του Άγγελου Μαύρου

Απόσπασμα ενός εδαφίου (17, 12) από το βιβλίο του Ιώβ της Παλαιάς Διαθήκης τιτλοδοτεί αυτή την ταινία. Υπαινικτικός δείκτης (ένας από τους πολλούς τού φιλμ) εκ μέρους τού γνωστότερου σύγχρονου chicano auteur; Ναι. Προειδοποίηση εκ μέρους του γράφοντος; Οπωσδήποτε, καθώς «Τι’ ν’ τούτο;» θα είναι η νηφαλιότερη ερώτηση εκ μέρους τού μέσου, με μηδενική εμπειρία στην κινηματογραφική πρωτοπορία θεατή μετά το δίωρο της (πάρε, όχι πληρωμένη, την απάντηση) πιο πρόσφατης γενναίας, αλλά συχνά αποτυχημένης, απόπειρας του δημιουργού ενός από τα μαγνητικότερα ντεμπούτα ever, του «Japon».

«Απόπειρας να κάνει τι;», θα είναι η επόμενη απορία τού νεοπροσήλυτου, (ξε)στραβωμένου από όχι μόνο τη διακεκομμένη σε σημείο αγραμμικότητας πλοκή αλλά και τις συνεχείς, κρυπτικές αλλαγές αφηγηματικής προοπτικής και χωροχρόνου, ενώ αντλεί από προσωπικές εμπειρίες, συμπλέγματα, επιθυμίες και ματαιώσεις, για (τσάκω την επόμενη απάντηση) να τις ξορκίσει, στήνοντας γριφωδώς αλλά φάτσα φόρα απέναντι στον καθρέφτη το «Μέχικο». Της σύγχρονης γεωγραφικής αναδιάταξης της ταξικής τάφρου που εγκυμονεί – στην καλύτερη περίπτωση – το εκατέρωθεν ψου ψου ψου και υποβλέπειν, της στρεβλής και ακυρωμένης από τα αφανή ή μη πάθη πατριαρχίας τού έστω εξευγενισμένου νεο-machismo, της κτηνώδους μεταχείρισης των ζώων, των παλιών και νέων καταχρήσεων του pueblo, των παγανιστικών δεισιδαιμονιών τους και των νόμων της Φύσης που τους σκέπει, τους παρακολουθεί και αποδίδει δικαιοσύνη.

Problema primero το πολλαπλό, σε εκφραστικό και σημειωτικό επίπεδο, διφορούμενο: Το φορμαλιστικό χούι της διαθλαστικά διπλασιασμένης «περιμέτρου» τού «ακαδημαϊκού» 1.37:1 κάδρου εγκιβωτίζει α λα home movie το οικογενειακό album τής 4μελούς familia ή / και α λα View-Master στιγμιότυπα της μνήμης και της φαντασίας τους (και του σκηνοθέτη, εξίσου); Ο κόκκινος δαιμονιώδης CGI Πάνας με την εργαλειοθήκη εικονοποιεί στα μάτια του λιλιπούτειου γιου (ονειρικά ή, μήπως μεταφυσικά, εν είδει ψυχοπομπού, αφού η δις «επίσκεψή» του προμηνύει… χαμό – και για τους κανιβαλιστές τού φιλμ) τον πατέρα ή τον «Εφτά», τον πρώην χρήστη ουσιών και σκοτεινών κινήτρων μάστορα του υποστατικού; Η σκηνή στη σάουνα – swingers club των Βρυξελλών (ο réalisateur εργαζόταν κάποτε στις νομικές υπηρεσίες της ΕΕ) αποτελεί φαντασίωση της ανικανοποίητης γυναίκας ή του εθισμένου στο ιντερνετικό πορνό άντρακλά της, αν όχι αναχρονισμένο συμβάν τής μυθοπλασίας;

Κυριότατα, η «Οικογενειακή Γιορτή» και οι δύο brit αθλοπαιδιές (μάντεψε: ο 00’s «El Rey» τής σελιλόζης σπούδασε στο Γιόρκσαϊρ και έπαιξε στην εθνική ομάδα ragby της πατρίδας του) έρχονται απ’ το μέλλον κάποιου εκ των ηρώων, το παρελθόν τους ή από μια άλλη… ιστορία – εκτός του ρεζουμέ τού εμπνευστή της; Θα ήταν (σχεδόν είναι, για την ακρίβεια) ερεθιστικό να άγεσαι και να φέρεσαι ως τις υπώρειες τού πειραματικού σινεμά από το «τι θέλει να πει ο ποιητής». Θα ήταν, αν τα γειωμένα ενίοτε πληκτικά από άποψη νατουραλιστικού staging (εξίσου στο όξω κι εντός εστίας) καταστασιακά ενσταντανέ και το γκελ ανοικειότητας της μεθόδου Παζολίνι στη διανομή και καθοδήγηση αρκετών ερασιτεχνών δεν… αποκεφάλιζαν (βάστα για το σχετικό #wtf γκινιόλ επιστέγασμα) το τονικό σώμα, αποκόβοντας την αίσθηση που διαπερνά και μεταδίδεται από μέλη του που σπαρταράνε.

Τω όντι, πρέπει εκτός της πρόθεσης και της ικανότητας να σπας mainstream στεγανά και taboo στο ποιοτικό σινεμά (και το έχει κάνει σε κάθε ένα από τα 4 feature του ο «Καρλίτο») να έχεις μυαλό και… μάτι για να «περάσεις» το οιστρογόνου ενσυναίσθησης touch της θηλυκής libido σ’ ένα όργιο. Μπελαταρικό χρωστήρα για να αδράξεις μια παιδούλα μόνη μεταξύ τετράποδων σ’ ένα χωράφι νύχτα, προτού ανοίξουν οι ουρανοί. Κτηνώδη ευαισθησία για να μιλήσεις εναντίον του «δίκιου του ισχυροτέρου» μέσω του off camera σκοτώματος στο ξύλο ενός κατοικίδιου σκύλου απ’ τον «αφέντη» του. Και Μούσα ικανή να εμπνέεται από το ρεπερτόριο του Νιλ Γιανγκ (το «It’s a Dream» του ως acoustic ξόδι) ως τη Βίβλο (συμβολιστικά πανταχού παρούσα εδώ, με τα βαφτισμένα απ’ αυτήν τέκνα τού Ρεϊγάδας, Ρουθ και Ελεαζάρ, να υποδύονται τους εαυτούς τους). Ε, κι αν δεν αίρεις πάντα ξεκάθαρα το «άχθοις αρούροις» (του είναι, της χώρας, του είδους σου), ανθρώπινο είναι. Αλλά ενώ στην τελική η βροχή ξεπλένει το κακό τού Ιούδα από το χώμα της εικονοκλαστικής Εδέμ σου και «Το Φως Μετά το Σκοτάδι» χαράζει για όσους έχουν φάει το «φλας» σου, το ποίμνιο μένει δικαιολογημένα τυφλωμένο. Άντε πάλι να ψάχνεται στιλ Μάλικ στο πιο ethnic και να αναθεματίζει. Κρίμα κι άδικο un poco, ε;