Ο ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ (2014)
(IM LABYRINTH DES SCHWEIGENS)
- ΕΙΔΟΣ: Ιστορικό Δράμα
- ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζούλιο Ριτσαρέλι
- ΚΑΣΤ: Αλεξάντερ Φέλινγκ, Αντρέ Ζιμάνσκι, Φριντερίκε Μπεχτ
- ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 124'
- ΔΙΑΝΟΜΗ: DANAOS FILMS
Στη Γερμανία των τελών της δεκαετίας του ’50, ένας δικαστικός ανακαλύπτει τους κρατικούς μηχανισμούς συγκάλυψης που… «εξαφάνισαν» πολλούς Ναζί εγκληματίες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
Το πρώτο πράγμα που θα αναρωτηθείς όταν μάθεις περί τίνος πρόκειται θα είναι «Μα ακόμη μια ταινία για το Ολοκαύτωμα; Τι αμαρτίες πληρώνω;». Και το πιθανότερο είναι ότι θα έχεις δίκιο. Πόσες πια ταινίες να γυριστούν και πόσες αθέατες πλευρές αυτής της ιστορίας να υπάρχουν; Το ενδιαφέρον, πάντως, είναι ότι αυτό το φιλμ έχει μια τέτοια πλευρά να παρουσιάσει. Και είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα γιατί έχει να κάνει με την άγνοια (ή τη συλλογική άρνηση) των Γερμανών μετά το τέλος του πολέμου να αντιμετωπίσουν το πρόσφατο παρελθόν τους και τους ανθρώπους που έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο σ’ αυτό. Καλό θα ήταν, βέβαια, και η κινηματογραφική διαχείριση να ήταν αντίστοιχα συναρπαστική…
Κεντρικός χαρακτήρας είναι ένας νεαρός εμμονικός δικαστικός στη Φρανκφούρτη του τέλους της δεκαετίας του ‘50, ο Γιόχαν, ο οποίος δεν καταλαβαίνει από όρια, χάρες και παρεμβάσεις, ακόμη και στις ασήμαντες υποθέσεις που του αναθέτουν. Αυτό θα αλλάξει, όταν μιλήσει με έναν άνδρα που αναγνώρισε τον φύλακά του στο Άουσβιτς στο πρόσωπο ενός δασκάλου. Ο Γιόχαν θα αρχίσει μια έρευνα προκειμένου να εντοπίσει πρόσωπα τα οποία είχαν παρόμοιο ρόλο και έχουν «εξαφανιστεί» μέσα στη γερμανική κοινωνία που θέλει να ξεχάσει.
Δε θα είναι εύκολο για πολλούς λόγους. Σχεδόν κανείς δεν είναι διατεθειμένος να τον βοηθήσει, εκτός από έναν δημοσιογράφο, ενώ η έρευνα που θα κάνει θα συναντήσει πολλά εμπόδια. Το πείσμα του, όμως, θα φέρει αποτέλεσμα, ακόμη κι αν χρειαστεί να ψάξει… όλους τους τηλεφωνικούς καταλόγους της Γερμανίας ή να σκαλίσει φακέλους που γεμίζουν ένα ολόκληρο κτήριο. Το αποτέλεσμα θα είναι να στήσει μια υπόθεση στην οποία εμπλέκονται 8.000 άτομα που εργάστηκαν στο Άουσβιτς και, τελικά, να καταδικαστούν 22 για τη συμμετοχή τους σε εγκλήματα πολέμου.
Το σενάριο βασίζεται στη δράση του εισαγγελέα Φριτς Μπάουερ και απορεί κανείς γιατί ο Ριτσαρέλι επέλεξε να δημιουργήσει έναν φανταστικό ήρωα τη στιγμή που υπήρχε ο πραγματικός. Ειδικά αφού οι κινήσεις του και ο τρόπος δράσης του δεν έχουν κάτι εξωπραγματικό ή «χολιγουντιανό». Αυτή είναι και η βασική αδυναμία της ταινίας. Η υποτονικότητα που χαρακτηρίζει την κινηματογράφηση, αλλά και τις ερμηνείες.
