του Ηλία Φραγκούλη

Μερικοί άνθρωποι εμφανίζονται στον κόσμο μας με έναν προορισμό. Ένα χάρισμα. Το έχουν μέσα τους από την ώρα που γεννήθηκαν. Κάποιοι από αυτούς θα βρουν τον τρόπο να επικοινωνήσουν με αυτό το «μέσα» τους κατά τη διάρκεια του βίου τους. Και θα τα καταφέρουν να συντονιστούν με τις περιστάσεις που θα τους επιτρέψουν να το εξωτερικεύσουν, να το εξυψώσουν σε κάτι ανώτερο δημιουργικά, να γίνουν σημείο αναφοράς. Ένας τέτοιος «κοινός θνητός» ήταν ο (Λι) Αλεξάντερ ΜακΚουίν.

Βρετανός fashion designer και couturier, ο ΜακΚουίν έμαθε από μικρός να μη νοιάζεται για το τι θα πει ο κόσμος γι’ αυτόν. Ούτε καν σκεφτόταν πώς θα σταθεί μέσα σ’ ένα κοινωνικό σύνολο. «I would go to the far reaches of my dark side and pull these horrors out of my soul and put them on the catwalk», περιγράφει σε ένα απόσπασμα των tapes, των εξομολογητικών ηχογραφήσεων του ιδίου, οι οποίες δημιουργούν τα θεματικά κεφάλαια / στάσεις τούτου του ντοκιμαντέρ που επιχειρεί να «χαρτογραφήσει» τον άνθρωπο, την προσωπικότητα και το ταλέντο. Όλα χαμένα από τόσο νωρίς. Ο ΜακΚουίν αυτοκτόνησε στα 40 του χρόνια, έχοντας ήδη βραβευτεί τέσσερις φορές ως ο British Designer of the Year (για τις χρονιές 1996, 1997, 2001 και 2003).

Working-class hero, ο ΜακΚουίν αναρριχήθηκε από μικρές εταιρείες ρούχων μέχρι τον οίκο Givenchy, έστησε το δικό του brand, μετατράπηκε σε μία persona εξαντλητικών υποχρεώσεων και δημοτικότητας, φορτώθηκε σε μικρό χρονικό διάστημα τη μυθική φήμη ενός ευφάνταστου δημιουργού που έπλαθε ρούχα και φόρμες από το τίποτα ενός κομματιού υφάσματος, γέννησε επιδείξεις μόδας που ανέτρεψαν κάθε δεδομένο και ξεπέρασαν την ιδέα ενός απλού catwalk, έστηνε performances και installations που κάθε μουσείο μοντέρνας τέχνης θα ζήλευε, μα μέσα του ασφυκτιούσε από την απουσία της αγάπης, την ανάγκη να βρίσκεται κοντά σε δικούς του ανθρώπους, σε ένα κανονικό, γήινο σύμπαν, πέρα από τους κανόνες του publicity και της ζωής ενός (τελικά) star. Ανήμπορος να εγκαταλείψει τον κλοιό της πορείας προς τη δόξα, ο ΜακΚουίν (έχοντας χάσει τα πιο αγαπημένα και κοντινά του πρόσωπα) προτίμησε να εγκαταλείψει τα εγκόσμια.

Το ντοκιμαντέρ των Μπονχούτ και Ετέντγκι καταγράφει με εξαιρετικό υλικό αρχείου και συνεντεύξεις συγγενών και συνεργατών του την κάθοδο προς το απόλυτο σκοτάδι και την παραίτηση από τη ζωή, για να καταλήξει σε μία θρηνωδία που βαραίνει την ψυχή του θεατή, υπό τους θαυμαστούς ήχους (παλαιότερων) συνθέσεων του Μάικλ Νάιμαν που δένουν με απίστευτα λυρικό τρόπο με τα λόγια και τις εικόνες, προσδίδοντας στο «McQueen» διαστάσεις σπάνιας κινηματογραφικής εμπειρίας. Μιας εμπειρίας που σε «αδειάζει» καθαρτικά μέχρι να φτάσει στο φινάλε της. Που (θα) σε κάνει να θυμάσαι για πάντα το νόημα της ύπαρξης αυτού του συναρπαστικού out of this world καλλιτέχνη. Βγαίνοντας από το σινεμά, θα αισθανθείς ότι έχεις απορροφήσει τόση ομορφιά και τόση αλήθεια για μία σπάνια, μαγική ύπαρξη η οποία «προσγειώθηκε» στον κόσμο μας για ένα τόσο μικρό χρονικό διάστημα, με σκοπό να αποδείξει ότι «το είχε». Δεν συμβαίνει συχνά. Ούτε στην πραγματικότητα, ούτε καν (και) στο σινεμά.