ένα τσούρμο μικρών παιδιών, αν και η φυγή του αγαπημένου της σκύλου την έχει αναστατώσει.

Όλες αυτές οι υποπλοκές, καθώς και τα διάφορα μικροεπεισόδια που προβληματίζουν την κοινότητα (μια απόπειρα κλοπής, το μολυσμένο νερό) περιστρέφονται γύρω από τις ετοιμασίες για την υποδοχή του νέου έτους, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους. Η Σοτομαγιόρ δραματοποιεί τις αναμνήσεις τής δικής της ενηλικίωσης, συμπεριλαμβάνοντας σε αυτές ιστορίες που πιθανότατα έχει ακούσει από άλλους, πασπαλίζοντάς τες με στοιχεία μυθοπλασίας, αδιαφορώντας όμως επιδεικτικά να τις εντάξει στο πλαίσιο ενός συγκροτημένου αφηγηματικού ιστού, ο οποίος θα πάρει τους ήρωές της από κάπου και θα τους οδηγήσει κάπου άλλου. Αυτό που προκύπτει είναι ένα υπνωτιστικά επίπεδο έργο, όπου τα λεπτά περνούν ενίοτε… πάρα πολύ αργά, μιας και το στόρι ελάχιστα εξελίσσεται. Το πολιτικό μεταίχμιο της χώρας δεν ενδιαφέρει παρά μόνο σε ένα αλληγορικό επίπεδο (το φινάλε μάλλον κρύβει μια σημειολογία αναγέννησης, έπειτα από το σκοτάδι της περιόδου του Πινοτσέ), με τις ανθρώπινες σχέσεις να είναι αυτές που μπαίνουν σε ένα υποτιθέμενο πρώτο πλάνο. Η κατατονία που η αφήγηση προτάσσει, όμως, ελάχιστα τις βοηθάει να αναδειχθούν, όσο ανεπιτήδευτες κι αν είναι οι ερμηνείες του καστ. Άξια λόγου στέκει, πάντως, η υπέροχη φωτογραφία του Ίντι Μπριόνες, η οποία λούζει με απαλά υπό φυσικού φωτός χρώματα τα ανέμελα πρωινά στην εξοχή των Άνδεων. Ας υπήρχε, όμως, ένα ουσιαστικό στόρι εδώ κι ας ήταν ο διευθυντής φωτογραφίας… λιγότερο καλλιτέχνης.