του Παναγιώτη Παναγόπουλου

Τα περισσότερα ντοκιμαντέρ που έχουν ως θέμα τους μια σημαντική προσωπικότητα (απ’ όποιον τομέα κι αν προέρχεται αυτή) γυρίζονται συνήθως μετά θάνατον. Στον «Ρόλο Ζωής», ο Τζο Στίβενσον έχει την τύχη να έχει στη διάθεσή του το κεντρικό πρόσωπο της ταινίας, που είναι και το σημαντικότερο ατού της. Στην καριέρα δεκαετιών του, ο Ίαν ΜακΚέλεν έχει υπάρξει ένας από τους γοητευτικότερους ηθοποιούς του βρετανικού θεάτρου, που αρκετά αργά, σε μεγάλη πια ηλικία, βρέθηκε να πρωταγωνιστεί σε κάποια από τα μεγαλύτερα χολιγουντιανά blockbuster και επικά franchise, όπως ο «Άρχοντας των Δαχτυλιδιών» και το «X-Men». Σε κάθε είδος, είτε ως star των ταινιών που απευθύνονται στο μεγάλο κοινό, είτε ως πρωταγωνιστής της θεατρικής σκηνής για θεατές ίσως υψηλότερων απαιτήσεων, ο ΜακΚέλεν έχει καταφέρει να είναι ιδιαίτερα αγαπητός και να διακρίνεται απλώς και μόνο επειδή είναι πολύ σπουδαίος ηθοποιός.

Εκτός απ’ αυτό, όμως, είναι και ένας πραγματικά γειωμένος άνθρωπος, με χιούμορ και μέτρο που φροντίζει να δείχνει κάθε φορά που μιλάει. Τούτο το ντοκιμαντέρ, λοιπόν, ακολουθεί ένα αρκετά απλό φορμά. Αποτελεί μια συνέντευξη διαρκείας, με τον ΜακΚέλεν να μιλά κυρίως για την πορεία της καριέρας του. Δεν είναι ένα αυτοβιογραφικό ντοκιμαντέρ με «άγνωστες έως τώρα πλευρές της ζωής του». Δεν το χρειάζεται ο ΜακΚέλεν αυτό. Άλλωστε δεν έχει και κάτι να κρύψει από τη ζωή του. Από τη στιγμή που έκανε το coming out του (αρκετά αργά, λίγο πριν κλείσει τα 50), είναι από τις πιο διακεκριμένες προσωπικότητες του gay ακτιβισμού. Στη νεαρή του ηλικία, η σεξουαλικότητά του ήταν αυτή που τον έκανε να στραφεί στο θέατρο, βρίσκοντας εκεί μεγαλύτερη ελευθερία έκφρασης. Αν και δεν βρήκε τη θερμότερη αντιμετώπιση στο σχολείο, με έναν διευθυντή να του λέει κατάμουτρα ότι δεν συμπαθεί τους ηθοποιούς, τις πρώτες του επιτυχίες τις είχε παίζοντας ως μαθητής, με αποτέλεσμα να βρει γρήγορα τον δρόμο για τις μεγαλύτερες θεατρικές σκηνές.

Τραβώντας την προσοχή της Μάγκι Σμιθ, βρίσκεται στο Old Vic από εκεί στα θέατρα του West End και στη συνέχεια του Broadway, μέχρι να τον ανακαλύψει και το Χόλιγουντ και τα Όσκαρ, με δύο υποψηφιότητες για δύο πολύ διαφορετικές ταινίες: το «Θεοί και Δαίμονες», ένα φιλμ ιδιαίτερα ξεχωριστό για εκείνον (θυμίζουμε ότι εκείνη τη χρονιά κέρδισε ο… Ρομπέρτο Μπενίνι!) και τη «Συντροφιά του Δαχτυλιδιού».

Ο Στίβενσον επιλέγει να «σπάσει» την αφήγηση του ΜακΚέλεν με δραματοποιημένες σκηνές της παιδικής και εφηβικής του ηλικίας. Μια τέτοια επιλογή συνήθως έχει κακόγουστο αποτέλεσμα, ωστόσο εδώ, με το voice over του ίδιου του ΜακΚέλεν, κάτι τέτοιο αποφεύγεται. Αυτό που δεν αποφεύγεται, όμως, είναι η περισσότερο από το ανεκτό παρουσία της μουσικής του Πίτερ Γκέιμπριελ. Σε άλλη περίπτωση θα ήταν πλεονέκτημα για μια ταινία, αλλά εδώ δεν ισχύει κάτι τέτοιο.

Ο «Ρόλος Ζωής» δεν έχει θέαμα, ούτε κουτσομπολιό, αν και μερικά ανέκδοτα είναι αρκετά διασκεδαστικά, ειδικά με τον τρόπο που τα αφηγείται ο σερ Ίαν. Αυτό που θα δεις εδώ είναι το πορτρέτο ενός μεγάλου ηθοποιού και της καριέρας του, με αρκετά clip να μεταφέρουν ορισμένες από τις σπουδαίες θεατρικές ερμηνείες του. Και είναι αρκετό.